Beyin Hastanesi Nöroloji Uzman Prof. Dr. Sultan Tarlac, bellek bozukluu yaadklar için davransal ve algsal sorunlar yaayan Alzheimer ve demans hastalarnn pandemi sürecinde bakmlarnn önemli olduunu söyledi.
YALNIZLIK ALZHEMER VE DEMANSTA RSK
Covid-19 sürecinde ortaya çkan eve kapanma halinin çok alk olunan bir durum olmadn belirten Prof. Dr. Sultan Tarlac, bu durumun baz hastalk gruplar açsndan risklerine dikkat çekerek Alzheimer ve demans olan 65 ya üzeri hastalar açsndan eve kapanma, evde yalnz kalma durumu ciddi skntlar yaratabiliyor. Hastalarn genellikle hafzalar, bellekleri bozuk olduu için özellikle evin içerisinde yer deitirme, çocuklarnn evlerinde olsa dahi farkl evlerde bulunma ya da kendi evlerinde yalnz kalmalar baz davransal ve algsal sorunlara neden olabiliyor. Özellikle ileri demans olan yal hastalarda hayal görmeler, ortam tanmama ve bilememe gibi alg bozukluklarna yol açabiliyor uyarsnda bulundu.
LETMSZLK HASTALIIN SÜRECN HIZLANDIRIYOR
Prof. Dr. Sultan Tarlac, erken evrede olan Alzheimer hastalarnn günlük ihtiyaçlarn kendileri karlayabiliyorlarsa yalnz kalabildiklerini belirterek iletiimsiz kalmann bu hastalarda süreci hzlandrdn belirterek unlar söyledi: Eer ileri derecede ar evrede olup günlük yaam aktiviteleri bamlysa, beslenme, giyme, banyo ve hijyen ihtiyaçlarn yaknlar karlyorsa o zaman yanlarnda yardm için birisi gerekiyor. Yardmclar olabiliyor, bakmevlerinde kalyorlar ya da ailelerinin, çocuklarnn yannda kalyorlar. Tabi bu durum bulunduu ortama göre sknt yaratabiliyor. Daha önceden bulunduu aile bireylerinin, çocuklarnn yanndalarsa, bakmn onlar salyorsa hastaln gidiat üzerinde çok olumsuz etki yaratmayabiliyor. Özellikle demans ve Alzeimer hastalar yalnz ve evde izole kaldklar durumda dier insanlarla etkileimleri kaybolursa hastalklarnn süreci hzlanabilir. Öte yandan hijyenlerini salama, beslenmelerini uygun kaliteli ürünlerle salama gibi günlük yaam aktiviteleri de aksayabilir.
YAAM ALANLARI SIK DETRLMEMEL
Alzheimer ve demans hastalar için bu özel dönemde baz noktalara dikkat edilmesi gerektiini belirten Prof. Dr. Sultan Tarlac, Eer bu süreçte ciddi bir sorun yoksa bakmevlerinde kalyorlarsa orada kalmalarna devam edilebilir. Bakmevlerinde kaliteli hizmetler verilebiliyor. Özellikle çocuklar bu dönemde Acaba bakmevinden evimize alalm m? diye düünebiliyorlar ve bu da baz skntlara neden oluyor. çok ar bellek bozukluu olan demans hastalarn bakmevinden eve almak ya da evden bakmevine yerletirmek algsal bozuklua neden oluyor. Bulunduklar ortam deitirmek gece hayal görme, davran, alg ve uyku bozukluu gibi olumsuz durumlara yol açabiliyor. Yalnz yaayan Alzheimer tans alm hastalarn yüzde 30unda beslenme bozukluklar ortaya çkyor. Yiyorlar ancak kalitesiz besleniyorlar. Bu da hem koronavirüs açsndan hem de dier zatürre oluturacak enfeksiyonlarn ar yaanmasna ve daha iddetlenmesine neden olabiliyor uyarsnda bulundu.
BESLENME HASTAYA BIRAKILMAMALI
Pandemi sürecinde özellikle demans hastalarnn yaknlarndan birçok ikayet aldklarn belirten Prof. Dr. Sultan Tarlac, Gece uyumuyor, 5-6 kez kalkyor, gece hayal görüyor, kalkp dolayor, sabahlara kadar uyumuyor gibi rahatszla bal ikayetler geliyor. Özellikle beslenmede kalitenin salanmas yani bu tür durumlarda ailenin kontolü altnda olmas art. Beslenme konusunu hastaya brakmamak lazm dedi.
Y UYKU, YAAM KALTESN VE BELLE YLETRYOR
Alzheimer ve demans hastalar için uyku düzeninin önemine iaret eden Prof. Dr. Sultan Tarkac, unlar söyledi: Uyku açsndan deerlendirdiimizde, iyi uykunun Alzheimer hastalarnn yaam kaliteleri ve belleklerini iyiletirdiini söyleyebiliriz. Burda bir ksrdöngü oluyor genellikle, gece kötü geçtii zaman, uyku çok sk bölündüü zaman ertesi gün de alzeimer hastalarnn bellekleri bozuk oluyor. Bellek bozulunca uyum sorunlar, davran sorunlar ortaya çkyor. Alzheimer hastalarnn genelde uyku sorunlar biraz daha ar oluyor ve bu duruma davran bozukluklar da elik ediyor. Genellikle onlar için uykuya girmeyi hzlandran, hem uykuya olumlu etki eden hem de ertesi gün davran bozukluklarna iyi gelen ilaçlar kullanlyor. Bu açdan kendi hekimleriyle iletiimlerinin devam ettirilmesi gerekiyor.