Diyet Uzman Dr. Gizem Köse, yaklaan Kurban Bayram öncesinde özellikle kurban etinin tüketilmesi ve saklanmas konusunda yaplan yanl uygulamalarn önemli salk sorunlarna yol açabileceine dikkat çekti.
Kesilen kurban etini hemen tüketmenin bir gelenek olduunu belirten Dr. Gizem Köse, bu alkanln sindirim problemlerini beraberinde getirdiini hatrlatt. Köse, unlar söyledi:
Kurbanlk hayvan satn alnmadan önce mutlaka veteriner kontrolünden geçmi olmaldr. Helal kesim noktalarndan temin edilen etler en salkl tercih olacaktr. Kurban eti kesildikten hemen sonra tüketilmemelidir. lk 24 saat ölüm katl (rigormortis) denilen durum ortaya çkar. Bu katlk proteinin sindirimini zorlatrr. Bu yüzden et dinlendirilmeli ve bir gün sonra tüketilmelidir. Aksi halde sindirim problemleri ve pime zorluu ile karlalabilir.
Etin depolanmasnda baz hatalar yaplyor. Büyükba hayvan etleri souk ortamda birkaç gün bekletildikten sonra tüketilmeli. Büyükba hayvan etleri, 0 derecede 710 gün bekletildikten sonra tam yumuamakta ve etin lezzeti, kvam yerine oturmaktadr. Zamannz dar olduu için hiç deilse 12 saat buzdolabnda dinlendirmenizde fayda var.
Kahvaltda kurban eti tüketilmemeli!
Kurban Bayram sabahlarndaki bir baka alkanl da hatrlatan Dr. Gizem Köse, özellikle kahvaltda kurban eti tüketiminden kaçnlmas gerektiini belirterek u tavsiyelerde bulundu:
Bayram sabahlarna 2 bardak lk su ve söü sebze içeren hafif bir kahvalt ile balangç yaplmaldr. Böyle bir balangç sindirim sorunlarn ortadan kaldracak ve öünlerinizi dengeli tüketmenizi salayacak. Kurban eti sabah tüketilmemelidir. Bekleyen et daha lezzetli, kvaml olur ve çinemesi daha kolay olur. Ete uygulanan piirme yöntemi, etin lezzeti, görüntü, kvam, koku ve vücuttaki yararlln dorudan etkiler. Az piirim yaplmas etin kalitesini ve besin deerini düürür. Kurban etinin piirilmesinde zgara-frnda ya da halama en uygun yöntemlerdir.
Krmz et görünmez doymu ya içermektedir. Dndaki beyaz ya katman görünür yadr, kolesterol oran yüksek olan bu yalar ayrmanzda fayda var. Özellikle kalp-damar hastal, hipertansiyon ve kan ya yükseklii olan kiiler et tüketiminde görünür yalardan uzak durmaldr. Krmz etin günlük tüketim miktar 90120 gr (34 köfte kadar) olmaldr.
Mangal yapyorsanz bunlara dikkat
Bayramlarda mangalda piirme yönteminin de sklkla kullanldn belirten Dr. Gizem Köse, etin yanmamas gerektiini belirterek önerilerini öyle sralad:
Türk gelenei olarak mangal seviyoruz ve Kurban Bayramnda da skça piirme yöntemi olarak kullanyoruz. Ancak baz noktalara deinmek isterim ki etin atee yakn olmas hem kanserojen öe oluumuna neden olur hem de A, B1, B12 ve folik asit gibi vitaminlerin kaybna yol açar. Etin ateten 15cm kadar uzakta piirilmesi gerekmektedir. Aksi takdirde etin dndaki protein yakn ate sebebiyle katlaacak ve protein vücutta kullanlamayacaktr. Ayn zamanda yanm etlerin kanserojen olduunu unutmamak gerekiyor. Eer et çok pimise hiç deilse yannda bol C vitamini içeren taze ve kesilmemi yeil biber tüketerek kanserojen etki azaltlabilir.
Etin yannda C vitamini tüketilmeli!
Kurban bayramnda et tüketimi sebebiyle sebze tüketimi azalr. Hlbuki etin içerisindeki protein ve demirden faydalanmamz için mutlaka yannda yeillikli sebze ya da salata tüketimi olmaldr. Demir emiliminde de C vitamini yardmcdr. Bu yüzden tabanzn yarsn et yarsn sebze ya da salata ile doldurarak tüketin.
çecek seçiminde de dikkatli olunmaldr. Meyve suyu, asitli içecek yerine bitki çay, maden suyu tercih edilmelidir. Krmz etin sindiriminde su önemli bir öedir. Kurban etinin bulunduu masada mutlaka su bulundurulmal ve mümkünse yemek öncesinde, srasnda toplam 2 bardak su tüketilmelidir.
Kurban Bayramnda beslenme alkanlklarnn deitiini belirten Dr. Gizem Köse, Beslenme düzenindeki deiikliklerde dikkatli olunmadnda hazmszlk, bulant, kabzlk, mide ars, kalp çarpnts ve yüksek tansiyon gibi salk sorunlaryla kar karya kalma riski artyor. Bu neden sk sk azar azar beslenmek bu dönemlerde daha da önem kazanyor dedi.
Bayramlarda ekerleme ve tatl ikramlarnn da arttn belirten Köse, eker yerine kuru meyve erbetli tatllar yerine de sütlü tatl ikram edilmesinin ve tüketiminin daha salkl olacan söyledi. Havalarn da scak olmasyla beraber erbetli tatllarn kan ekerindeki etkisinin daha hzl olacan bu yüzden sade dondurmann tercih edilmesi gerektiini belirtti.
Krmz et saklanmasnda önemli noktalar
Krmz etin proteinden zengin bir besin olduundan çabuk bozulma riski olduunu belirten Dr. Gizem Köse, bu nedenle saklama koullarna özen gösterilmesi gerektiini vurgulayarak Buzdolab poetinde en fazla 3 gün, buzlukta -4 derecede en fazla 7 gün, derin dondurucuda -32 derecede en fazla 3 ay saklanmaldr.
Et küçük parçalarda birer yemeklik olacak ekilde poet ve yal kda sarlarak derin dondurucuda saklanmas en uygun koul olacaktr. Böylece çözdürme ilemi de ksa sürecek bu da bakteri oluumunu engelleyecek. çözdürme ilemi kalorifer üzerinde, açkta ya da scak suda bekletilerek olmamal! Buzdolabnda ya da mikrodalgada çözdürme uygun seçenekler arasnda gösterilebilir dedi.