Et ve et ürünleri grubundan salkl yetikin bireyler ve gençler günde yaklak 2,53 porsiyon tüketmelidir. Kurban Bayramnda artan krmz et tüketimini dengelemek için et grubundan olan (yumurta, peynir) dier besinlerin tüketimi gün içerisinde azaltlmaldr
Diyabet, yüksek tansiyon, gut hastal, mide hastalklar ve kalpdamar hastalklar olanlar daha dikkatli et tüketmeye özen göstermelidir. Kronik hastal olanlar, et tüketimini günlük 1 öün ile snrlandrmal ve porsiyon kontrolünü salamaldr
Beslenme ve Diyetetik Uzman Doç. Dr. Esra Güne, hayvanlarn kaslarnn, kesimden 6 ila 24 saat sonra ölüm sertlii halini aldn, bu durumun etin pime süresinin uzamasna neden olduunu belirterek, Yaklak 12 gün dinlendirilen etler, koyun veya kuzu etiyse kendi ya ile dana etiyse yeterli miktarda su eklenerek piirilmelidir. dedi.
Kurban Bayramna sayl günler kala akla gelen ilk konu et tüketiminin nasl olmas gerektii. Bayramda özellikle kronik hastal olanlarn, dengeli et tüketimine dikkat etmesi gerekiyor. Aksi takdirde, bilinçsizce tüketilen et, salk sorunlarna yol açabiliyor.
Etin doru tüketilmesinin yan sra piirilme yöntemlerini de doru uygulamak salk açsndan büyük önem tayor. Doç. Dr. Günein, Kurban Bayramnda beslenme önerilerine ilikin yöneltilen sorulara verdii cevaplar öyle:
Soru: Etin, insanlarn beslenmesindeki önemi nedir?
Cevap: nsan sal ve beslenmesi için gerekli olan besinlerin banda hayvansal kaynakl ürünler gelmektedir. Gerek krmz et, gerek kanatl eti ve gerekse balk eti salk açsndan günlük hayatta mutlaka yeterli miktarda tüketilmesi gereken zengin protein kaynaklardr. Et, bizim vücudumuz için gereken elzem amino asitleri, demir, kalsiyum, potasyum gibi mineralleri, B grubu vitaminlerini, özellikle B12 vitamini içerdii için, doru miktarlarda tüketildii zaman oldukça yararl bir besin olarak kabul edilmektedir.
Soru: nsan saln olumsuz yönde etkilememesi için Kurban Bayramnda doru et tüketimi nasl olmal, özellikle hangi öünde tüketilmeli?
Cevap: Hayvansal kaynakl besinlerin doymu ya ve kolesterol içeriklerinin fazla olmas sebebi ile kontrollü bir ekilde tüketilmeleri gerekmektedir. Sabah yaplan dengeli kahvalt sonrasnda et tüketimi, öle veya akam öünlerinde gerçekletirilmelidir. Ayrca, etin salkl bir ekilde hazrlanma ve piirme yöntemlerine de dikkat etmek gerekir.
Günde 2,53 porsiyon tüketin
Soru: Arya kaçmadan, günde ne kadar et tüketilmelidir?
Cevap: Kurban Bayramnda, normal günlere oranla eker ve ekerli besinlerin tüketiminin artmasnn yan sra et tüketimi de artmaktadr. Et ve et ürünleri grubundan salkl yetikin bireyler ve gençler günde yaklak 2,53 porsiyon tüketmelidir. Pimi krmz et ve tavuun 80 gram (34 zgara köfte veya 1 el ayas kadar) 1 porsiyon et anlamna gelmektedir. Kurban Bayramnda artan krmz et tüketimini dengelemek için et grubundan olan (yumurta, peynir gibi) dier besinlerin tüketimi gün içerisinde azaltlmaldr.
Soru: Et kullanlarak yaplan sebzeler nasl hazrlanmaldr?
Cevap: Sebzeler piirilirken; doal renkleri, ekilleri, lezzeti koruma ve arttrma ve besin deerini koruma hedeflenmelidir. Sebzeleri saklama, hazrlama, piirme ve bekletme srasnda oluabilecek kayplar en aza indirilmelidir. Et ve sebzelerin piirilmesinde uygulanacak yöntemlere dikkat edilmelidir, kzartmalardan kaçnlmal halama ya da zgara yönteminin tercih edilmelidir. Etli sebze yemeklerinde ise; et ve sebzeler kendi suyunda, dardan ekstra ya eklemeden piirilmelidir.
Kronik hastal olanlar porsiyon kontrolü salamal
Soru: Risk altnda olan hastalarn et tüketimi nasl olmaldr?
Cevap: Ar miktarda krmz et tüketimi, kan yalarnn yükselmesine neden olur ve kalpdamar hastalklarnn oluma riskini arttrr. Kronik hastalklardan diyabet, yüksek tansiyon, gut hastal, mide hastalklar ve kalpdamar hastalklar olanlar daha dikkatli et tüketmeye özen göstermelidir. Kronik hastal olanlar, et tüketimini günlük 1 öün ile snrlandrmal ve porsiyon kontrolünü salamaldr. Ayrca risk altnda baka bir grup olan gebe bireyler, çi veya az pimi etlerin yenmesiyle bulaan hastalklardan korunmak için et tercihlerini iyi pimi etlerden yana kullanmaldrlar.
Soru: Etin yannda neler tüketilmelidir?
Cevap: Etlerin sebzelerle birlikte tüketilmesi; sebzelerde bulunan C vitamininin etlerde bulunan demirin emilimini arttrmas açsndan önem tamaktadr. Bu sebeple C vitamini içerii yüksek olan koyu yeil yaprakl sebzeler tercih edilmelidir. Ayrca ar et tüketimi kabzla yol açabileceinden, etin yannda bol posa içeren sebzelerin tüketilmesi kabzl önlemeye yardmc olur.
Ar sakatat tüketiminden kaçnmal
Soru: Kurban Bayramnda artan sakatat tüketimi nasl olmaldr?
Cevap: Sakatatlar; kesilmi hayvann yürek, karacier, böbrek, ikembe, beyin gibi iç organlaryla ba ve ayaklarn içermektedir. Sakatat etleri, birçok vitamin ve mineral bakmndan zengin kaynaklar olmas ile birlikte, insan salna zararl olan baz proteinleri (deli dana hastal etken proteini), virüsleri, parazitleri ve toksik ögeleri (pestisitler, insektisitler gibi) de depolama özelliine sahiptirler.
Sakatatlarn güvenli bir ekilde tüketilebilmesi ve istenilen besin deerinde olmas, taze olmasna ve hastalk etmenlerini tamamasna baldr. Ayrca sakatatlar hayvann cinsinden bamsz olarak, kolesterol bakmndan oldukça zengindir, bu sebeple kolesterol hastalar ile kalpdamar hastal riski tayan kiiler ar sakatat tüketiminden kaçnmal, miktar kontrolü yapmaldr.
Etler 12 gün dinlendirilmeli
Soru: Kurban Bayramnn geleneksel yemei kavurma, nasl hazrlanmal?
Cevap: Kesimden 6 ila 24 saat sonra hayvanlarn kaslar rigor mortis (kaslardaki biyokimyasal bir deiiklikten kaynaklanan ve ölen hayvann uzuvlarn katlatran bir ölüm belirtisi) denilen ölüm sertlii halini alrlar. Et piirilirken, yumuamasn engeller, pime süresinin uzamasna neden olur. Bu durum, kesimden bir veya iki gün sonra doal olarak tersine çevrilir. Bu süre hayvann cinsine ve etin bekledii s derecesine baldr. Yaklak 12 gün dinlendirilen etler koyun veya kuzu etiyse kendi ya ile dana etiyse yeterli miktarda su eklenerek piirilmelidir.
Soru: Kurban eti mangal yaplacaksa, nasl bir yöntem uygulanmal?
Cevap: çok yüksek sda, uzun süre piirme ve kzartma yöntemi çeitli kanserojen maddelerin oluumuna sebep olabilecei için tercih edilmemelidir. Parazitlerin neden olduu baz hastalklarn çi veya az pimi etlerin yenmesiyle bulat için etler iyice piirilmelidir. Kurban bayramlarnda vazgeçilmez bir et piirme yöntemi olan atete piirme uygulanrken, etlerin atee direkt temas önlenmeli, etler ile ate arasnda 1015 santimetre boluk olmal, etlerin yanmamasna dikkat edilmelidir.