DYARBAKIR-Prof. Dr. Kurt, , kist hidatik hastalnn dier baz hayvanlara da bulaabilmesine ramen genellikle koyun, sr, keçi, deve gibi kurbanlk olarak kesilenler ve köpekler arasnda görüldüünü söyledi.
Kurt, hastaln, hayvanlarda özellikle karacier, akcier gibi baz organlarda kist oluumuna bal yorgunluk ile verim azalmas, kilo kayb, süt üretiminde düme gibi ekonomik zararlar olduunu anlatt.
Son yllarda kanuni düzenlemeler, cezalar ve belediyelerin açt kurban kesim yerleri ve salk kurallarna uyumun artmasyla hastaln ksmen denetim altna alndn ancak her yerde bu tedbirlerin tam olarak iletilemediini belirten Kurt, unlar dile getirdi:
KURBAN SAKATATLARI
Bunun sonucunda mezbahane veya kurban kesim yeri dnda kesilen hayvanlarn kurban sahibi tarafndan beenilmeyen hastalkl ksmlar çevrede bulunan köpek ve kedilere verilerek sözde iyilik yaplmaktadr. Bu iyilik, ne yazk ki hayvana kötülük olarak yansmakta, hastalkl organlar yiyen köpeklerde kist gelimekte ve bu köpekler ölmeseler bile hayatlar zorlamaktadr. Evcil köpekler sokaklarda gezinirken özellikle çocuklarla temas kurulabilmekte, bu yüzden çocuklar da hastalanabilmektedir. Kist hastal insanlarda yava gelitiinden, yllar sonra belirti verdiinden kimse nedenini fark edemiyor ve bu ksr döngü süregidiyor. Yol kenarlar, park ve bahçeler, hatta evlerde, banyolarda yasak olsa da hemen her yerde kurban kesilebildiini görüyoruz. Bu durumda denetim zor oluyor. nsanlarn kist hastalna kar duyarl olmas lazm.
Halk arasnda köpek klndan bulaan hastalk olarak da bilinen bu hastaln bir tür solucan (parazit) tarafndan oluturulduunu bildiren Kurt, hastaln Dou Anadolu Bölgesinde sr ve koyunlar arasnda yaygn olduunu söyledi.
Kurt, hastaln oluumuyla ilgili olarak unlar kaydetti:
Kist hidatik hastal, köpek dklaryla tabiatta otlar arasnda yaylr. Sr, koyun ve keçiler tarafndan yenilen otlara bulamsa onlar da hasta eder. Bu hastalk, hastalkl hayvan sakatatn yiyen köpeklere geçer ve bu olay böylece binlerce yldr süregider. Sakatattan bulaan hastalk, köpek dklarnn dedii yerlerde gezinen kiiler, oynayan çocuklar tarafndan alndnda öncelikle karacier ve akcier olmak üzere birçok organda yerletii yere göre hastalk veya ölüm sebebi olabilir. Tedavisi duruma göre ilaçla veya ameliyatla olursa da büyük zararlara sebebiyet vermektedir. Bu nedenle organ kayplar yaanabilmektedir.
çEVRENN Y KORUNMASI LAZIM
Sal korumak için de çevreye saygl olmak gerektiini vurgulayan Kurt, bu nedenle özellikle bayramda kurban kesiminin belediyelerce uygun görülen mezbaha ve kesimhanelerde yaplmasnn faydal olduunu vurgulad.
Kurt, hastalklardan korunmak için alnacak tedbirleri ise öyle sralad:
Hayvanlarda görülen, insanlara geçebilen ve zoonoz olarak adlandrlan sadece kist hastal deil, toksoplazma, tenya, brusella, arbon ve verem gibi hastalklar da ülkemizde görülmektedir. Bunlardan korunmak için kurbanlk olarak veteriner kontrolünden geçmi, kurban artlarna uygun salkl hayvanlar seçilmelidir. Kesimler veteriner hekim denetiminde ve artlara uygun hazrlanm yerlerde yaplmal, kaçak kesim ve sokaklarda hayvan kesimleri önlenmelidir. Hayvanlarn kesilmesi, etin nakli ve piirilmesi aamalarnda kiisel salk ve temizlik kurallarna uyulmal, eldiven kullanlmaldr.
Kurban kesimi sonras kedi ve köpeklere atlan sakatatlara deinen Kurt, Hayvan kesildiinde görülen içi su dolu kesecikler köpeklere verilmemeli, çok derinlere gömülmeli veya yaklmaldr. Köpek ve kedilere et ve sakatat, piirildikten sonra verilmelidir. Köpekler parazit ve dier hastalklara kar ilaçlanmaldr. Köpek dksndan uzak durulmaldr. Köpeklere dokunduktan sonra eller ykanmaldr. Kayna belirsiz sular içilmemelidir. çocuklar sokaktan geldiinde elleri iyice ykanmaldr. Sebze ve meyveler ykanp kullanlmaldr. Sütler kaynatlp içilmelidir. ifadelerini kulland.
Kurt, hastalktan korunma önlemlerine uymann son derece önemli olduunu sözlerine ekledi.