Uzman Klinik Psikolog Müjde Yahi, Mevsimsel Depresyon konusunda önemli bilgiler verdi. Baz insanlarda hormonlar düzensiz çalr. Mevsimsel depresyonda hormonlar ani iniler ve çklar gösterir. Beynimizde bulunan Epifiz Bezi, uykudan sorumlu melatonin hormonunu üretir. Bu bez karanlk ortamlarda hormon üretimini artrarak kiinin hareketlerini yavalatr, rehavet çökertir, uykusunu getirir ve kiiyi yorgun hissettirir. Yani kii ne kadar uyumu olursa olsun bir türlü dinlemi hissedemez ve sürekli uyku ihtiyac hisseder. Kn geceler uzun, gündüzler ksa olduu için ve güne yüzünü yeterince göstermedii için Epifiz Bezi youn miktarda melatonin hormonu salglar. Dolaysyla kii biyokimyasal olarak Mevsimsel Depresyon belirtileri gösterir. Bu balamda mevsimsel depresyonun ifas güne diyebiliriz.
MEVSMSEL DEPRESYON
Günein iyiletirici etkisini öyle açklayabiliriz; gözümüzün a tabakasndan içeri giren ve sinirler araclyla epifiz bezine iletilen k, melatonin üretimini azaltarak mutluluk hormonu olarak bildiimiz seratonin üretimini artrr. Kii böylelikle doal yolla, ruhsal olarak iyi hisseder. Yaz aylarnda hayata olumlu duygularla bakmamzn, içimizin kpr kpr olmasnn, kendimizi daha iyi hissetmemizin ve içimizin garip bir neeyle kaplamasnn sebebi aslnda, havann güneli olmasdr.
Bunun yannda mevsimlerin ruhumuza olan etkisini öyle de açklayabiliriz; sonbahar ve k aylarnda havalarn soumas, yapraklarn sararp dökülmesi, çiçekler solmas, bitkilerin kurumas, gökyüzünün bulutlarla kaplanmas, yamurlarn ve karlarn yamas baz insanlarda doann ölümünü çartrr. Bu durumda doadaki olumsuz deiimin insann ruhsal yapsna yansmas muhtemeldir.
SALIKLI NSAN çN
Salkl bir insann Mevsimsel Depresyona girmesi söz konusu deildir. Zira Depresyon, kaltmsal bir hastalktr dolaysyla bir depresyon çeidi olan Mevsimsel Depresyon da önceki kuaklardan gen aktarm söz konusudur. Stres faktörleri ve vücutta oluan biyokimyasal deiiklikler bu hastaln ortaya çknda etkilidir.
Belirtileri normal depresyonda gördüümüz belirtilerle ayndr tek fark mevsim geçilerinde ortaya çkmasdr. Hiçbir ey yapmama istei, hayattan zevk alamama, ümitsizlik, karamsarlk, uyku ve itah bozukluklar, deersizlik ve suçluluk duygular, enerji kayb, hlsizlik, yorgunluk, bitkinlik, dikkat dankl, odaklanma güçlüü gibi belirtiler gösterir.
AçIK HAVA GÜNEL ORTAM
Mevsimsel Depresyondan korunmak için; açk havada düzenli ve tempolu yaplan yürüyü hem güne ndan faydalanmay hem de ruhsal iyi oluu salar, ayrca vücut hareket ettii için beden sal da korunur. Düzenli yaplan fitness, pilates, bisiklete binmek, basketbol oynamak, yüzmek gibi spor faaliyetleri kiide Endorfin salnmn artrr. Endorfin spor yaparken üretilen mutluluk hormonudur. Eitim almak, eitim vermek, üretmek ve gönüllü olarak çalmalarda bulunmak yani faydal olmak kiide haz duygusundan sorumlu olan Dopamin salnm artrr, baarnn verdii haz ile kii kendini iyi hisseder. Güne alan güney cepheli evlerde oturmay tercih etmek kiide karamsar hislerin oluumunu engeller. iddet, korku, üzüntü gibi olumsuz duygu içerikli filmlerden, arklardan, olaylardan, ortamlardan ve haberlerden uzak durulmas gerekir. Bol bol seyahat edilip farkl yerler görülmesi hem güne ndan faydalanlmasn hem de gezerek doal terapi olunmasn salar.
Peki korunmak adna her eyin yaplmasna ramen Mevsimsel Depresyon ile ba edilemiyorsa ne yapmak gerekir?
Fototerapi dediimiz parlak k tedavisi tekniinden yararlanlmas gerekir. Fototerapi, parlak güne verecek kadar geni spektrumlu floresan ile uygulanan bir tedavi eklidir. Yani çok aydnlk bir bahar günündeki günein yayd k gibi bunu düünebiliriz. Uygulama ekli ise; florasan hastann bir metre uzanda günde 2 4 saat tutulur ve hastann dakikada bir a bakmas salanr. Bu tedavi yöntemi hzl yant verir ancak kesilirse etkileri çabuk kaybolur.
Mevsimsel Depresyon hafife alnmamaldr. Nasl ki eker hastal gibi fiziksel hastalklarda dikkat edilmesi gereken kurallar ve bir tedavi ekli vardr. Mevsimsel Depresyon da öyledir. Bu da ruhsal bir hastalktr ve ilac öncelikle güne dr. Mevsimsel Depresyona yakalanmamak için günee çkmay asla ihmal etmemeniz ve kendinizi sevmeniz önceliiniz olsun.