Doç. Dr. Sünnetçiolu, ishale neden olan sebeplere dikkat çekerek, Yazn bu scak günlerinde mevsime özgü baz hastalklar ön plana çkmaktadr. shal vakalar erikin ve çocuk ya grubunda bu aylarda fazla görülen enfeksiyon hastalklar banda yer almaktadr. Yaz ay içersinde ishal nedenlerinin banda mikrobik ishaller gelmektedir. Bu mikroplar, viral kökenli de olabilecei gibi sklkla bakteri ve protozon denilen gözle görülmeyen parazit kaynakl olmaktadr. Mikrobik sebeplerin dnda ayrca antibiyotikler olmak üzere çeitli ilaçlar, çeitli mide-barsak hastalklar, baz hormonal hastalklar, barsak veya barsak komuluunda ortaya çkan tümöral oluumlar, ar ve ani s deiimleri, hatta heyecanlanma, üzüntü, korku, stres gibi durumlarda ishale neden olabilir dedi.
shal vakasnn yaz aylarnda artmasnn nedenlerini de dile getiren Doç. Dr. Sünnetçiolu, öyle devam etti:
Bu mevsimde en sk görülen hastalklardan biri ishal. Sv ve elektrolit kaybna neden olan hastaln birçok nedeni olmakla beraber, yaz aylarnda temiz olmayan sularn içilmesi ve bu sularla ykanan yiyeceklerin tüketilmesi ana sebepler olarak saylabiliyor. Bu dönemde en çok 0-5 ya grubundaki çocuklar etkiler. Anne sütü alan bebeklerde 5-6den fazla, anne sütü almayan çocuklarda ise 3den fazla sulu dklama, ishal olarak kabul edilmelidir. Mikrobik ishallerin tedavisi, neden olan etkene göre deiir. Öncelikle kaybedilen sv ve elektrolitlerin takviyesi için azdan ve gerekli durumlarda damardan sv tedavisi gerekir. Özellikle kusmas da olan hastalarda azdan verilen sv kayb karlamayaca için damardan sv vermek önemlidir. Mikrobik ishallerde dk incelemesi sonuçlarna göre bakteriyel neden düünülüyorsa uygun antibiyotik tedavisi yaplmaldr. Genelde viral enfeksiyonlarda sv takviyesi, mide koruyucu ilaçlar ve barsak florasn düzelten uygun gdalarn tüketilmesi yeterli olmaktadr. Bu dönemde ar ve yal yiyecekler yenmemeli, yine barsak hareketlerini arttran gdalardan kaçnlmaldr.
Salk Müdürü Doç. Dr. Mahmut Sünnetçiolu, ishalin belirtilerine de deinerek, Sv dklama, acil dklama istei, susuzluk, bulant ve kusma, yüksek ate, halsizlik, karn bölgesinde ar ve gaz olarak gözlemlenmektedir. Hava scaklklarnn 30 dereceyi amasyla bakteriyel enfeksiyon ajanlar, besinlerde daha hzl ve daha kolay üremektedir. Besinler araclyla geçen enfeksiyonlar, genellikle gastroenterit olarak bilinen ishal ve kusma ikayetlerine yol açmaktadr. Bu nedenle yazn, dier mevsimlere oranla ishal sorunlar daha sk görülmektedir. Tatil bölgelerinde deniz ve havuz araclyla bakteriler daha kolay bulamaktadr. Bu nedenle tatil yaplacak yerlerin hijyenine ve temizliine dikkat edilmelidir. Besinlerin saklanma koullarna bal olarak mikroplarda ve ürettikleri toksinlerin de art görülmektedir. Bu enfeksiyon içeren besinleri tüketen çocuklar, genellikle gastroenterit olarak bilinen ishal durumu ile kar karya kalmaktadr. Bunun için uzun süre darda açk bir ekilde beklemi olan gdalarn tüketilmemesi gerekmektedir ifadelerini kulland.
shalden korunmak için temiz sv tüketilmesi gerektiini de dile getiren Sünnetçiolu, Gdalar taze olmal, gdalarn son kullanma tarihi geçmemi olmal, pastörize olmam süt ve süt ürünleri tüketilmemeli, meyve ve sebzeler temiz suyla iyice ykanm olmal, sk el ykama ve kiisel hijyen kurallarna dikkat edilmeli, ishalli kiilerle ayn tuvalet kullanlmamal veya kullanlacaksa hastadan sonra tuvalet dezenfekte edilmeli, bozulmu besinlerden uzak durulmaldr, kiisel temizliinize özen gösterilmelidir.
shale kar kiisel temizlie dikkat etmek, özellikle her frsatta elleri ykamak, kayna bilinmeyen, açkta satlan veya datlan, denetimsiz içme sular ve bu sularla ykanm sebze ve meyveleri tüketmemek, yiyeceklerin taze olmasna, paketlenmi olarak satlan yiyeceklerin üzerindeki son kullanma tarihinin geçmemi olmasna dikkat edilmelidir. Ayrca yaz aylarnda buzlu içeceklere dikkat edilmelidir. Yaz aylarnda daha çok görülen ishalin çabuk bozulan besinler dndaki bir dier sebebi de artan scaklk nedeniyle serinleme isteidir. Yazn tüketilen merubatlar soutmak için atlan buzlar kimi zaman enfeksiyona yol açabilir. Evde dondurulan buzlarn içme suyundan hazrlanmas, kiinin kontrolü altndadr. Ancak, darda açk olarak satlan içeceklerde kullanlan buzlar, temiz olmayan çeme suyu ile dondurulmu olabilir. Bu da sklkla görülen bir enfeksiyon nedenidir eklinde konutu.