Doç. Dr. Karada, salgnla birlikte nörolojinin de öneminin daha çok ortaya çktn vurgulad. Karada, Kovid-19 ilk ortaya çktnda belirtilerinin ate, nefes darl ve öksürük olduunu, ancak zamanla bütün sistemleri özellikle de beyine yönelik tutulumlarnn tespit edildiini söyledi.
SBÜ Gülhane Eitim ve Aratrmas Hastanesi Nöroloji bölümünün martta koronavirüs kliniine dönütürüldüünü ifade eden Karada, hazirana kadar 3 ay boyunca serviste tedavi gören hastalar inceleme frsat bulduklarn kaydetti.
Avrupa ülkelerindeki koronavirüsle ilgili çalmalardan farkl bir aratrma yürüttüklerinin altn çizen Karada, öyle devam etti:
Bizim dier ülkelerden farkmz, yüz yüze hasta deerleriyle verileri elde etmeye çaltk. 239 hastay birebir deerlendirme frsat bulduk. Bunlarn sonucunda, her 3 hastann birinde nörolojik bulgularn olduunu saptadk. Bu nörolojik bulgular, sadece tek bulgu olarak deil baz hastalarda 5-6 nörolojik bulguyu bir arada gördük.
En sk gördüümüz nörolojik bulgu ba ars
Doç. Dr. Ömer Karada, Kovid-19un nörolojik bulgularna ilikin u bilgileri aktard:
En sk gördüümüz nörolojik bulgu, ba arsyd. Ba arsnn dnda bilinç bozukluklar, beyin damar hastalklar, trigeminal nevralji dediimiz halk arasnda delirten ar olarak bilinen ar çeitleri. Kas arlar, sinir sistemi tutulumlar.
Klinik duruma etkisi var m? diye deerlendirdiimizde, nörolojik tutulumu olan hastalarn hastanede yat sürelerinin daha fazla olduunu tespit ettik. Hastanede kal süreleri daha fazlayd. Bunlarn bizim açmzdan öyle bir durumu var. Klinik durumlar da dier hastalara göre biraz daha ard. Ya ileri olan hastalarda ise biraz daha riskli. Bunun üzerine de nörolojik bulgularn eklenmesi de durumu daha kritik hale getiriyordu.
Biz de bunlar göz önüne alarak standart tedavilere gerekli tedavileri ekledik. Nöroloji kliniimizde o süreçte hiç hasta kaybmz da olmad. Hem enfeksiyon hem de nörolojik bulgularn tedavi stratejileri açsndan gerekli önlemleri aldmz için ekipçe baarmz buna borçluyuz.
- Nörolojik belirtilerin bilinmesi erken tanda yardmc olur
Doç. Dr. Karada, koronavirüs ve nörolojik bulgular üzerinde yaplan Avrupadaki ilk çalmada, hastalarla birebir ve yüz yüze bir deerlendirme yaplmadnn altn çizdi.
Nörolojik bulgularn neler olduu, hangi oranda görüldüü ve hastalarn hastanedeki yat sürelerine ilikin önemli bir çalmay gerçekletirdiklerini ifade eden Karada, unlar kaydetti:
Koronavirüste yurt dnda koku ve tat alma bozukluunun çok fazla olduu söyleniyordu. Biz, bu çalmada o kadar yüksek olmadn gördük. Aratrmamzda, ba arsnn öncelikle yüksek oranda olduunu tat ve koku alma bozukluklarnn ise az oranda olduunu gördük.
Hastalarda, koku bozukluunun daha uzun sürdüünü, tat alma bozukluklarnn daha ksa süreli geçtiini gördük. Tuz alma duyusunun ise daha önce geldii baharat, ac, scaklk gibi durumlarn ise daha geç yerine geldiini gördük. Farkl semptomlar bulduk ve bunu da bilim insanlar ile paylatk. Hastalarla yüz yüze görümeler yaptmz için buna prospektif çalma diyoruz. Bütün kliniklerini izleyerek notlarn aldmz için prospektif anlamda dünyadaki ilk çalmadr.
Doç. Dr. Karada, çalmann Kovid-19 hakknda klinisyenlerin nörolojik belirtilerle ilgili farkndal artrmalarna yardmc olacak önemli yeni klinik bilgiler sunduuna dikkati çekerek, Bu çalmada nörolojik bulgularn Kovid-19 kliniinde önemli bir yer tuttuu ve bu nörolojik belirtilerin iyi bilinmesi erken tanda yardmc olabilir. dedi.