DYARBAKIR-Kovid-19a elik eden nörolojik bulgularn oldukça yaygn olduunu ifade eden Nöroloji Uzman Uzm. Dr. Nejla çabuk, Ba ars, ba dönmesi, bilinç bulankl, bilisel bozukluklar, uykusuzluk, dengesizlik, tat ve koku kayb, kas ars ve güçsüzlük Kovid-19 enfeksiyonunda rastlanan balca nörolojik bulgulardr. Kovid-19un gösterdii nörolojik bulgular, virüsün hem merkezi hem de periferik sinir sistemini etkilediini göstermektedir. Bu bulgularn yan sra beyin ileyiinin bozukluu, beyin enfeksiyonlar ve inme gibi nörolojik hastalklar da görülen semptomlar arasndadr. Nörolojik belirtiler arasnda en sk görülen rahatszlk ba arsdr. Avrupa merkezli bir çalmada, Kovid-19 geçiren hastalarda ba arsnn hastalk semptomlarnn yaklak yüzde 70ini oluturduu gözlenmitir. Bu nedenle, daha önce belirgin olmayan ve ilk defa yaanan iddetli ba arlarnn dier yaygn belirtiler olmakszn Kovid-19 iaretçisi olabilecei düünülmektedir diye konutu.
KOVD SONRASINDA DA NÖROLOJK SEMPTOMLAR GÖRÜLEBLR
Hastaln ciddi seyrettii vakalarda bilisel bozukluun yaygn olarak görüldüünü söyleyen Dr. Nejla çabuk u ifadeleri kulland:
Bu etki hastann yayla ya da hastalktan önceki durumuyla da ilgili deildir. Ayrca diyabet, yüksek tansiyon, kronik akcier hastal olanlarda ya da obezite gibi yüksek risk faktörlerine sahip hastalarda, Kovid-19 srasnda inme görülme oran bu risk faktörlerini tamayanlara göre daha yüksektir. Kovid-19, ate, nefes darl, öksürük gibi solunum sistemi bulgular olmakszn nörolojik semptomlarla da ortaya çkabilmektedir. Hastala yakalanmadan önce herhangi bir nörolojik belirti göstermeyen kiilerde, enfeksiyondan sonra ortaya çkan nörolojik bulgular, hastalk geçirildikten uzun süre sonra da görülmeye devam edebilmektedir. Kovid-19 geçiren hastalarn yaklak yüzde 10 ila yüzde 20sinde Uzam Kovid (Long Covid)e rastlanmaktadr. Uzam Kovid bulgular gösteren hastalarda koku alma duyusunun enfeksiyon geçirdikten birkaç ay sonra bile devam ettii görülmektedir.
TEDAV YÖNTEMLER
Nörolojik hastalklarn neden olduu belirtileri azaltmaya yönelik tedavilerin mevcut olduunu belirten Dr. çabuk, Kovid-19 ile ilikili nörolojik bulgulardan en sk rastlanan ba ars için kontrollü ar kesici tedavisi hekim tarafndan uygulanr. nme, Guillain-Barr sendromu gibi Kovid-19 ile ilikili tedaviler de yine hastanede uzman nörologlar tarafndan uygulanmaktadr. Tat ve koku kaybna yönelik bir tedavi uygulanmamakla beraber, özellikle Uzam Kovid öyküsü olan kiilerde keskin kokularla koku duyusu eitilebilir. Bunun için limon, karanfil gibi kokular önerilir. Kovid-19 hiçbir solunum yolu enfeksiyonu etkisi göstermeksizin yalnzca nörolojik bulgularla da ortaya çkabilir. Bu durumda da tedavi edilmesi, kontrol altna alnmas ve bulan önlenmesi için tehis edilmesi önem arz eder. Solunum yolu rahatszlnz olmakszn, daha önce yaamadnz türde iddetli bir ba ars ikayetiniz varsa, Kovid-19 enfeksiyonu geçiriyor olabilirsiniz. Ba ars dnda yorgunluk, bilinç bulankl, tat ve doku kayb gibi belirtiler göstermeye baladnz düünüyorsanz vakit kaybetmeden salk kuruluuna bavurulmal ifadelerini kulland.