Filiz YAA
DYARBAKIR-Öksürük, uzmanlar tarafndan akcier enfeksiyonlardan koruyan zararl maddelerin ve mukusun atlmasn salayan vücudun en önemli doal savunma mekanizmalarndan biri olarak kabul ediliyor. Öksürüün hava yollarndaki yabanc maddeleri temizlemeye yönelik ani ve patlayc bir manevra olduunu ifade eden çocuk Enfeksiyon Hastalklar Uzman Doç. Dr. Murat Sütçü, Öksürük srasnda saatte yaklak 800 km hza ulaabilen ksa süreli hava akm oluur dedi. Doç. Dr. Sütçü, öksürük eklinin hastalklarn ipucunu verdiini belirterek uyarlarda bulundu.
FARKLI NEDENLERE BALI ORTAYA çIKIYOR
Toz, alerjen, kirlilik veya duman gibi tahri edici ajanlarn, üst ve alt solunum yollarna girdiinde beyne mesaj gönderen sinirleri uyardn söyleyen Doç. Dr. Murat Sütçü unlar söyledi: Böylece merkezi sinir sistemi onlarn varlndan haberdar edilir. Uyary alan beyin, göüs ve karn kaslarna ilgili maddeyi uzaklatrmas için emir verir. Kaslar kaslarak akcierlerdeki havay öksürük yoluyla ani bir ekilde dar atar. Ara sra görülen öksürük normal ve salkl bir durumdur. Öksürük farkl nedenlere bal olarak ortaya çkabilir. çocuklarda solunum yolu enfeksiyonlar, reflü, astm, alerjik rinit gibi atopik hastalklar ve pasif sigara içicilii, en sk öksürüe yol açan durumlardr. Bu durumlar farkl öksürük tiplerine yol açar.
KURU VE BALGAMLI ÖKSÜRÜÜN SEBEB NEDR?
Öksürüü niteliine göre kuru ve balgaml öksürük olarak ayrabiliriz diyen Doç. Dr. Murat Sütçü kuru öksürüün, irritasyona (tahri) bal olup postnazal aknt, sigara, ilaçlar, reflü, astm, viral üst solunum yolu hastalklar, plevra hastalklar, kronik akcier hastalklar ve d kulak yolu enfeksiyonlarna bal olutuunu belirtti.
GECE SAATLERNDE BALARSA
Balgaml öksürüün ise iltihaba bal olduunun altn çizen Doç. Dr. Murat Sütçü zatürre, akcier apsesi, verem, broniektazi, kronik bronit ve akcier kanserlerinin buna neden olduunu kaydetti. Doç. Dr. Murat Sütçü u bilgileri verdi: Mukus, solunum yollarn nemli tutmak ve akcierleri tahri edici maddelerden korumak gibi vücut için yararl birçok ilevi yerine getirir. Fakat balgaml öksürükte solunum sisteminde ar bir mukus üretimi söz konusudur. Öksürüün gün içinde ortaya çk saatleri de hastalklar ayrmada bize yardmcdr. Gece olan, souk ve egzersiz ile tetiklenen öksürük daha çok astm ve alerjik rinit gibi atopik hastalklar düündürür. Gece yatarken ya da yemekle artan öksürük ise reflü hastal için tipiktir. Gece yatnca balayan öksürük, kalp yetmezlii açsndan uyarcdr. Gece veya sabah saatlerinde görülen öksürük ise sinüzit gibi üst solunum yolu enfeksiyonlarnda sk görülür. Sabahlar sk görülen ve balgaml olan öksürük ise pasif sigara içicilii ile ilikilendirilmitir.
3 HAFTADAN UZUN SÜRÜYORSA DKKAT!
Sürenin öksürüün tipi açsndan önemli olduunu ifade eden Doç. Dr. Murat Sütçü, Akut öksürük, 3 haftadan az süren öksürük olarak tanmlanr ve daha çok üst solunum yolu hastalklarnda görülür. Küçük çocuklarda ani gelien morarma, nefes alamama gibi yaknmalar olduu takdirde yabanc cisim aspirasyonu düünülmelidir. Süre 3-8 haftaya çkarsa uzam (subakut) öksürükten bahsedilir ve altta yatan ciddi olabilecek hastalklar açsndan uyarc olmaldr. Bu durumda öksürüün nedeninin aratrlmas ve beraberinde elik eden bulgular açsndan iyi bir hasta öyküsü ve fizik muayenesi gerekir. Eer öksürük 8 hafta boyunca devam ediyorsa inatç (kronik) bir öksürük mevcuttur. çocuklarda kronik öksürüün en sk nedeni souk-kirli hava, nem ve virüslerin tetikledii astmdr. çocuklardaki öksürükte yüzde 10 gibi önemli bir oranda pasif sigara içicilii de yer tutar. Testlerinde anormallik ve klinik bulgular olmadnda tüm dier öksürük nedenleri ekarte edilerek tan konulan psikojenik öksürük bir dier nedendir. Tipik ekli boaz temizleme istemi ile havlama ya da klakson sesine benzer bir ses çkarma eklindedir. Uyurken görülmemesi önemli bir bulgudur diye konutu.
NEDEN ORTADAN KALDIRMAK TEDAV çN ÖNEML
Doç. Dr. Murat Sütçü öksürük tedavisindeki amacn hastann kendini daha iyi hissetmesini ve yaam konforunu salamak olduunu belirterek unlar söyledi: Öncelikle öksürüe neden olan durum ortadan kaldrlmal veya tedavi edilmelidir. çocuklarda kullanlan öksürük ve souk algnl ilaçlarnn etkinlii ve güvenilirlii tartmaldr. Özellikle 6 ya altnda bu ilaçlarn kullanlmas kalp, solunum ve merkezi siniri sistemi üzerine olumsuz etkilere neden olmaktadr. Tedavi esnasnda çocuun rahatlamasn salamak için sv almnn artrlmas, bal (1 ya üzerinde) ve doktorunuz tarafndan tavsiye edilen bitkisel ürünler kullanlabilir.