Psikiyatri Uzman Doç. Dr. Nermin Gündüz, pandemi süreciyle birlikte ruhsal rahatszlklarn çeitliliinde ve mevcut hastalardaki rahatszlklarn iddetinde artlar meydana geldiine dikkat çekti.
RUHSAL HASTALIK çETLERNDE CDD ARTI OLDU
Mart ayndan itibaren önüne geçemediimiz ve halen devam eden, daha da önemlisi ne kadar süre devam edeceini bilmediimiz bir sürecin içerisinde olduumuzu belirten Psikiyatri Uzman Doç. Dr. Nermin Gündüz, Pandemi baladndan itibaren hastalarmzla ilgili ya da yeni ilk atak ruhsal hastalk geçirenlerle alakal çeitlilikte ciddi bir art gördük dedi.
Hastanelere ulama konusunda pandemi döneminde birtakm kstlamalar getirildiini hatrlatan Doç. Dr. Nermin Gündüz, Devlet hastanelerinde hastalar randevusuz kabul edilmemeye baland. Bu da hastalarn hekime ulamasn, randevu almasn zorlatran bir süreç oldu. Aslnda bu uygulamann çok mantkl bir sebebi vard. Altta yatan sebep pandemi döneminde bu salgnn daha fazla artmasn, hastalarn çok gerekmedikçe hastane ortamna gelmemeleri ve böylelikle salgnn daha fazla büyümemesini engellemekti Salk Bakanlnn bu uygulamas, Dünya Salk Örgütü tarafndan da önerildi ifadelerini kulland.
TIBB YARDIM ALAMADIKLARI çN ATAKLAR BALADI
Özellikle akl sal ile ilgili zayflamas olan, zeka gerilii olan hasta grubunun normal artlarda zor ulat hekime pandemi döneminde daha zor ulatn kaydeden Doç. Dr. Nermin Gündüz, Bu hastalar, psikiyatri dnda salk sistemi içerisindeki dier alanlarda da uygun tbbi hizmet almakta zorlanan gruptu. Dolaysyla izofreni bata olmak üzere, yarglamada ve gerçei deerlendirme yetisinde bozukluk olan, psikotik bozukluklar grubu, bipolarn özellikle ar seyreden gruplar, zeka ve davran bozukluklar olan gruplar ile ayn zamanda demansiyel süre sebebiyle sürekli takip ettiimiz hasta gruplar bu durumdan olumsuz etkilendi. Hasta gruplar hekimlerine ve dolaysyla uygun reçeteye ulaamadklarnda, ilaçlarn yazdramadklarnda biyopsikososyal boyutu olan rahatszlklar olduu için atak geçirmeye balyorlar. Bununla birlikte mevcut psikiyatri servislerinin, poliklinik ve hekim says ciddi manada azaltld için bu kiiler gerekli uygun tbbi yardm alamadlar ve ciddi salk sorunlar olutu dedi.
PANK ATAK GEçREN HASTA SAYISI YÜKSELD
Pandemi sürecinin daha ne kadar devam edeceinin bilinmediini belirten Doç. Dr. Nermin Gündüz, bu durumun anksiyete ve kayg bozukluklarn artrdn kaydederek unlar söyledi:
Dolaysyla bu belirsizlik de kiileri anksiyete ve kayg bozukluklarna yatkn hale getiriyor. çünkü insan zihni, bir soru varsa mutlaka ona bir yant bulmak ister, beynin belirsizlie tahammülü yoktur. Her eyin belirli olmasn ister ve o belirli çerçeve içerisinde gelecekle ilgili kayglanmak istemez, plan yapmak ister. Belirsizliin devam ettiini bildiimiz bu süreçte, kayg bozukluklarnda da ciddi bir art gördük. En bata panik atak geçiren hasta saysnda ciddi bir art oldu. Özellikle izofreni gibi akl salnda bozulma ile ilerleyen hasta grubumuz var. Bu hastalarmz, normalde olmayan olaylar olmu gibi kabul etmelerine ve yüzde 100 bunun gerçekliine tutunmalarna neden olan hezeyanlar yayorlar. Hezeyanlarnda Covid- 19la ilgili durumlar da gördük. Mucit olduunu iddia ederek Koronavirüs ile ilgili ay bulduunu ve Covid-19 ile ilgili görsel halüsinasyonlar olan hasta gruplar da var. çinde yaanlan travmatik süreç neyle ilgiliyse psikopatolojiye yansmas o anlamda hekimler için önemliydi.
UYKUSUZLUK BPOLAR RAHATSIZLII TETKLED
Bipolar hastalarnda uykusuzluun rahatszl tetiklediine dikkat çeken Doç. Dr. Nermin Gündüz, lk açklamalarn yapld dönemde youn bir panik hali vard herkeste ve Salk Bakanl tarafndan genellikle açklamalar akam geç saatlerde yaplyordu. Geç saatlere kadar bekleyen, özellikle vaka saylarnda düzenli bir art olduunu gören ve kayg sebebiyle uyuyamayan hastalarmzn maalesef atak geçirdiklerini gördük. Depresyon hastalarnda ben kötüyüm, geçmi kötü, bundan sonraki hayat kötü olarak, çevre kötü gibi dünyaya dair görüleri, bundan sonraki süreçte her ey olumsuz olacak düüncelerinin pekitiine ahit olduk dedi.
NTHAR VAKALARINDA ARTI GÖRÜLDÜ
Bu süreçte ülkemizde intihar vakalarnda da art olduuna dikkat çeken Gündüz, Maalesef düünce, plan ve gerçeklemi boyutta intihar vakalar oldu. Hatta pandemi sürecinin ilk balarnda virüse yakalanan ve iyilemeyeceini düünerek intihar eden bir hastamz oldu ve ne yazk ki hayatn kaybetmesiyle sonuçland ifadelerini kulland.
OKB RAHATSIZLIKLARINDA ARTI YAANDI
Bu dönemin ekonomik skntlar da beraberinde getirdiini ifade eden Gündüz, sözlerini öyle sürdürdü:
Kstlamalar ve ekonomik önlemler sebebiyle çok fazla hastamz iini kaybetti. kayb sebebiyle de depresyon yaayan, depresyonu tetiklenen hastalarmz ve hatta intihar düüncesine kaplan hasta gruplarmz oldu. Bu hastalarmza da müdahalelerimiz oldu. Hekimler olarak bu süreçte OKBlerin de artacan biliyorduk ve öyle de oldu. Pandemideki düzen yani herkesin elini ykamasnn ve hijyen konusunda dikkat etmesi bir OKB hastamzn kendisini iyi hissetmesine vesile oldu. çünkü onlarn hayal ettii dünyada herkes elini ykyor, hijyen konusunda herkes dikkatli. Bu durum da pandemi sürecinde gerçekletii için eskisi kadar sknt yaamamaya balad. Genel olarak Obsesif Kompulsif Bozuklukta, özellikle temizlikle ilgili vesvesesi olan hastalarda çok ciddi art gördük. Pandemi sürecinde yeni balayan dermotit ikayetleri olan, geçmeyen yaralar olan, çok fazla el ykamaya bal olarak cildinde kant ve kuruluk oluan, dirseklerine kadar ellerini ykayan hastalar cildiye polikliniinden bizlere yönlendirildiinde ve ayrntl muayene yaptmzda temizlikle ilgili vesveseleri olan grupta art olduunu tespit ettik.