Kiiler kendilerine kötü bir ey olacak korkusuyla hastane ve çevresinde günlerini geçirebiliyor. Psikiyatrist Prof. Dr. Ercan Abay, panik bozukluk ve panik atak hakknda bilgilendiriyor.
Panik atak, genellikle beklenmedik bir ekilde balayan ve yineleyici, insan dehete düüren youn sknt nöbetleridir. Panik atak srasnda yaanan nöbetler genelde 10-30 dakika arasnda kendiliinden geçebiliyor. Tek bana atak panik atak olarak deerlendirilirken tekrarlayan panik ataklarla ve ataklar aras dönemlerde tekrar olaca eklinde beklenti kayglar ile giden tabloya panik bozukluk tans konmaktadr. Hastalkta ilk belirtiler birdenbire balayan göüs ars, göüste skma, çarpnt, nefes alamama, terleme, titreme, üüme, bulant ya da karn ars, ba dönmesi, düecek ya da baylacakm gibi olma, uyuma olarak sralanmaktadr. Birey, o anlarda kalp krizi geçirdiini ya da felç geçirmekte olduunu zannedip ölüm korkusu ya da çldrp delirecei korkusu yaamaktadr.
Hastalk hastas olma evresi
Bu evrelerde bireye acil servislerde fiziksel hastalk bulunmadndan dolay sakinletirici yaplp, evine gönderilmektedir. Bir süreliine rahatlayan kii, bir süre sonra yeni bir atak geçirmektedir. Her atakta hastaneye giden hasta, bir süre sonra kalbinde ya da beyninde olumsuz bir hastalk olduuna inanmaktadr. Ancak bireyde, doktorlarn yaptklar incelemelerde bedensel bir hastalk saptanmamaktadr.
Kalp krizi geçirme korkusu balyor
Ataklar devam ettikçe bireyler gergin, huzursuz ve endieli bir biçimde yeni bir atak geçirmeyi beklemektedir. Bu ataklarn çou zaman belirsiz zaman ve yerlerde gelmesi korkuyu artrmaktadr. Ataklar sklatkça, kalp krizi geçirip ölme, kontrolünü kaybedip çldrma korkular pekimektedir. Bireyler daha sonrasnda evde kimsenin olmad bir zamanda kalp krizi geçirmekten ya da kontrolünü kaybederek çldrp intihar etmekten iddetle korkmakta ve bu düüncelerden dolay youn bir üzüntü duymaktadrlar.
Hastanede ya da bahçesinde geçen günler
Kiiler bir süre sonra ataklara sebep olacan düündükleri yiyecek ve içecekleri tüketmez olurlar ve ataklarn bastrmak için alkol, madde ya da ilaç kullanmaktadrlar. Hasta bireylerden bazlar çevrelerine zarar verecei korkusuyla kendilerini kstlama yoluna gitmektedirler. Bu kiiler, gerektiinde acil yardm çabuk almak için bütün günlerini hastanede ya da bahçesinde geçirerek bu ortamlarda kendilerini güvende hissetmektedirler.
En az 4 belirti varsa panik atak hastas olabilirsiniz
Göüs ars, göüste skma, çarpnt, kalbin kuvvetli ya da hzl vurmas,
Terleme, uyuma ya da karncalanma,
Nefes darl ya da boulur gibi olma, soluun kesilmesi,
Ba dönmesi, sersemlik, baylacak gibi olma,
Üüme, ürperme ya da ate basmas, çldrma korkusu,
Bulant, karn ars, titreme ya da sarslma, ölüm korkusu
Kendini, çevresindekileri deimi, tuhaf ve farkl hissetme.
Panik atan sebebi
Toplumda yüzde 3-4 orannda görülen panik bozukluk genellikle 20-35 ya arasnda balamaktadr. Panik ataklarn sk yaanmasyla oluan panik bozukluk, beynimizdeki sinir hücrelerinden salglanan baz kimyasallarn (serotonin, noradrenalin gibi) anormal çalmasndan olumaktadr. Hastalarda bir süre sonra panik atan geleceini sandklar yerlere gidememe gibi sorunlar yani agorafobi de olumaktadr.
Panik bozukluun tedavisi
Panik bozuklukta iki tür tedavi (ilaç tedavisi ve psikoterapi) birlikte uygulanmaktadr. Bu tedavilerden ilaç tedavisi; kiide beyin sinir hücrelerindeki bozuk olan biyokimyasal aktiviteyi düzenleyen ilaçlarla en az bir-iki yl sürdürülmektedir. Bunun yannda hastalara panik atak belirtilerinden korkmamalar için düünce deiikliine gitmelerinin (bilisel yeniden yaplandrma gibi) saland ve nefes ve kas egzersizlerini de içeren bilisel davranç psikoterapiler uygulanmaktadr.