Yaz aylarnda tatilcilerin rahatsz olduklar en önemli sorunlardan biri de böcek srklar ve böcek sokmalardr. ç Hastalklar Uzman Yrd. Doç. Dr. Engin Türkmen, böcek srklar ve sokmalarnn birbirinden farkl olduunu belirterek, alnacak önlemler ve yaplmas gereken müdahaleler ile ilgili unlar söyledi;
Böcek srklar zehirsiz böceklerin tükürükleri ve kan emmek için salgladklar pht önleyici maddelere kar oluan kant, kzarklk, kabarma gibi alerjik reaksiyon ve bölgesel tahri olumasdr. Böcek sokmalar ise; zehirli böceklerin ineleri aracl ile zehirlerini deriye enjekte etmeleridir. Oluan kzark ve kabark alan, genellikle çok arldr.
ALERJK BÜNYEYE SAHP OLANLAR DKKAT
Kant, ar, kzarklk ve ilik böcek srmalar belirtileri arasndadr. Bunun yan sra yüzde, dudaklarda ve boaz etrafnda ime, nefes almada güçlük, iddetli kant, uyuukluk ve kramp, görülebilir. Bu belirtiler antihistaminik krem veya ilaçlarla çou zaman tedavi edilebilir. Bazen hastada iddetli ba dönmesi, baygnlk ve bilinç kayb gibi belirtiler de ortaya çkabilmektedir. Buna anaflaktik ok (vücutta alerjen maddelere kar oluabilen ciddi bir alerjik reaksiyon) denir. Acil olarak müdahale edilmedii takdirde bu tablo ölümcül olabilir. Tedavide kortizonlu ilaçlar ve adrenalin verilir. Ciddi alerjik bünyesi olanlarn yaz aylarnda böceklerin youn olduu yerlerden uzak durmalar, hekimlerine danarak koruyucu ilaçlar yannda bulundurmalar ve böyle bir tablo ile karlatnda da derhal bu ilaçlar uygulamaldrlar.
PARFÜMÜ ABARTMAYIN
Yaz aylarnda d ortamda, böcekler tarafndan srlmann önüne geçebilmek için;
Böceklerin ilgisini çektiinden, parlak renkli kyafetler giymekten ve parfüm ya da deodorant gibi güçlü kokular kullanmaktan kaçnn.
Böcek srklarna maruz kalabilecek bölgeleri azaltmak için uzun kollu giysiler, pantolon, ayakkab ve apka giyin.
Cildinize böcek savar spreyler skn.
Oturduunuz yerde böcek savar ürünler ve mumlar kullann.
Açkta ekerli yiyecek ve içecek brakmayn.
Durgun ve hareketsiz su kaynaklarnn olduu alanlarda dikkatli olun.
Uzun çim ve çallklara sürtünmekten kaçnn.
Kene srmalarna kar sert çim ve çallklarn üzerinde yürürken pantolon paçalarn çoraplarnza sokun.
HANG BÖCEE HANG UYGULAMA YAPILIR?
Banza gelebilecek böcek srklarna kar yaplmas gereken ilk müdahale oluacak reaksiyonun yavalatmada oldukça etkilidir. Deniz canllarnn sokmas ya da srmas durumunda ar, akrep ya da ylan sokmalarnda uygulanan buz uygulamasnn aksine yaral bölgeye scak uygulama yaplmas gerekiyor.
Ar sokmasna kar yaplacaklar
Yaral bölge ykanr.
Derinin üzerinden görülüyorsa arnn inesi çkarlr.
Souk uygulama yaplr. (Amonyak vb. kullanlmaz)
Eer azdan sokmusa ve solunumu güçletiriyorsa buz emilerek souk uygulama yaplr.
Az içi sokmalarnda ve alerji hikyesi olanlarda acil tbbi yardm istenmelidir.
Akrep sokmasna kar yaplacaklar:
Sokulan bölge buz ile soutulur (buz hiçbir zaman deri ile temas halinde olmamaldr). Buz tatbik edilmesi hem imeyi engeller hem damarlarda büzüme yapt için zehrin emilimini azaltr hem de ary azaltmaya yardmc olur.
Bol sabunlu su ile ykanr.
Sokulan yerin dört parmak üst bölümüne dolam engellemeyecek ekilde bandaj uygulanr. (Turnike uygulanmaz).
Yara üzerine hiçbir giriimde bulunulmaz (kesilmez, emilmez, vb.).
Ylan sokma / srmalarna kar yaplacaklar:
Kii güvenli bir yere götürülmelidir.
Kii sakinletirerek çok fazla hareket ettirmekten saknlmaldr.
Sokmann olduu bölgedeki sk kyafetleri ve taklar çkartlmaldr.
Yara souk su ile ykanmal ve yaraya souk uygulama yaplmaldr.
Zehrin hareketini yavalatmak için, sokulan yerden yaklak 7 cm yukarsn gevek bir sarg bezi ile sarn. Bez sk olmamaldr. Sarg, arasna bir parmak girecek kadar gevek olmaldr ve bandn altndaki nabz hissedilmelidir. Bant için esnek bir bandaj veya bez parças kullanlabilir.
Yara üzerine hiçbir giriimde bulunulmaz (kesilmez, emilmez, vb. ).
Tbbi yardm istenmelidir.
Deniz canllar sokmasna kar yaplacaklar:
Yaral bölge hareket ettirilmez.
Batan diken varsa ve görünüyorsa çkartlr.
Etkilenen bölge ovulmamaldr.
Deniz canllarn zehirleri sya kar dayanksz olduu için, yaral bölgeye scak uygulama yaplmaldr.