çocuk ve Ergen Ruh Sal ve Hastallar Uzm. Dr. Emin çalar, çocuklarda parmak emme alkanlnn ilerleyen dönemde tedavi edilmesi gereken bir sorun olduunu belirterek aileleri uyard. Dr. çalar, parmak emme alkanlnn çocukluk döneminde görülen sorunlardan birisi olduuna deinerek, Özellikle okul öncesi dönemde ve ilkokul yllarnda görülen bu durum anne-babalar endielendirebilir. Ancak çocuk için temel bir refleks olan emme davran, yaamn ilk yllarnda normal kabul edilirken ilerleyen yllarda devam etmesi durumunda müdahale edilmesi gereken bir sorun haline gelebilir. çocuklarda parmak emme davran 3-4 yalarna kadar herhangi bir sorun olmakszn sürebilir. Özellikle bu yalarda yüzde 23 ila 46 orannda parmak emme davran gözlenebilir. Dolaysyla uzmanlarca sklkla 4 ya ve üzerinde olan çocuklar deerlendirmeye alnr ve tedavi plan uygulanr. Bunun yannda parmak emme davran genelde 9-10 yalarna kadar devam edebilirken, çok nadir de olsa ilerleyen yalarda da görülebilir diye konutu.
BBERON VE EMZK BAIMLILIINDAN KAYNAKLANABLR
Parmak emme davrannn genelde stresli durumlarda ortaya çktna iaret eden Dr. çalar, öyle devam etti:
Uyku zaman çocuklar için oldukça stresli bir zaman dilimi olmaktadr. Dolaysyla yatma zaman geldiinde çocuklarda emme davran görülebilir. Yine stres oluturan bir dier durum da yeni bir kardein gelmesidir. Bebeklik dönemine özgü kabul edilen bir davran olan emme davrann kardeinde gözlemleyen çocuk, kaybettii anne-baba ilgisini yeniden kazanmak için önceki yalara ait davran olan parmak emme davran gösterebilir. Parmak emme davran her zaman psikolojik bir problemin sonucu ya da nedeni olmayabilir. Tamamen bebeklik dönemindeki emme davrannn devam da olabilir. Özellikle bebeklik döneminde yalanc meme ya da uzun süren biberon kullanmnn bir devam ya da bu objelerin yoksunluu olarak da devam edebilir. O yüzden yaplan klinik gözlem ve görümelerin sonucunda herhangi bir psikiyatrik soruna rastlanmayabilir.
PELTEK KONUMAYA VE D PROBLEMNE NEDEN OLABLR
Dr. çalar, parmak emen çocukta görülebilen bozulmalar ise u ekilde anlatt:
Emilen parmaklarda ciddi tahri ve yapsnda bozulma görülebilir. Ayrca dilerde ve az yapsnda bozulma, buna bal olarak ses ve konumalarda bozulmalar meydana gelebilir. Ön dilerde meydana gelen açklk çocukta halk arasnda peltek konuma diye adlandrlan bir problem yaamasna sebep olabilir. Eer tedaviye kritik dönemde balanmaz ve parmak emme davran ilerleyen yalara (9-10 ya) kadar devam ederse bu az-di problemi kalc hale gelebilir. Parmak emme davran sebepleri ve sonuçlar itibariyle sadece psikolojik kökenli bir problem olarak deerlendirilmemeli. Dolaysyla uygulanacak tedavi plan birden çok brann katlm olduunda daha etkili sonuç alnabilecei belirtilir. çocuk psikiyatri ve di hekimi ile birlikte çalldnda sonuçlar daha parlak olur. çünkü tedavi aslnda iki temel bileenden oluur. Birincisi di hekimin yürütecei fiziksel tedavi; ikincisi bu davrann altnda yatan psikolojik alt yapnn çalld psikoterapik tedavidir.
BRçOK TEDAV YÖNTEM MEVCUT
Dr. çalar, tedavi yöntemleri hakknda da bildi verdi. Dr. çalar, Parmaa aparey uygulanmasnda emilen parmaa çocuk ikna edilerek aparey denilen zararsz bir aparat taklr. çocuun bu apareyi azna sokmas zor olduu gibi parmak emmeyi durdurmada davranç bak açsyla düünülerek, parman azna götürdüünde hatrlatc (uyarc) görevi yapar ve emme davrannn azaltlmasna yardmc olur. Dilere ark uygulamasnda da parmaa taklan apareye benzer amaçla kullanlan bu aparat, çocuun dilerine di hekimince yerletirilir. Bu arklar aparey gibi ola ilevinin yannda bozulan di ve az yapsnn düzelmesinde de etkilidir. Psikolojik tedaviler ise temelde iki boyutlu yaplr. Bunlardan ilki aileye yönelik bilgilendirme esasl yaplan destek çalmalaryken; ikincisi aileyle ibirlii içerisinde yürütülen davranç tedavilerdir. Öncelikle aileye parmak emme davran ile ilgili temel bilgiler verilir. Bunun yannda aile içi dinamikler ve aile sistemini anlamaya yönelik görüme yaplr. Aile içindeki ilevsizlikler ya da aileye yeni gelen bir karde durumundan kaynakl parmak emme durumunda aileye çocua nasl yaklamda bulunacana ilikin destek verilir. Davranç tedavideki temel amaç da çocua parmak emmeyi durdurmasn öretmektir. Küçük admlarla ve aileyle ibirlii kurularak yürütülür. Ailelerin bilmesi gereken en önemli ey, bu davrann bir anda ortadan kalkmayacadr. Ancak düzenli takip ve ibirlii ile bu sorun ortadan kaldrlabilir dedi.