Gülçelik, D vitaminin özellikle kemik sal için çok önemli olduunu, bu vitaminin kemiklerin yap ta olan kalsiyumun yeterli miktarda alnmasn saladn söyledi.
Bunun dnda bu vitaminin baklk sisteminin güçlenmesi, kalp hastalklar hatta kanserden korunma açsndan da olumlu etkilerinin görüldüünü ifade eden Gülçelik, D vitaminin en önemli kaynann da güne olduunu kaydetti.
Prof. Dr. Nee Ersöz Gülçelik, D vitamininin besinlerle çok az miktarda alndn, bu nedenle salkl bir bireyde vitamin D eksikliinin en sk görülen nedeninin yetersiz güne almak olduunu vurgulayarak, öyle devam etti:
Güne nlarnn içindeki ultraviyole Blerle ciltte üretilen D vitamini daha sonra karacier ve böbrekte aktif hale dönüür. Vitamin D, yada eriyen yani depolanabilen bir vitamin olsa da depolar yeterince doldurulmazsa eksikliiyle karlarz. Bunun sonucunda da balca kemikler ve diler olmak üzere birçok organ ve sistem olumsuz yönde etkilenir. Güneli bir ülkede yaamamza ramen günümüzün yaam artlar nedeniyle birçok kiinin günü, uzun süreler boyunca plazalarda masaba ilerde veya kapal ortamlarda geçmektedir.
Bu nedenle gün boyunca güne alm yetersiz olur, vitamin D yeterince sentezlenemez ve depolanamaz. Sonuç olarak vitamin D eksiklii gelime riski artar. Vitamin D sentezi için yeterli güne almak için de dikkat edilmesi gereken noktalar vardr. D vitamini sentezi için mays-kasm aylar arasnda saat 10.00-15.00 arasnda günee çklmas önerilir. Cilt tipine bal olarak süre haftada 3-4 gün, 5 ila 20 dakika arasnda deimektedir. Günelenme srasnda güne yla ciltte hafif pembelik olumas sürenin yeterli olduunu gösterir.
- D vitamini zehirlenmesine dikkat
Prof. Dr. Nee Ersöz Gülçelik, koyu cilt tonunun ve yalanmann D vitamini sentezini azalttn aktararak, Koyu cilt tonu olanlar, açk cilt tonu olanlara göre daha uzun süre günelenmelidir. Cam ve tül arkasndan günelenme ve yüksek güne koruma faktörü kullanm vitamin D sentezini engeller. diye konutu.
Dikkat edilmesi gereken önemli bir noktann da güne koruyuculu krem kullanmadan uzun süreli günelenme olduuna iaret eden Gülçelik, sözlerini öyle tamamlad:
Uzun süreli günelenmeler daha fazla vitamin D sentezini salamayaca gibi cilt kanseri riskini de arttrr. Yetersiz günee çkmann yan sra obez veya obezite cerrahisi geçirmi olanlar, gebeler ve yallar da vitamin D eksiklii açsndan risk altndadr. Osteoporoz, paratiroid bezlerin fazla çalmas, karacier, böbrek yetmezlii, epilepsi ilaçlar, steroid içeren ilaçlar kullanmak gibi birçok hastalk ve ilaç da vitamin D eksiklii açsndan risk oluturur.
65 ya üstünde vitamin D eksiklii daha sk görüldüü gibi artm düme riskiyle de birlikte seyreder. Kii eksiklik açsndan riske sahipse vitamin D düzeyini ölçtürmek gerekir. Eksiklik veya yetersizlik varsa tedavi edilmesi gerekir. Yüksek miktarda vitamin D içeren ampul formunu bir kerede almak fayda yerine zarar getirebilir. Kontrolsüz fazla miktarda kullanm zehirlenmeye yol açabilir. Daha düük miktarda vitamin D içeren damla formu ile doktorun önerdii ekilde ihtiyaca göre yükleme veya destek tedavisi olacak ekilde tedavi daha uygundur. Hedefe ulaldktan sonra da önleme için yeterli vitamin D alnmas salanmaldr.