Bütün veya bir ksm dilerin çekilmi veya dieti rahatszlklarndan dolay kaybedilmi diler için ortaya çkan protez di tedavilerinde tedavi süreci nasl iliyor, nelere dikkat edilmeli gibi konular Protetik (Protez) Di Tedavi Uzman Dr. Ufuk Baolu özetledi. Dr. Ufuk Baolu di protezi kullanmaya balayan hastalar için 6 önemli noktay listeledi;
Protez di nedir?
Hem tam disizlik hem ksmi disizlikte kullanlan hareketli protez tipidir. Protez diler, bütün veya bir ksm dilerin çekilmi veya dieti rahatszlklarndan dolay kaybedilmi olduu ve arka dileri olmayan hastalarda köprü balants yani sabit porselen yaplamayan hastalarda uyguladmz tedavi yöntemidir. Aznda hiç dii olmayan hastalar, dilerinin büyük ksm eksik hastalar, ön bölgede srma dileri kalm olan hastalar hareketli protez kullanabilirler.
Protez di tedavisinde süreç nasl iliyor?
Tedavi sürecimiz, hastamzn radyolojik ve az içi muayenesi ardndan, varsa salam dileri belirlenerek balar. Bu admdan sonra, azdan ölçüler alnr ve hastamza özel bireysel kaklar yaptrlarak asl protezinin ölçüleri alnr. Ölçü ilemi sonras azda var olan dilerin yerlerine göre farkllk gösteren tasarmlarda iskelet protezleri dizayn edilir. Tam disizlikte ite protez tüm dama içine alacak ekilde düzenlenir. Her iki protezde de az yükseklii ve kapan tesbit edildikten sonra uygun dilerin seçilmesi ile diler dizilir ve protezler bitirilir.
Protez kullanmak nasl bir his?
Tedavide hastamzn tercihleri büyük önem kazanr. Ksm disizlikte kullanlan eski tip kroeli ya da halk az ile kancal protezler dnda son zamanlarda tercih ettiimiz daha estetik ve balantlarn görünmedii hassas balantl protezler de son zamanlarda çok tercih edilmektedir.
Bu tip protezlerde farkllk, azda var olan dilerin porselen ile kaplanarak özel balantlar yerletirilmesini takiben, protez içine konan hassas tutucular ile biraraya gelmesi ile mümkün olmaktadr. Hassas balantlarn avantaj, zamanla kroelerin destek dilerde meydana getirdii anmann sözkonusu olmamas, protezin daha zor çkartlmas yani daha sk oturmas ve ayrca kancalarn görünmemesi dolaysyla daha estetik sonuçlar alabilmemizdir.
Protez kullanmak, sabit porselen kaplamalara oranla daha farkldr. Taklp çkarlabilir olmalar temizlikte kolaylk salarken, adaptasyon süreci hastamzn uyumluluu ile alakaldr. Hareketli protezler tek bana dilerden destek almaz ayn zamanda dokular üzerine oturarak damaktan da destek alr.
Bu sebeple dokularn proteze uyumu belirli bir süreç almaktadr. Yeni taklan tam veya ksm protezlerle hastalar hemen sert gdalar yememeli, protez dokuya uyum saladkça yenilen gdalarn sertlikleri arttrlmaldr. Uyum sürecinde dokuda vuruklar oluabildii için sk kontrollerle düzenlemeler yaplmaldr. Uyum süreci yaklak 3-4 hafta arasnda deiebilmekte, zamanla vuruklar tamamen geçerek protez dokulara tamamen uyumlu hale gelmektedir.
Protez gün boyu taklmal mdr?
Protezlerin gün boyu taklmasn önermiyoruz. Özellikle tam disiz hastalarda yani daman tamamnn kapal olduu durumlarda mutlaka yatarken protezler çkartlarak dokularn hava almas salanmaldr.
mmediat (geçici) protezler ile kalc protezler arasndaki fark nedir?
mmediat geçici protezler ile kalc hareketli protezler arasndaki fark ise, di çekimleri sonras dieti ve kemik dokularnn tamamen iyileip son eklini almas hastaya göre farkllk gösteren bir iyileme süreci aldndan, bu süreçte hastamz disiz brakmamak için kullanlan protezler geçici protezler olarak adlandrlmaktadr. Tam iyileme sonrasnda daimi hareketli protezler yaplmaktadr.
Protezlerin bakmn ve temizliini nasl yapmalyz?
Hareketli protezler ister tam damak isterse, iskelet protezler yani ksmi damak protezi olsun, az dnda temizlenmelidir. Su içine atlarak kullanlan temizleme tabletleri temizlie yardmc ajanlar olsa da, en iyi temizlik elde frça kullanarak protezlerin temizlenmesidir. Protezleri kaynatmak, ya da çamar suyu kullanarak temizlik salanacan düünmek protezde hasar meydana getireceinden dolay, protezler konulan suyun içine az gargaras eklenerek gda parçalarnn dnda bakteri oluumu da engellenebilir. Klorheksidin gibi gargaralarn kullanlmas ise protezi boyayabileceinden seyretilmesi gerekmektedir.