Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2022 yılına ilişkin Sağlık Modülü verilerini yayımladı.
Buna göre, Sağlık Modülü adlı çalışma, 2022 yılında Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması ile birlikte modül olarak uygulandı. Avrupa Birliği ülkeleri ile aynı dönemde uygulanan modülün amacı, hanelerdeki 15 yaş ve üstündeki tüm fertlerin sağlık durumlarını ve bu alandaki harcamalarının hane halkına getirdiği yükü tespit etmek olarak belirlendi.
Son yıllarda yoksulluğun yanı sıra sosyal dışlanma kavramının da önemli hale gelmesiyle yoksulluk veya sosyal dışlanma göstergesi olan AROPE üretilmeye başlandı. AROPE göstergesi, Eurostat tarafından ilk defa Avrupa 2020 hedefleri kapsamında önerilmiş bir gösterge niteliği taşıyor. Göreli yoksulluk ya da maddi ve sosyal yoksunluk içinde olan veya çok düşük çalışma yoğunluğu bulunan hanelerde yaşayan fertler yoksul veya sosyal dışlanmış olarak tanımlanıyor.
Bu göstergeler ışığında yapılan araştırmaya göre, Türkiyede doktor muayene ve tedavi harcamalarının hanelerin yüzde 7,3üne çok, yüzde 36,1ine biraz yük getirirken yüzde 47,7sine yük getirmediği tespit edildi.
Diş muayene ve tedavi harcamalarının hanelerin yüzde 5,5ine çok, yüzde 25,8ine biraz yük getirdiği, yüzde 32,2sine ise yük getirmediği anlaşıldı.
İlaç harcamalarının hanelerin yüzde 5,9unda çok, yüzde 37,3ünde biraz yük oluştururken yüzde 50,8ine yük getirmediği kayıtlara geçti.
Son 12 ay içinde hanelerin yüzde 9unun muayene veya tedavi, yüzde 36,6sının diş muayenesi veya tedavisi ve yüzde 6sının ilaç harcaması yapmadığı belirlendi.
GELİR GRUPLARINA GÖRE SAĞLIK HARCAMALARI
Doktor muayene ve tedavisi ile ilaç için harcama yapmama durumunun hanelerin gelir gruplarından çok etkilenmediği görüldü.
Diş muayene ve tedavisine ilk (en düşük) yüzde 20lik gelir grubunda olanların yüzde 51,9unun, ikinci yüzde 20lik gelir grubunun yüzde 44,8inin, üçüncü yüzde 20lik gelir grubunun yüzde 40,6sının, dördüncü yüzde 20lik gelir grubunun yüzde 36,9unun, beşinci (en yüksek) gelir grubunun ise yüzde 32,8inin harcama yapmadığı görüldü.
En düşük yüzde 20lik gelir grubundaki hanelerin yüzde 49,1ine doktor muayene ve tedavisi, yüzde 27,8ine diş muayene ve tedavisi, yüzde 52,2sine ise ilaç harcamaları yük getirdi.
En yüksek yüzde 20lik gelir grubundaki hanelerin yüzde 60,4ü doktor muayene ve tedavisi, yüzde 41,1i diş muayene ve tedavisi, yüzde 65,7si ilaç harcamalarının yük getirmediğini belirtti.
- Yoksulluk riski altında olmayanların yüzde 31,3ü çoğunlukla oturarak çalışıyor
Bir işte çalışan 15 yaş ve üstü fertlerin tüm çalıştıkları süre incelendiğinde çoğunlukla bunların yüzde 28,2sinin oturarak, yüzde 47,9unun ayakta durarak, yüzde 18,4ünün yürüyerek veya orta düzey fiziksel aktivite yaparak ve yüzde 5,6sının ağır iş ya da ağır fiziksel aktiviteyle çalıştığı belirlendi.
Yoksulluk veya sosyal dışlanma riski altında olan fertlerin yüzde 16,8i oturarak çalışırken risk altında olmayan fertler için bu oran yüzde 31,3 oldu. Yoksulluk veya sosyal dışlanma riski altında olan fertlerin yüzde 10,1inin ağır iş ya da aktivite yaparak çalışma hayatını geçirdiği tespit edildi.
Bir işte çalışsın ya da çalışmasın 15 yaş ve üstü fertlerin olağan bir haftada iş dışında geçirilen zamanları incelendiğinde, bunların yüzde 4,4ünün günde iki kere veya daha fazla, yüzde 12,6sının günde bir kere, yüzde 6,5inin haftada 4-6 kere, yüzde 9,3ünün haftada 1-3 kere, yüzde 3,5inin haftada 1 kereden az en az 10 dakika boyunca aralıksız devam eden fiziksel aktivite veya boş zaman aktivitesi yaptıkları anlaşıldı.
Fertlerin yüzde 63,8inin ise fiziksel aktivite veya boş zaman faaliyetlerine zaman ayırmadığı belirlendi.
FERTLERİN YÜZDE 97,1İ İLETİŞİM FAALİYETLERİNDE ZORLANMIYOR
Modül kapsamındaki 15 yaş ve üstü fertlerin yüzde 97,1i iletişim kurmada, yüzde 95,7si öz bakımında, yüzde 90,6sı işitmede, yüzde 84,5i bir şeyleri hatırlamada, yüzde 80,3ü yürümede ve yüzde 80,1i görmede sorun yaşamadığını ifade etti.
En çok zorlanılan faaliyetler ise sırasıyla yüzde 19,7 ile görme, yüzde 19,2 ile yürüme, yüzde 15,2 ile hatırlama olurken fertlerin sadece yüzde 2,7si iletişim faaliyetlerinde zorlandığını bildirdi.
Fertlerin en çok yapamadığını belirttiği faaliyetler ise yüzde 0,6 ile öz bakım, yüzde 0,5 ile yürüme, yüzde 0,3 ile bir şeyleri hatırlama ve iletişim kurma faaliyetleri oldu.