Hastane Derindere Nöroloji Bölümü Uzman Dr. Keriman Ouzla salkl yaamn anahtarlarndan biri olan beyin salmz korumann ipuçlarn konutuk
Genellikle beyinle ilgili problemlerin ancak hastalk aamasna gelindiinde anlaldna dikkat çeken Uzm. Dr. Keriman Ouz; Felç geçirdi veya Alzheimer tans konuldu diyoruz. Ama beyin ile ilgili hastalklar tannn konulduu evrenin çok öncesinde balayan süreçleri kapsyor. Alzheimer hastaln düünelim. Hasta veya yaknlar 1-2 ay veya birkaç yldr unutkanl var diye anlatrlar belirtileri. Alzheimer tans konulduunda aslnda 20-25 yl öncesinde Alzheimer oluturacak alt yap gelimeye balamtr. Ya da inmede felç geçiren bir hastann beynin bir bölgesini besleyen damar tkanr. Aslnda damar tkanklnn oluabilmesi için 10-15 yl öncesinden riskler olumaya balar. Hasta felç geçirdiinde veya Alzheimer tans konulduunda süreç ilerlemi ve genellikle hastalar ileri yata olurlar. Ama aslnda erikin yalardan itibaren 20-25 yllk bir süreçte var olan bu hastalklar için zemin hazrlanmtr açklamasnda bulundu.
Beyin Salnz Korumak çin
Peki, o zaman biz bu hastalklarn balangcn nasl yakalayabiliriz? Durdurabilmek veya yavalatabilmek mümkün mü? Riskleri azaltabilir miyiz? gibi sorular akla gelmeye balar. Beyin saln tehdit eden risk faktörlerini bilip alnmas gereken önlemleri hayatmza uyguladmzda bu riskleri önemli ölçüde azaltm oluruz.
Egzersiz sadece vücudunuz deil; beyninizin de ihtiyac vardr:
Aratrmalar, günde 10-15 dakikalk egzersizin beyin gücünü %30 orannda artrdn gösteriyor. Egzersizle birlikte tüm vücutta kan dolam artt için, beyne giden kan miktar da artar. Böylece beyinde nöronlar aras iletiim artar ve hafza güçlenir. Egzersiz yannda daha az araç kullanmak, ksa mesafeli yerlere araçla deil yürüyerek gitmek, asansör yerine merdiven kullanmak gibi günlük hayatta mümkün olduunca aktif olmaya çalmak yarar salayabilir.
yi bir hafzann srr su içmekte sakl!
Hafzanz zinde tutmann en basit ve salkl yolu günde 2-3 litre su içmekten geçer.
Zamann boa harcanmamas gereken ilk ey olduunu unutmayn.
Bilgisayar veya telefonun nasl bir kapasitesi varsa beynimizin de bir kapasitesi mevcut. Nasl bu cihazlarn kapasitesi dolup zaman zaman yeterli alan yok uyarsyla karlayorsanz beyninizin de zaman zaman dinlendirilmeye gereksiz
eylerle doldurulmamaya ihtiyac olduunu unutmayn. Bunu dikkate almazsanz artk yeni bilgiler örenemez ve gereksiz bilgilerle dolu bir beyinden iyi bir performans bekleyemezsiniz.
Kaliteli uyku bedeninizin yan sra beyninizi de dinlendirir.
Herkes ayn miktarda uykuya ihtiyaç duymaz. Ama her gün yeterli uykuyu almak nöronlarn daha etkili çalmasn salar. Bu da hafzamz güçlendirir.
Midemiz kadar beynimizin de doal besinlere ihtiyac var!
Doada bulunan baz vitamin ve mineraller beyniniz için hayati önem tar. Özellikle folik asit, B6 ve B12 vitaminleri demansa neden olan baz proteinlerin daha düük seviyelerde kalmalarn salar. Ama bunlar hap tarznda almaktan ziyade doal gdalardan almak daha önemlidir. Yapay tatlandrc içermeyen gdalar tüketenlerde IQ orannn daha yüksek olduunu gösteren çalmalar var.
Teknoloji her zaman yararl olmayabilir.
Teknolojinin ilerlemesiyle birlikte yaammz kolaylatrmak amacyla cep telefonu, bilgisayar, televizyon, elektrikli ev aletleri, kablosuz iletiim sistemleri hayatmza girmitir. Bu aletlerin yayd elektromanyetik alann biyokimyasal ve fizyolojik olarak birçok hücrenin ileyiini olumsuz yönde etkiledii gösterilmitir. Cep telefonu kullanmnn art ile kanser, ba ars ve hafza kayplarnn art gösterdiiyle ilgili çalmalar mevcuttur. Cep telefonu ve elektrikli aletlerden vazgeçmek mümkün olmasa da baz önlemlerle riskler azaltabilir. Uzun süreli cep telefonu görümelerinden kaçnmak, gece uyumadan önce cep telefonunu kapatmak çözüm olabilir. Yine mutfakta elektrikli aletlerin yapt ilerin bir bölümünü onlar kullanmadan yapmak riski azaltmada yardmc olabilir.
çok yönlü olmak ayn anda birçok ii yapmaya kalkmak anlamna gelmez!
Günümüzde teknolojinin etkisiyle insanlar araba kullanrken, yürürken, ite, toplantda arkadalar ile sohbet ederken sosyal medyaya giriyor, maillerini kontrol ediyor. Bunlar hatay beraberinde getirir. Kiinin dikkati dalarak konsantrasyon ve hafza problemleri oluur. Bu nedenle sadece yapacanz ie konsantre olun. Arkadalarnzla sohbet ederken, i yaparken, araba kullanrken, yürürken telefon ve dier iletiim araçlarndan uzak durun.
Elinizdeki ii bitirmeden yenisine balamayn!
Bir kitab okumaya baladnzda onu bitirmeden bir baka kitab okumaya balamayn. Hangi kitab okuyorsun dediimizde 3-4 tane kitap ad sayanlar görmüsünüzdür, hepsi yarm kalm, balanm ama bitirilmemi. te bu durumda yine beyinde konsantrasyon ve hafza problemleri görmeye balarz.