Günümüzde kii bana ortalama 10 ile 30 çay ka, bir baka deyile 40-120 gram eker tüketildii yaplan çalmalarda ortaya konmu. Ancak Dünya Salk Örgütünün raporuna göre; ekerin günlük kalori ihtiyacmzn yüzde 10undan fazlasn oluturmamas gerekiyor.
çünkü fazla ekeri vücut tolere edemiyor ve eker zamanla birikim yaparak birçok ciddi salk sorununa neden olabiliyor. Amerikan Kalp Cemiyetinin yaynlad rakamlara göre; günlük olarak alnabilecek eker miktar erkekler için 35 gram (150 kalori), kadnlar içinse 20 gram (100 kalori) olmal.
Beslenme ve Diyet Uzman Ayça Güleryüz fazla eker tüketenlerin kar karya kaldklar riskleri öyle sralad.
Vücuda hiçbir faydas yok!
eker; eker pancarndan elde edilen, beyaz eker olarak adlandrdmz ve yar yarya fruktoz ile glukozdan oluan bir bileik. Protein, ya, vitamin ve mineral gibi hiçbir besin öesi içermiyor. Posa içerii de olmayan bo kalori aslnda. Beslenme ve Diyet Uzman Ayça Güleryüz bu nedenle rafine edilmi beyaz ekere vücudun hiç ihtiyac olmadna dikkat çekerek sözlerine öyle devam ediyor: Rafine eker ve çou gdann içinde bulunan yüksek oranda fruktoz içeren msr uruplar vücudumuzda karacier tarafndan metabolize ediliyor. Bu da karacierin daha fazla çalmas anlamna geliyor. Bunun aksine günlük olarak tükettiimiz ve kaliteli karbonhidrat kayna olarak adlandrdmz tahllar ile baklagillerden aldmz eker ise sadece glukoza dönüerek vücudun her hücresinde kullanlyor. Dolaysyla kaliteli karbonhidrat kaynaklar, yani tahllar ile baklagiller rafine eker veya fruktoz uruplar gibi hem bo enerji kayna deil, hem de vücuda zarar vermeden eker ihtiyacmz karlyor.
Ciltte krklk nedeni
eker molekülleri vücutta fazla miktarda bulunduunda proteinlere balanarak proteinin yapsn deitiriyorlar ve bu olaya da glikasyon deniyor. Bu birleme sonucu cildin en önemli yaplar olan kollajen ve elastin proteinleri zarar görebiliyor. Cildin elastikliini ve skln salayan elastin ile kollajenin eker molekülleri tarafndan hasar görmesi de ciltte sarkma, krklk ve yüzeyde bozulmalara sebep olabiliyor.
Hafzay zayflatyor
Avustralya Ulusal Üniversitesinde yaplan çalmaya göre; kan ekerinin uzun süre normal deerlerin üzerinde seyretmesi sonucu bu kiilerde beynin küçülme riski normal bireylere göre daha fazla oluyor. Avusturalya Ulusal Üniversitesinden aratrmann sahibi Profesör Dr. Nicolas Cherbuin beyinde hafzay oluturan ksmlarda oluan küçülmenin de hafza sorunlarn ortaya çkarabileceini beliriyor. Fazla eker tüketimi ayrca dikkat eksiklii ve örenme güçlüü de yapabiliyor.
Kanser riskini artryor
Amerika Diyet Rehberinin 2010 yl raporlarnda, diyetle ilgili 5 kronik hastaln varlndan söz edilmi. Bu hastalklarn en önemlilerinden biri ise kanser. Doal olarak eker içeren tahllar, süt ve süt ürünleri, kurubaklagiller ayn zamanda kansere koruyucu olarak görev yapan vitamin, mineral, antioksidan ve fitokimyasallar gibi maddeler içeriyorlar. Bunun aksine sofra ekeri bo kalori olmasnn yan sra hiçbir koruyucu madde içermiyor. Üstelik yüksek eker alm insülin direnci ve obeziteyi tetikleyerek indirekt olarak meme kanseri gibi baz kanserlerin riskini arttryor. Yaplan çalmalarda besinlerin glisemik yükü ile meme, kolorektal, endometrium ve pankreas kanserleri arasnda pozitif iliki tespit edilmi.
Vücudun savunma sistemini zayflatyor
Baklk sistemimizin önemli bir parças olan alyuvar hücreleri, C vitamini ile eker moleküllerinin yar arasnda kalabiliyor. eker ile benzer molekül yapsna sahip olan C vitamini ekerin fazla tüketimi sonucu baklk hücreleri tarafndan kullanlamyor ve baklk sistemini zayflatmaya sebep oluyor. Bunun sonucunda da hastalklara yakalanma riski daha da yükselmi oluyor.
Di çürüklerine neden oluyor
Azmzda pek çok farkl bakteri yayor. Bunlardan bazlar dilerimize fayda salarken, bazlar ise hasar veriyor. Basit ekerlerle beslenen zararl bakteriler frçalama veya tükürük ile temizlenmezlerse ekeri aside dönütürerek azmzn içinde asidik bir ortam olumasna yol açyor. Bu asitlerin di minesinin en üst tabakasnda yer alan ve dilerimizin korunmasn salayan mineralleri çözmesi sonucu da di çürükleri oluuyor.
Obeziteye yol açyor
Günümüzün önemli hastalklarndan biri olan obezitenin temel nedeni, ar eker tüketmek. Yaplan çalmalar açkça gösteriyor ki fazla miktarlarda ve devaml olarak eker tüketildiinde karacier ekerin bileeni olan fruktozu ya olarak depoluyor. Bunun sonucunda da özellikle bel çevresinde yalanma hzla artyor.
Karacier yalanmasn tetikliyor
Karacierde fazla trigliserid birikimi yal bir karaciere sahip olmanza neden olabiliyor. Yaplan çalmalar da gösteriyor ki fazla fruktoz tüketimi trigliseridlerin yükselmesine yol açarak karacier yalanmasn tetikleyebiliyor. Ayrca fazla eker tüketimi sonucu kilo art ve bunun sonucunda obezite ile gelen insülin direnci de karacier yalanmasn tetikleyebilen dier unsuru oluturuyor.
Kalbe zarar veriyor
Institute of Medicinen raporuna göre eker kötü kolesterol olarak bilinen LDL ve trigliseridlerin yükselmelerine neden olarak damar tkanklna yol açabiliyor. Damarlarn içindeki bu parçacklarn artmas da kalp krizi riskini yükseltiyor.
Mutsuzluk nedeni
eker, mutluluk hormonu olarak bilinen serotonin hormonunun salglanmasn tetikledii için keyif verici özellii kiilerde bamllk yaratabiliyor. Beyinde bamllk yaratan etkisi de içinde eker olan besinler tüketilmedii zaman mutsuzlukla sonuçlanabiliyor. çünkü bamllk nedeniyle en ufak bir sorunda gerektiinden fazla eker ve tatl tüketmek zamanla kilo almna, bu tablo da mutsuzlua sürüklüyor.
nsülin direncine sebep oluyor
Vücudumuzdaki en önemli hormonlardan biri olan insülin kan ekerini düzenlemeye yardmc oluyor. nsülin direnci; kandaki ekerin hücre içerisine girmesi sonucunda kullanlamamas demek. Yaplan birçok çalma eker tüketiminin insülin direncine yol açtn gösteriyor. nsülin direnci oluan kiilerde de metabolik sendrom, obezite, tip 2 diyabet ile kalp damar hastalklar riski artyor.