KBB Uzman Prof. Dr. Murat Topak, sesin insan iletiiminde en önemli araç olduunu söyledi.
Sesteki deiiklikler mutlaka izlenmeli
Birçokinsann mesleini ancak sesini kullanarak sürdürebildiini ancak öretmen, sanatç, spiker, arkc ve din görevlisi gibi kiilerde ses hastalnn daha daönemli olduunu vurgulayan Prof. Dr. Murat Topak, öyle konutu:
nsanlardaki ses telleri oldukça özellemi olup tabakal bir anatomik yapya sahiptir. Yüzeydeki örtücü epitel ile alttaki gövdeyi oluturan kas tabakas arasnda yer alan 3 tabakal gevek ba dokusu katman nedeniyle, ses teli üzerindeki örtü alttaki gövdeden bamsz olarak bir dalgalanma hareketi meydana getirebilmektedir. Bu örtü-gövde mekanizmasnn bozulmas nedeniyle ses ksklortaya çkar. Ses tellerinin bu tabakal yapsnda bozulma sonucu ortaya çkan ses kskl sesi uygunsuz ve kötü kullanmann bir belirtisi olduu gibi, kötü huylu grtlak hastalklarnn da balangç bulgusu olabilir. Bu nedenle seste deiiklik meydana gelen her hasta dikkatle muayene edilerek buna yol açan etkenler belirlenmeli ve gerekli tedaviler uygulanmaldr.
15 günden uzun süren ses ksklna dikkat
Üst solunum yollarn etkileyen enfeksiyonlarn bir bölümünde hastalktan ses tellerinin de etkilenmesi sonucu ses ksklnn ortaya çkabileceini ifade eden Prof. Dr. Murat Topak, Bu durum hastaln doal seyriyle veya tedavi ile bir süre sonra düzelir. Ancak 15 günden fazla süren ses ksklnda mutlaka bir KBB uzmannn deerlendirmesine ihtiyaç vardr uyarsnda bulundu.
Nefes almakta güçlük çekiliyorsa doktora bavurulmal
Ses kskl ile birlikte nefes almada güçlük ortaya çkmsa mutlaka uzmana bavurulmas gerektiini belirten Prof. Dr. Murat Topak, Bu durum, ses tellerini etkileyen hastaln solunum yollarnn en dar bölgelerinden biri olan ses telleri arasndan solunum havasnn geçmesine engel olmaya baladnn belirtisidir, acil olarak bir salk kuruluuna bavurulmas gerekir diye konutu.
Kahve ve çay ses tellerini kurutuyor
Prof. Dr. Murat Topak, salkl bir ses için sigaradan uzak durulmas gerektiini belirterek tavsiyelerini öyle sralad:
Sigara sesin en büyük dümandr. Grtlak ve akcier kanserinin en önemli nedenidir. Sigarann kesinliklebraklmas, bulunulan ortamda sigara dumanna maruz kalnmamas gerekir. Kafein (kahve, çay, çikolata) ve alkol, ses tellerini kurutarak ses teli hasarn artrr. Kafein ve alkol kararnda tüketilmelidir. Bunlarn olumsuz etkisini dengelemek için sv almnn arttrlmas iyi olur.
En az 8 bardak su içilmeli
Ses tellerinin üzerini örten tabakann nemlendirilmesi arttr. Bunun için günde en az6-8 bardak su içilmelidir. Ortamdaki havann nem oran da önemlidir.
Hekime danmadan ilaç kullanmayn
laçlar hekime danarak kullanlmaldr. Örnein souk algnl içingelii güzel kullanlan ilaçlarn içinde bulunan antihistaminikler mukussalgsn azaltarak solunum yollarnn iç yüzünü kaplayan tabakann kurumasna neden olur. Eer kurutucu özellii olan ilaçlar kullanmanz gerekiyorsa, bunu dengelemek için ilaç kullanm süresince sv almnz artrn. Ayrca ev ve çalma ortamnda nem miktarnn yeterli düzeyde olmasn salayn.
Reflü sesi etkiliyor
Laringofarengealreflü,ses telleri mukozasnn yapsn deitirmesi yannda boazda sürekli olarak oluturduu dolgunluk ve taklma hissi ile sesi etkiler. Laringofaringeal reflüyü önlemek için:
-Asitli ve baharatl gdalardan saknn.Özelliklegazl, asitli ve boyal içeceklerden saknn.
-çikolata, yal süt ve süt ürünleri; mide asidini artrmann yan sra mukusu da koyulatrarak ses tellerinin slakln azaltrlar.
-Yatmadan önce midenizin 2-3 saat süre ile bo olmasna dikkat edin; zira yatar pozisyondamide asit içeriinin geriye kaç daha kolaylar, ayrca uykuda mide boalmas da gecikmektedir.
-Yastkla yatn ya da yatak altna yükselti koyarak banzn yatay düzlemle 30 derece aç yapar konumda olmasn salayn.
-Baz ilaçlar mide asidinin artmasna, mide ile yemek borusu arasndaki koruyucu bariyerlerin ortadan kalkmasna ya da mide boalmasnn gecikmesine yol açaraklaringofaringealreflüyü artrrlar; hekiminize danmadan doal olarak elde edilenler de dahil hiçbir ilac kullanmayn.
Stres kas gerginlii yaratt için sesin zorlu kullanmna ve böylelikle ses tellerinde hasara neden olabilir. Stresli durumda sesinizi profesyonel amaçl olarak kullanmaktan saknn.
Yüksek sesle konumayn
Prof. Dr. Murat Topak, ses salna ilikin önerilerini de öyle sralad:
1- Yüksek sesle konumaktan, barma ve çlk atmaktan saknn.
2- Skboaztemizleme ve öksürükten sakn bu hareketler genellikle kötü ses alkanl ve/veya ses tellerinde kuruma belirtisidir ve grtlak dokularnza zarar verir. Boaznz temizlemek ihtiyac hissettiinizde yutkunun veya biraz su için.
3- Yeterli hava almadan konumamaya çal bunun için konuma temponuzun hzl olmamasna dikkat edin ve daha sk nefes aln. Burun yoluyla derin ve karndan nefes aln.
4- Sesinizin bozuk veya yorgun olduu durumlarda ar konuma ve ark söylemekten kaçnn. Konumay azaltmak veya bir süre konumamak genellikle yorgun bir sesin yenilenmesini salayacaktr.