Filiz YAA
DYARBAKIR(SÖZ)Astm çok sayda kiiyi etkileyen kronik bir hastalktr. çocuklarda da sk görülen astm öksürüe neden olabilir. Özellikle öksürüü ve astm olan aileler astm öksürüü için neler yapabileceini merak eder? çocuk Alerjisi ve mmünoloji Hastalklar Uzman Prof. Dr. Ahmet Akçay, astm öksürüü için neler yaplabilecei hakknda önemli bilgiler verdi.
Astm öksürüü nedir?
Astm solunum yollarnn kronik bir hastaldr ve baz belirtileri vardr. Öksürük astmn yaygn belirtilerinden biridir. Öksürüün amac, olas bir enfeksiyonu önlemek için yabanc partikülleri ve bakterileri uzaklatrmaktr. Öksürük üretken olduunda, gözle görülür miktarda balgam atld anlamna gelir. Ancak çou astm vakasnda öksürük verimsiz olarak kabul edilir. Verimsiz bir öksürük kuru bir öksürüktür. Bron tüplerini spazm yapmaya (veya daralmaya) zorlayan bir tahri ediciye verilen bir yanttr. Bu tür verimsiz öksürüe neden olan hava yollarnn imesi (iltihaplanmas) ve daralmas astm karakterize eder. Astm öksürüüne sklkla hrlt elik eder.
Astm öksürüü ve dier öksürükler arasndaki fark nedir?
Astm öksürüü ve dier durumlardan kaynaklanan öksürükleri birbirinden ayrmak biraz zor olabilir. Astm dier durumlardan ayran belirtiler unlardr:
* Geceleri veya gülerken veya koma sonras kötüleen bir öksürük,
* Gece uykudan kaldran öksürük,
* Sabah uyannca ortaya çkan öksürük,
* Nefes almada zorluk,
* Göüste skma hissi,
* Nefes darl,
* Hrlt.
Astml çocuklar, ayrca souk algnln beklenenden çok daha sk yaayabilir veya iyilemeleri çok daha uzun sürebilir. Bu nedenle astmn mutlaka kontrol altnda tutulmas gereklidir.
Astm öksürüü nasl tedavi edilir?
Astmn mutlaka kontrol altna alnmas gerekir. Aksi durumda astm krizi yaanabilir ve astm krizi çok ciddi durumlara neden olabilir. Bu nedenle çocuunuzun astm için düzenli takip edilmesi önemlidir. çocuunuzun alerji uzman, astm belirtilerine ve mevcut durumuna göre baz ilaçlar reçete edebilir. Bu ilaçlarn mutlaka belirtildii ekilde kullanlmas gerekir. çocuunuzun astmnn durumuna göre ksa süreli kontrol ilaçlar ya da uzun süreli kontrol edici ilaçlar kullanmas gerekir. Ayrca çocuunuzun, alerji uzmannzla birlikte oluturduunuz bir astm eylem plan olmas gerekir.
Alerji as ile tedavi seçenekleri!
Astmn daha kalc bir tedavisi olan alerji alar gerekip gerekmedii alerji testleri ile ortaya çkarlmaktadr. Alerji testinde alerji saptanrsa ve 5 yandan büyük çocuk ve yetikinlerde alerji as uygulanabilir. Alerji alar ile alerjenlere kar vücut direnci artrlr ve bunun sonucu immün sistem kuvvetlenir. Bunun sonucu olarak alerjenler akcierde zarar oluturamaz hale gelir. Bunun sonucu olarak da ikyet olmamaya, ilaç ihtiyac olmamaya balar ve de hayat kalitesi belirgin seviyede artmaktadr.
Astmdan korunma yollar nelerdir?
Astmdan korunmak için izlenebilecek baz yollar vardr. Öncelikle çocuunuzda astm neyin tetiklediini bilmeniz gerekir. Tetikleyiciyi örendikten sonra baz admlar atabilirsiniz.
Toz akarlarndan korunma
Nemli ve scak ortamlarda üreme imkan bulan toz akarlar astmn önemli tetikleyicilerindendir ve hemen her evde bulunur. Özellikle denize yakn ehirlerde yaayan aileler ev tozu mitelarna kar önlemler almaldr. Toz akarlarndan korunmak için alerjen geçirmez yatak takmlar kullann. çocuunuzun odasndaki kuma malzemeleri azaltn. Hallar, tüylü oyuncaklar, pelu oyuncaklar gibi. çocuunuzun nevresim takmlarn en az haftada bir kere yüksek sda ykayn. çocuunuzun odasnda tekstil ürünü olmayan oyun mat kullanabilirsiniz.
çocuunuzu keskin kokulardan uzak tutun
Astml çocuklarn bronlar çok hassastr ve bu nedenle kokulara ar duyarldr. çocuunuzun keskin kokulara maruz kalmasn önleyin. Evde kullandnz temizlik malzemelerinin kokusuz ve hipoalerjenik olmasna özen gösterin. çocuunuzun kyafetlerini kokusuz deterjanlarla ykayn.
Hava deiimi ve hava kirlilii
Hava deiimi ve souk havalar da astm etkileyebilir. Özellikle souk havalarda dikkatli olmanz gerekir. Hava scakl çok düükse çocuunuzun dar çkmasn engelleyin. Dar çklmas gereken zamanlarda da az ve burnu kapatacak ekilde fular ya da atk takmasn salayn.
Hava kirliliinin de astm üzerinde olumsuz etkisi vardr. Bu nedenle hava kirliliinin youn olduu zamanlarda çocuunuzun dar çkmasna izin vermeyin.