4 yandan küçük çocuklarda; besini reddetme, yutma güçlüü, sebepsiz alama, uyku bozukluu, karn ars, kusma, itah azalmas ve kabzlk gibi ikayetlerin besin alerjisi belirtisi olabileceini söyleyen çocuk Alerjisi Uzman Prof. Dr. Gülbin Bingöl, Alerjinin pek çok farkl belirtisi var. Özellikle bebekler ve küçük çocuklar ikayetlerini dile getiremedii için anne babalarn dikkatli bir gözlemci olmalar gerekiyor. dedi. Bebeklik döneminde maruz kalnan alerjenlerin; zamanlamas, miktarnn yan sra erken dönemde mikrobiyal çevredeki deiiklikler ve D vitamini eksiklii gibi etmenlerin alerjinin art nedenleri arasnda sayldn ifade eden Prof. Dr. Gülbin Bingöl, alerjiler hakknda ayrntl bilgi verdi.
EN ALERJK 8 BESN
Besin alerjisinin de doal olarak alnan gdalara kar vücutta meydana gelen tepkimelerin genel ad olduunu anlatan Prof. Dr. Gülbin Bingöl, besin alerjisinin giderek artan bir salk sorunu olduunu vurguluyor. Bu alerji türünün son 10 ylda iki kat daha çok görüldüünü anlatan Prof. Dr. Gülbin Bingöl, sözlerine öyle devam ediyor:
En sk görülen 8 besin alerjisini; inek sütü, yumurta, yer fst, aaçta yetien kuru yemiler, buday, soya, kabuklu deniz ürünleri ve balk olarak gruplamak mümkün. Bu alerjenler, ülkemizde says 6,5 milyonu bulan 0-4 ya grubundaki çocuklarn 350 binini etkiliyor. Bebeklerin yüzde 6snda, çocuklarn yüzde 4ünde görülen bu alerji türü, ergenlikte yüzde 2 oranna, yetikinlikte ise yüzde 1e düüyor.
EN YAYGIN BELRT CLTTE KIZARIKLIK
Besin alerjisi sklkla cilt, mide-barsak ve solunum sisteminde meydana gelen bulgularla kendini gösteriyor. Kant, kzarklk, ürtiker (kurdeen), egzama, dudaklarda ve göz çevresinde ilik gibi belirtilerin alerjik bünyeye sahip bebek ve çocuklarn yüzde 50-60snda ortaya çktn ifade eden Prof. Dr. Gülbin Bingöl, Yine ayn oranda görülen mide ve barsak sisteminde de kanl dklama, dkda mukus, bulant, kusma, karn ars, kolik, kabzlk ve ishal gibi bulgular görülüyor. Solunum sistemindeki belirtilere ise daha az rastlanyor. Hastalarn yüzde 20-30unda burun aknts, kants, haprma, boazda kant hissi, sesin kabalamas, yutma güçlüü, öksürük, hlt ve nefes darl izleniyor. Ancak tüm bunlarn ötesinde anaflaksi (ok tablosu) durumunda tansiyon düüklüü, baylma, çarpnt, solukluk, ba ars ve bilinç bulankl yaanyor diyerek belirtiler hakknda ayrntl bilgi veriyor. Prof. Dr. Gülbin Bingöl, 4 yandan küçük çocuklarda besini reddetme, yutma güçlüü, sebepsiz alama, uyku bozukluu, karn ars, kusma, itah azalmas ve kabzlk gibi ikayetlerin de gözden kaçrlmamas gerektiini vurguluyor.
Besin alerjisi, çok önemli salk sorunlarna yol açabileceinden ciddiye alnmas gerekiyor. Erken tan ile alerjiye neden olan besinlere yönelik önlemlerle ciltte, mide-barsak ve solunum sistemindeki ikayetlerin giderilebileceini ve bunun da hem çocuun hem de ailesinin hayat kalitesinin düzelmesine yardmc olacan ifade eden Prof. Dr. Gülbin Bingöl, Ciddi besin alerjilerinde ok tablosu ve hayat tehdit edecek reaksiyonlar önlenebilir diye konuuyor.
HEKME BAVURMAKTA GEç KALMAYIN
Peki, anne babalar ne zaman hekime bavurmal? Bebek ve çocuklardaki bulgularn yakndan takip edilmesinin önemine deinen Prof. Dr. Gülbin Bingöl, öyle devam ediyor:
Anlattmz belirtiler varsa yani bebeklerde kakada kan, mukuslu (sümüklü) kaka, düzelmeyen kusma, nedeni belli olmayan alama ve huzursuzluk, ciltte döküntü izleniyorsa mutlaka hekime bavurulmaldr. Bu bulgular anne sütü alrken bile olabilir. çünkü besin proteinleri anne sütünden bebee geçer. Bu tür bulgular olanlar özellikle ok tablosu yaayanlarn doktor kontrolünde olmas gerekir.
LERLEYEN YALA BRLKTE AZALIYOR
Genel olarak yaam kalitesini etkileyen bu sorunlarn ve besin alerjisinin yala birlikte azalmas, hatta tamamen ortadan kaybolmas mümkün. nek sütü, yumurta, buday ve soya alerjilerinin bir ksmnn ilk bir yata düzeldiini, 5-10 ya civarnda da iyileme orannn yary geçtiini kaydeden Prof. Dr. Gülbin Bingöl, Ancak ergenlie kadar tolerans geliimi devam edebilir. Yer fst, aaçta yetien kuru yemilerin vücut tarafndan kabul edilmesinde geliim daha yava olur. Bazen de alerji hep devam eder. Ayn ekilde, balk ve kabuklu deniz hayvanlarna kar alerji de genellikle sürer diyor.
KESN TEDAVS YOK AMA KAçINMAK MÜMKÜN!
Besin alerjisinin kesin tedavisi bulunmuyor. Ancak önlenmesine yönelik kimi tedbirlerin Avrupa Alerji ve Klinik mmunoloji Akademisinin çeitli çalmalarn ardndan rapor oluturduunu kaydeden Prof. Dr. Gülbin Bingöl, Varlan sonuçlara göre, ilk bir hafta bebee inek sütü içeren formül mama verilmemeli. yi piirilmi yumurta, ek gdaya geçi döneminde verilebilir. Ayrca yer fst alerjisi skl yüksek toplumlarda beslenmeye geçite yer fst da verilecek gdalar arasna eklenebilir diyor.
ANAFLATK OKA KARI TEDBR ALIN
Besin alerjisi tedavisi sürecinin temelini, alerjiye neden olan yiyecein beslenmeden çkarlmas oluturuyor. Bebek anne sütü ile besleniyorsa annenin de o yiyeceklerden uzak durmas gerektiini kaydeden Prof. Dr. Gülbin Bingöl, uyarlarn Egzama gibi besin alerjisinin neden olduu bulgularn tedavisi de önemlidir. Yine ok riski olan hastalarda adrenalin otoenjektörlerinin (adrenalin kalemleri) tanmas gerekir. çocuk okula ya da kree gidiyorsa, bu kalemlerden oralarda da bulundurulmal ve hangi durumlarda kullanlmas gerektii konusunda çocua ve öretmenlere bilgi verilmelidir diye sürdürüyor.