Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Ate Kara, çinde pandemi yapma riski olan yeni grip virüsü G4 H1N1e ilikin açklama yapt. Prof. Dr. Kara, bilim insanlarnn 2000li yllardan itibaren grip virüslerini düzenli olarak izlediini belirterek, virüste yaanacak deiimleri takip ettiini söyledi. çinde ortaya çkan girip virüsü G4 H1N1in tamamen yeni bir virüs olduunu söylemenin zor olduuna dikkat çeken Kara, Özellikle hayvan çiftliklerinde ve arlkl olarak domuz çiftliklerinde görülen bir virüs vard. Belli ksmn kularda görülen griplerden, belli ksmn ise insanlardan almt. Bugün tarif edilen bu virüste öyle bir özellik var; 2009da pandemi yapan, insanlarda salgna neden olan H1N1, bir dönem domuz gribi olarak adlandrlmt. Bugüne baktmzda mevsimsel grip ile devam eden bu virüsün belli bir parçasn içeriyor. Bir ksmn yine kulardan alm vaziyette. Bir baka ksmn özellikle Kuzey Amerikada aralkl olarak insanlarda, aralkl olarak domuzlarda görülen bir virüsten alm, yani 3 farkl virüsten bilgi tayor dedi.
DEVLETLER TARAFINDAN HAZIRLIK YAPILMALI
Prof. Dr. Kara, çinde çkan virüsün, 2009da salgn yapp insandan insan kolay geçen virüsten parça tad için acaba insandan insan geçebilir mi diye tedirginlik yarattn belirterek, Ama bugün ki bilgiler insandan insana geçi olmadn gösteriyor. Bu bizim açmzdan, devletler tarafndan takip edilerek hazrlk yaplmas gereken bir durum. Toplum açsndan bakldnda bir korkuya, tedirginlie gerek yok. Bu tür virüsler çok sk çkyorlar, hayvanlarda görünüyorlar; ama insanlara geçme olaslklar çok çok düük. nsana çok rahat geçeni henüz olmad ama olabilir mi, olabilir. Bu virüste bir miktar riski artran; 2009daki pandemiden bilgi tamas. Bu nedenle biraz daha riski yüksek görünüyor; ama bu toplumda bir korku yaratacak kadar m, hayr deil. Ama yine de böyle bir deiim olup da insandan insana bularsa o zaman tehlikeli. zlenilmesi, takip edilmesi lazm ve tehdit olabilecei düünülerek hazrlk yaplmas gerekiyor. Devletin bu yönde hazrlkl ve uyank olmas gerek diye konutu.
ÖNLEM ALINIP TAKP EDLMEL
Grip virüsünün çok deiken olduuna dikkat çeken Prof. Dr. Kara, Bir ksm çok kolay bulayor; ama mesela hastalk tablosu hafif olabilir, kayplar da az olabiliyor. 2009daki domuz gribi pandemisini hatrlarsak çok kolay bulayordu, insanlar çok kolay hastalanyordu. 1918dekiyle karlatrldnda kayp says çok düüktü. Buradaki tedirginlik kulardaki virüsten bir ksm tayor. Yani insan olunun daha önce bilmedii, görmedii bir ksm tayor. Ondan dolay ilk defa karlald için 1918deki gibi hareket edebilir mi, teorik olarak edebilir. Gerçek yaamda veya karlatmzda öyle oldu demek uan doru deil; ama ihtimali var demek lazm. Bu nedenle önlem alnp takip edilmeli dedi.
LAç VE AI çN HAZIRLIKLI OLUNMASI GEREK
Prof. Dr. Kara, gribe kar etkili ilaçlar olduunu vurgulayarak, Yeni geliecek olan virüsün hem ilaçlara kar dirençli olmas hem çok kolay bulamas hem ar hastala neden olmas çok beklenen bir ey deil. Bir elimizde ilacmz var, iki daha da önemlisi ay gripte nasl yapacamz biliyoruz. Grip için nasl a üretileceini biliyoruz. Virüsü gördükten sonra da bir kaç ay içerisinde ay çok bol miktarda üretme ans var dünyann. Bunlar çok büyük avantaj. O zaman öyle hareket etmek lazm ilaç ve a için hazrlkl olunmas gerekir. Bu tip virüsler dünya tarafndan düzenli olarak zaten takip ediliyor, dönem dönem gelitiini de biliyoruz. Ama insandan insan bulama özelliini kazanma ihtimali çok düük. Riskimiz var; ama bugün için korkmay gerektirecek bir durum yok. Bilim insanlarnn bunu takip etmesi, gerektiinde uyarda bulunmamz lazm ifadesini kulland.
EER BULA OLURSA çOK YÜKSEK RSK VAR
Prof. Dr. Kara, virüsün özellikle domuz çiftliklerinde çalan insanlara geçtiini belirterek, çok ar hastalk yaratmam vaziyette. O geçen kiiden ayn evde yaayanlara bulamam. Eer bula olursa çok yüksek risk var, dikkatli olalm, izleyelim. Tekrar altn çizelim u anda dünya genelinde, insanlar korkutacak durumun söz konusu olmadn tekrar söyleyelim. Koronavirüs gdalarn üzerinde çok uzun canl kalmyor. Piirmeye kar çok hassas, piirmeyi 60 derecenin üstüne çkardnzda virüsün aktivitesi kayboluyor. nfluenza için de baktmzda benzer özelikleri var. yi piirilmi gdadan direkt geçi yok. çi yenildiinde risk olabilir, onu mutlaka düünelim. çi yemeyelim dedi.