Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Dernei (TEMD) Tiroid çalma Grubu Bakan Prof. Dr. Ersin Akarsu, 25 Mays Dünya Tiroid Günü kapsamnda yapt açklamada, her yataki insan ilgilendiren tiroid hastalklarnn milyonlarca kii için deiik salk problemlerine yol açtna dikkati çekti.
Türkiyede de oldukça youn tiroid hastas olduunu ve çok baarl tedaviler uygulandn belirten Akarsu, hastalk hakknda bilgi verdi.
Akarsu, tiroid bezinin metabolizma hznn ana kontrol ögesi olan tiroid hormonlarn üretip depoladn, bu hormonlarn tüm vücut dokularnn ve organlarnn doru çalmas için gerektiini vurgulayarak, tiroid fonksiyon bozukluunun tüm dünyada, özellikle kadnlarda çok yaygn olduunu, ayrca bu tür sorunlarn daha erken yata ortaya çktn anlatt.
Yakn zamanda doum yapmak, menopoz srasnda ortaya çkan hormonal deiiklikler gibi baz dönemlerin kadnlar tiroid sorunlarna kar daha duyarl hale getirdiini aktaran Akarsu, tiroid fonksiyon bozukluu riskinin yüksek olduu durumlar öyle sralad:
Ailenizde tiroid sorunlar varsa (hipotiroidi ve hipertiroidi, tiroid kanserleri), Tip 1 diyabet gibi bir otoimmün hastalnz varsa (hipotiroidi ve hipertiroidi), 60 ya üstündeyseniz (hipotiroidi ve hipertiroidi), kiisel öykünüzde tiroid hastal varsa veya tiroid ameliyat geçirdiyseniz, Down veya Turner sendromunuz varsa (hipotiroidi), kiisel öykünüzde lityum kullanm mevcut ise (hipotiroidi), ilaçlarla ar miktarda iyot almsanz (hipertiroidi ve hipotiroidi), radyasyon tedavileri görmü veya boyun bölgenize nlama (radyoterapi) yaplmsa, beyaz rk ve Asyallar dier rklardan üç kat daha fazla risk altndadr.
YOT EKSKLNN ETKS
Prof. Dr. Ersin Akarsu, dünyada yaklak 1,6 milyar insann risk altnda bulunduu iyot eksikliinin, dünyann en sk görülen hastalklarndan olduunu, iyotun hipotiroidi (yetersiz tiroid bezi çalmas) ve hipertiroidinin (fazla tiroid bezi çalmas) geliiminde önemli bir faktör olduunu vurgulad.
yotun tiroid hormonu üretiminde, fetüsün ve yeni doan bebein geliiminde temel bir unsur olduunu belirten Akarsu, öyle devam etti:
Yaamn tüm evrelerinde salk açsndan vazgeçilmez bir besin kaynadr. Vücudumuz iyot üretemediinden, salkl bir beslenmeyle düzenli olarak tedarik edilmelidir. Dünya Salk Örgütünün bir raporuna göre, iyot eksiklii dünya genelinde yaklak 54 ülkede görülmektedir. Ülkemizde de iyot eksiklii ciddi bir halk sal problemi olup 1998-2000de balayan sofra tuzlarnn zorunlu iyotlanmas ve iyotlu tuz tüketimiyle özellikle ehir merkezlerinde bu sorunun önüne geçilmitir.
KORONAVRÜS SALGININDA TROD HASTALARINA ÖNERLER
Ersin Akarsu, tiroid hastal olan kiilerde koronavirüs enfeksiyonu riskinin arttna veya seyrinin kötületiine dair veri bulunmadna iaret ederek, Tiroid hastalklar için kullanlan ilaçlar, baklk sistemini zayflatmaz. Virüsten korunmak için yaplan genel öneriler, tüm tiroid hastalar için de geçerlidir. uyarsnda bulundu.
Tiroid bezinin az çalt hipotiroidi hastalarnn, tiroid hormonu alanlarn kontrollerinin bu dönemde ileri tarihlere ertelenebileceini, ancak ilaç dozunun deitirilmemesi gerektiini belirten Akarsu, unlar kaydetti:
Tiroid bezinin çok çalt hipertiroidi hastalarnda antitiroid ilaç (metimazol, propiltiyourasil) kullananlarda zamannda ölçüm yaplarak ilaç dozu ayarlamak gerekebilir. Uzun süre ölçüm yaptrmadan antitiroid ilaçlar kullanmak doru deildir. lacnzn dozunu kendiniz deitirmeyin. Kesin karar hekiminiz verecektir, hekiminizi arayarak örenebilirsiniz. Tiroid bezinin fazla çalmas nedeniyle antitiroid ilaç (metimazol, propiltiyourasil) kullanan hastalarm boaz ars, ate yükseklii, gribal enfeksiyon gibi bulgularnz olursa ilacnz kesin ve en yakn salk kuruluuna bavurun. Yukarda bahsedilen ikayetleriniz yoksa ilaçlarnz kesmeyin.
TOPLUMU BLGLENDRMEK çN VDEOLAR HAZIRLANDI
Koronavirüs tedbirleri kapsamnda, 25 Mays Dünya Tiroid Günüde hastalarla yüz yüze toplantlar düzenleyemediklerini aktaran Akarsu, hastalar ve toplumu bilgilendirmek amacyla guatr, tiroid nodülü, tiroid kanseri, hipertiroidi ve hipotiroidi, gebelerde tiroid hastal, tiroid ilaçlarnn kullanm, tiroid fonksiyon bozukluklar, iyot eksiklii ve yeterli iyot almann önemine dikkat çeken, koronavirüs salgn döneminde çeitli tiroid hastalklarnn takip ve tedavisi için baz faydal bilgileri de içeren videolar hazrladklarn anlatt.
Akarsu, bu kaytlarn gerek dernein internet sayfasnda (www.temd.org.tr) gerekse dier baz internet kanallar yoluyla yaynland bilgisini verdi.