Remzi ET
DYARBAKIR(SÖZ)-Nöroloji Uzman Prof. Dr. Murat Aksu Unutkanlk hem sosyal yaam hem de i yaamn etkileyen önemli bir faktördür. Her unutkanlk bir hastalk deildir. Beynimizde bilgi ileme sürecinde, normal kabul edilen unutmalar olabilir. Ama ayn zamanda unutkanln baz hastalklar için de erken bir belirti olabilecei aklda tutulmaldr diyor. Nöroloji Uzman Prof. Dr. Murat Aksu, modern çan yaygn sorunu unutkanlk hakknda bilinmesi gereken 6 önemli noktay anlatt, hafzay güçlendirmenin 10 etkili yolunu sralad, önemli uyarlar ve önerilerde bulundu.
Bu faktörler unutkanla yol açabiliyor
Yaplan bilimsel çalmalar, youn ve stresli ortamda çalmann bilgi ileme sürecini olumsuz olarak etkilediini ve unutkanla neden olabildiini gösteriyor. Yaam koullarndaki olumsuzluklar, hareketsizlik, salksz beslenme alkanlklar, ar kilo, sigara ve alkol tüketimi ile yetersiz ve kalitesiz uyku da unutkanl artran önemli nedenler arasnda yer alr.
Unutkanlkta tehlike sinyalleri!
Baz unutkanlklar masum deildir. Örnein; evin yolunu bulamamak, çok yakn arkadann adn sk sk unutmak, kaybolma sorunu yaamak, günlük bakm ilerini unutmak gibi sorunlar tehlikeye iaret ediyor demektir. Baz günlük eylemleri yapmakta zorlanma; sk ve rutin yaplan ileri yapmakta güçlük, i yerinde önceden kolaylkla yerine getirilen ilevleri yapamama, önemsenmesi gereken durumlardr. Böyle bir durumla karlaldnda mutlaka tbbi deerlendirme yaplmas gerekir. çünkü her unutkanlk tedavi edilemeyen bir hastaln göstergesi deildir. Yeter ki bu durumun tans doru bir ekilde konulsun ve kalc hasar olumadan tedaviye balanlsn.
Her unutkanlk Alzheimere iaret etmez
Bütün unutkanlklar Alzheimere iaret etmez. Unutkanlk bir yaknmadr ve belirtidir. Dolaysyla ilk belirlenecek olan unutkanlk belirtisinin bir hastalk olup olmadnn belirlenmesidir. Eer unutkanlk bir hastalk belirtisi olarak belirlenir ise, ikinci yaplacak ey, bunun ne tür bir hastala bal olarak ortaya çktn belirlemektir. Sonraki admda ise tedavi planlamasnn yaplmas gerekir. Burada hastaln ilerlemesinin engellenmesi, eer olanakl ise hastaln tedavi edilmesi, mevcut kapasitenin en iyi ekilde kullanlmasn salayacak rehabilitasyon programlar ve aile ile bakm yapacak kiilerin eitimi, yine aileye sosyal ve tbbi destek, oluturulmas gereken tedavi planlamasdr. Unutkanlk çok sayda baka hastala da bal olabilir.
Bu hastalklar unutkanla yol açabiliyor!
Unutkanl Alzheimer hastal dnda, damar tkanmalarnda, tiroit bozukluklarnda, B12 vitamini, folik asit gibi baz vitaminlerin veya maddelerin eksikliklerinde, kalp hastal, karacier hastal, böbrek hastal gibi baka organlarn hastalklarnn beyni etkilemesi durumunda ve Parkinson hastal gibi santral sinir sisteminin dier hastalklarnda da görülür. Bunlarn dnda genetik veya santral sinir sisteminin ykmna yol açan baz nadir hastalklarda da unutkanlk hastaln erken belirtilerinden biri olarak görülebilir. Bu nedenle unutkanln bir hastalk belirtisi olduu saptanrsa, çok ayrntl bir nörolojik deerlendirme yapmak gerekir.
Beslenme tarz beyni dorudan etkiliyor
Aslnda bir tek unutkanlk için deil, beynin genel olarak salkl olmas için baz beslenme önerileri önemlidir. Örnein; diyette tuzun kstlanmas, damar sertliine yol açacak gdalardan kaçnlmas, alkol ve tütün kullanlmamas, özellikle B vitaminleri, demir, magnezyum olmak üzere beynimiz için gerekli elementlerin yeterli miktarda alnmas vb. sinir sistemimizin salkl olmas için uygun beslenme önerileridir.
Sk sk unutmaktan yaknyorsanz!
Nöroloji Uzman Prof. Dr. Murat Aksu Bellek beynin çok önemli bir ilevidir ve deiik beyin bölgelerinin koordine çalmas ile oluur. Unutkanlk ise; bellekte bulunan bilgilerin bir ekilde yok olmas sürecidir. Kiiye rahatszlk veren unutkanlklar sk sk tekrarlanyorsa bu kiilere mutlaka bir nörolojik deerlendirme yaptrmalarn öneririm. Bu soruya, tbbi deerlendirme dnda bir öneri ile yant vermek, tbbi süreçlerde olumsuzlua yol açabilir ve baz tanlarn konulmasn geciktirebilir diyor.