Nöroloji Uzman Doç. Dr. Adile Özkan, Beslenme ve Diyet Uzman Esra Kurt Mutlu ve Psikiyatri Uzman Dr. Zeynep enkal, önemli bilgi paylamlarnda bulundular. Uzman doktorlarn sunumlar ile balayan seminer, hasta ve hasta yaknlarnn sorularyla devam etti.
ÖNEML OLAN HASTALII ERKEN EVREDE TANIMAK
Alzheimer hastalnda erken tannn önemine vurgu yapan Doç. Dr. Adile Özkan, Erken, orta ve ileri olmak üzere üç evre bulunmakta. Sinsi olan bu hastalk balangçta kendini oldukça gizleyebilir. Basit unutkanlklar gibi durumlar hastaln ilk belirtileri olabilir. Hasta yaknlar veya hasta eer kendinde unutkanlk gibi bir semptom hissediyorsa, muhakkak bir hekime bavurmal ki basit unutkanlk ya da yalla bal hafif kognitif bozukluklardan ayrt edici bir tan yaplabilsin dedi. Hastaln evrelerini anlatan Dr. Özkan, öyle devam etti: Erken evrede genellikle unutkanlk, hafza problemleri, dil problemleri yaanrken; orta evrede daha çok davransal problemler ortaya çkar. Hasta kendi bana yaamn sürdüremez hale gelebilir. leri evrede ise artk hastalk iyice ilerlemeye balar. Hasta yataa baml hale gelir. Bu durum yaklak 8-10 yllk bir süreç dedi.
KADINLARDA DAHA SIK GÖRÜLÜR
Tedavi edilebilen unutkanlklara da deinen Dr. Özkan, Baz hormon eksiklikleri, vitamin eksiklikleri, kanszlk, elektrolit eksiklikleri tespit edildiinde bu hastalklardan geri dönü mümkündür. Bunlar unutkanlk nedenleri arasnda ise, hastay tedavi edebiliriz dedi. Kadnlarda daha sk görülen bu hastaln iki hipoteze balandn dile getiren Dr. Özkan, Kadnlarn daha uzun yaamas ya da kadnlarn menopozda östrojen eksikliine maruz kalmalar bu hastaln daha çok onlarda görülmesine neden oluyor diye konutu.
ALZHEMERDAN KORUNMAK çN GÜLÜN
Hastann eyalar koyduu yeri unutmas, yapaca, planlad bir takm eyleri unutmas, yeni tant insanlarn isimlerini unutmas gibi basit görülen unutkanlklarn önemli bir beliri olduunu söyleyen Dr. Özkan, hastalktan korunmak için u tavsiyelerde bulundu: Dilde bir takm problemler olabilir. Hastalar kullandklar aletlerin isimlerini unutabilirler ve yön duygusunda azalma olabilir. Bunlar önemli belirtilerdir. Ancak hastalktan korunmak için gülmek, hayata pozitif bakmak, stresle ba edebilmek ve depresyondan korunmak gerekiyor. Bunun dnda her gün düzenli olarak egzersiz yapmak, yeni hobiler edinmek ve iir ezberlemek gibi beyni sürekli çaltracak, aktif ve ayakta tutacak eylemlerde bulunmak çok önemli. Beynimizi sürekli çaltrarak beslememiz lazm ifadelerinde bulundu.
ALZHEMER SADECE HASTAYI DEL çEVRESN DE LGLENDRYOR
Alzheimer psikoloji açsndan ele alan Psikiyatri Uzman Dr. Zeynep enkal, hasta yaknlarnn da bu sürece dhil olduunu ve bunun sadece hastay ilgilendirmediini söyleyerek, hasta yaknlarnn da bu süreçte öncelikle kendi ruh saln korumak için bir takm önlemler almalar gerektiini kaydetti. Bu kiilerin hastalk hakknda bilgi sahibi olarak, bu sürecin nasl ilerlediini bilmesi gerektiini de ifade eden Dr.enkal, Hastalk yalnz bir süreç olabileceinden hasta yaknlar bu süreci iyi tanmal. Ayrca unutmasnlar ki Alzheimer hastas olan kii hala ayn kii. Bunu bilerek onlara yaklamallar. çünkü bazen hasta yaknlarnda, davranlar ve beceriler yönünden eski anne ve babay göremediklerinde öfke ve sabrszlk gözlüyorum. Onlara insan olarak karlarnda ayn insann durduunu hatrlamalar ve eskiden nasl iletiim kuruyorlarsa ayn ekilde iletiim kurmalarn öneriyorum dedi.
YANLI BESLENME ALZHEMERA ETKEN
Alzheimer hastalnda beslenmenin önemli bir rol oynadna dikkat çeken Beslenme ve Diyet Uzman Esra Kurt Mutlu ise, özellikle unutkanlktan dolay B12 vitaminine çok dikkat edilmesini ve eksikliin önce doktor tarafndan tespit edilip, daha sonra besinler ile bu destei salamak gerektiini söyledi. Besinlerde krmz et, yumurta, süt ve yourdun mutlaka tüketilmesi gerektiini ifade eden Diyetisyen Mutlu, Hasta bunun çok farknda deilse hasta yakn dikkat ederek hastay beslemeli dedi.
Yenilmemesi gereken gdalar da sralayan Diyetisyen Mutlu, Mono Sodyum Glutamat olan hazr gdalar tüketilmemelidir. çünkü yal yiyecekler, kzartmalar bu hastalkla beraber gelien eker, tansiyon ve kalp hastalnn hzla ilerlemesine neden oluyor. Bunun için doru beslenmemiz art. Bununla birlikte beyne dost dediimiz yiyecekler var. Bu yiyeceklerden bal haftada mutlaka 2 defa tüketmeliyiz. Bunun yan sra günde 2-3 tane ceviz ve 8-10 tane kadar fndk tüketilmeli. Bunlarn miktarlar da önemli. Bu besinlerin miktarlarn amadan tüketmek gerekir. Ayrca magnezyumdan dolay muz tüketimi de çok önemli. Bunun dnda su tüketimi az olduunda vücutta toksit birikimi oluur. O yüzden de su tüketiminin arttrlmas gerekir. Nitekim kesinlikle eker ve tuz da azaltlmal diyerek sözlerini tamamlad.