Diyarbakrda uyuturucu bamllar için oluturulan Selahaddin Eyyubi Devlet Hastanesi çocuk ve Ergen Madde Bamll Tedavi Merkezinde (çEMATEM) binlerce kii tedavi görüyor.
18 yan altndaki uyuturucu bamllarnn bulunduu çEMATEMde çocuklar, günlük hayattan koparlmadan çeitli aktivitelerle tedavi ediliyorlar.
Uyuturucu bamllyla ilgili bilgilendirme yapan çEMATEMde görevli uzmanlar, uyuturucu kullananlarn saysnn gün geçtikçe arttn söylediler.
Uzm. Psikiyatrist Mehmet Emin Yüksel, 18 ya alt çocuklarn genelde aileleri veya rehberlik öretmenleri tarafndan kendilerine getirilip, tedaviye balanldn belirtti.
Yüksel, çocuun madde içtiini tespit ettikten sonra tedaviye balyoruz. Tedavide de öncelikle aileleri ile görüürüz. Yapmalar gereken eyler ve yapmamalar gereken eyler konusunda aileye eitim veriyoruz. Sonra madde bamls bireyle tedaviye balyoruz. Bazen ayakta, haftada bir, iki haftada bir çarp tedavi ettiimiz hastalarmz oluyor. Bir türlü brakmay beceremeyen hastalarmz da yatrarak tedavi ediyoruz. Tedavi ettikten sonra tedavi süreçleri ister ayakta ister yatarak tedavi olsun ortalama 18 yalarn doldurana kadar bunlarn takiplerini sürdürüyoruz. Gerek kendilerini gerek ailelerini bilgilendiriyoruz. Eitim veriyoruz, bireysel grup terapileri ve ura terapileri yapyoruz. çocuklarn maddeye tekrar balamamalar için neler gerekiyorsa öretmeye çalyoruz. dedi.
Aile bunu erken fark etmi olabilse tedavi ans yüksek oluyor
çocuklar uyuturucuya iten en büyük sebeplerden birinin sokaklardaki kötü arkadalar olduunu vurgulayan Yüksel, sözlerini öyle sürdürdü: Eer çocuklar ailelerinden bamsz, sokaklarda uzun süre zaman geçiriyorsa maalesef potansiyel olarak maddeye bulama ihtimalleri yüksek oluyor. Eer çocuk 10 ya civarnda sigara içmeye balamsa bu ciddi anlamda uyuturucu madde kullanmaya potansiyel bir ey. Ailenin içerisinde içen, göç öyküsü varsa, aile ayrlmsa yani anne baba ayrysa ya da biri ölmüse, okula gitmiyorsa, sokakta kalyor ve çalyorsa içme oran yüksektir. Genelde öyle oluyor: Arkada dedikleri birilerine yanatktan sonra ondan örenmeye balyorlar. Baladktan sonra da maalesef ömrünün sonuna kadar buna devam ettikleri olabiliyor. Bizim tespit ettiimiz çocuklar madde kullanyor, madde kullandktan uzun yllar sonra aile bunu öreniyor. çocuklar bunu gizlemeyi baaryor. Zaten çou geç saatte eve gittikleri ve sokakta olduklar için bunu çok geç fark ediyorlar. Eer aile bunu erken fark etmi olabilse tedavi ans yüksek oluyor ama geç fark ederlerse maalesef çou zaman i iten geçmi oluyor.
Uyuturucu kullanmaya balayanlarn arkada çevresi deiiyor
Uyuturucu kullanmaya balayanlarn ilk önce arkada çevresinin deitiini dile getiren Yüksel, Yani daha önceden okuldaki, mahalledeki arkadalarylayken bir bakyorsun ki bakalaryla gezmeye balyor ve aile bunu sorguladnda bunlar daha çok madde kullanan, hrszla bulaan çocuklar olabiliyor. Aile bunlardan herhangi birini tespit ederse bunu çok rahatlkla bize ya da herhangi bir hastanenin psikiyatri bölümüne, çocuk psikiyatri polikliniklerine götürsün. Büyük ihtimalle bunu tespit edeceklerdir. Birincisi, bize bavuran hastalar 18 yan altnda oluyor ama bazen 9 yandaki çocuu da yatrmak zorunda kaldmz oluyor. unu çok net gördük: lk baladklar madde genelde sigara oluyor ve erken yata sigara içenler ortalama 10 yan altnda sigara içmeye balamsa bizim için ciddi anlamda bir risk faktörüdür. Sigara içmeye baladktan sonra da dier eylere peyderpey balyor. eklinde konutu.
Öüt vermeyelim, onlar dinleyelim
Madde bamll dünyann her yerinde erkek hastal olarak bilinir ama son dönemlerde kz çocuklarnda da yaygnlamaya balad. diyen Yüksel, unlar söyledi: Ama yüzde 90-95in üzerindeki hastalarn çou yatrdmz erkek hastalardr. Ayakta gelen hastalarn çou da öyle... Yani muhtemelen sokakla alakas var bu iin ya da kiilik yaplaryla, kiilik özellikleriyle alakal büyük ihtimalle. Bir kii tedavi olduktan sonra eer tekrar ayn ortama giderse neredeyse kaçnlmas zor tekrar balyor. O yüzden birincisi, o ortama gitmemesi gerekiyor, ailenin ona sahip çkmas gerekiyor çünkü madde bamlln bireysel bir hastalk olarak düünmemek lazm. Madde bamll tamamen halk sal sorunudur. Bir ailede ya da bir sülalede bir madde bamls çkt m sülalenin tamamn etkilemeye balyor. Ailelere unu söyleyebilirim: Bu bir beyin hastaldr. Muhakkak çocuklarmz desteklememiz lazm, yani onlarn yannda olmak, çou zaman onlar dinlemek lazm. Artk madde kullanan çocuklarmzn çou ergen ve bizim genelde yaptmz hata u: Biz onlara öüt veririz. unu yap, unu yapma! deriz ve ergenler de bu öütten holanmazlar. Maddenin kötü olduunu küçük çocuk da yal biri de kullanan biri de bilir. Ona, Bu kötüdür, kullanma! dediimizde sadece onu sinirlendirmekten baka bir ey yapmaz. Öüt vermeyelim, onlar dinleyelim. Sen ne istiyorsun, nasl yapalm? diyelim. Onlar iin içine katmamamz lazm. Ailelere söylüyorum, lütfen çocuunuzun arkadann kim olduunu bilin. Bunu bilmediiniz sürece çocuklarnz bunun pençesinden zor kurtarrsnz.