Uyku, insan hayatnda beslenme, nefes alma, boaltm kadar önemli bir fizyolojik gereksinim Kiinin yaam kalitesini, iyilik durumunu etkileyen uykunun kalitesi; bireyin uyandktan sonra kendini zinde, formda ve yeni bir güne hazr hissetmesiyle anlalyor.
Beslenme düzeni ve özellikle akam yenilen yiyeceklerin uyku kalitesini etkilediini anlatan Doktor Diyetisyen çaatay Demir, Fast food türünde yüksek yal ve özellikle trans ya içeren yiyeceklerin vücuda zararlar sk sk gündeme geliyor. Ancak bu yiyecekler ayn zamanda uyku döngüsünü ve kalitesini de olumsuz etkiliyor. Bu nedenle bu tür besinleri en azndan akam öünlerinde tüketmemeye özen göstermek gerekiyor. Basit karbonhidratl besinler yediinizde daha hzl açlk olutuu için uykuya geçi süreci olumsuz etkilenir. Bu nedenle gün içinde ve özellikle akam yemeinde dengeli tabaklar oluturmak ve tüketilecek karbonhidrat çeidini iyi seçmeniz büyük önem tayor diyor.
5 SAAT ÖNCE KAFEN KESN
Ayrca kaliteli bir uyku için en az 5 saat öncesinden kafein içeren bir ey tüketmemek gerektiini hatrlatan Dr. Dyt. Demir, akam yemeinde sadece protein tüketilmesinin de yanl bir tercih olacann altn çiziyor: Proteinler sindirimi uzun süren besinler olduklar için kaliteli uyku açsndan akam yemei için iyi bir tercih deildir. Akam öününde lifli bir karbonhidrat çeidi ve sebzeler tüketilirse uyku kalitesi artar. Ayn zamanda yatmadan 1 saat önce içilen bir bardak süt, içeriindeki triptofan aminoasidi sayesinde uyku süresini ve kalitesini oldukça olumlu etkiler.
BAIIKLIK SSTEM çN ÖNEML
Salkl bir uyku düzeni, baklk sisteminin salkl bir ekilde çalmasn sürdürmesi için destek oluyor. Yeterli ve kaliteli uykunun hastalk etkenlerine kar daha hzl ve etkili bir yantn oluturulmas, alerjik reaksiyonlar gibi istenmeyen baklk yantlarnn iddetinin azaltlmas açsndan büyük bir önem tadn söyleyen Dr. Dyt. Demir, savunma sisteminde görevli olan baklk proteinlerinin üretiminin salkl bir ekilde devam etmesi için de yeterli uykuya ihtiyaç olduunu belirtiyor. Dr. Dyt. çaatay Demir, uyku ile baklk sistemi arasndaki ilikiyi günlük hayatmzda farknda olmadan skça gözlemlediimize dikkat çekiyor.
6 SAATTEN AZ UYUYANLAR DAHA KOLAY HASTA OLUYOR
Enfeksiyonu olan bir kiinin kendini yorgun hissedip uyumak istemesi ya da iyi bir gece uykusunun enfeksiyon hastalklar için en iyi önerilerden biri olmas skça karlatmz bir durum diyen Demir, uykunun baklk sistemi üzerinde bu denli etkili olmasnn en önemli nedeninin bedensel dinlenmeyi salamas olduunun altn çiziyor. Bedensel dinlenmenin hem doutan gelen bakln salkl bir ekilde devamll hem de kazanlm bakln olmas gerektii gibi sürdürülmesi açsndan öneme sahip olduunu hatrlatan Demir, Yaplan aratrmalar, günde 6 saatten az uyuyan kiilerin 7 saatten fazla uyuyan kiilere oranla basit bir souk algnlna yakalanma ihtimalinin dahi 4.2 kat daha fazla olduunu ortaya koyuyor. Bu oran 5 saatten az uyuyanlarda çok daha da yüksek Salkl kiilerde de uyku süresi ile enfeksiyon hastalklarnn gelimesi arasnda yakn iliki bulunuyor. 5 saat ve altnda uyuyan kiilerde, yaadklar 2 yl boyunca pnömoni halk arasnda bilinen adyla zatürree geçirme riski ve son bir ay içerisinde solunum yolu enfeksiyonuna yakalanma olasl 7-8 saat uyuyan kiilere göre daha yüksek diyor.
COVD-19 KARANTNASI UYKU KALTESN BOZDU
Dr. Dyt. Demir, Covid-19 pandemisiyle uyku arasndaki ilikiyi ise öyle anlatyor: Covid-19 nedeniyle talyada karantina srasnda yaplan bir çalmada kiilerin uyku kalitelerinde bozulma ve uyku saatlerinde kayma olduu bulundu. Uyku kalitesindeki bozulma kiilerde depresyon ve anksiyetelerindeki arta balanrken, uyku saatlerindeki kaymalar, karantina süresince uyumadan önce youn olarak teknolojik alet kullanmnn artmasyla ilikilendirildi.
***
ahin ve Türeciden mutasyon uyars: Mutasyonun sadece ilk jenerasyonunu görüyoruz
Prof. Dr. Uur ahin ve Dr. Özlem Türeciden mutasyon açklamas geldi. ngiliz The Times gazetesine konuan ahin, Bu uzun bir sava olacak ve halihazrda sadece mutasyonun ilk jenerasyonunu görüyoruz açklamasnda bulundu
Covid-19 mutasyonlar henüz balangç aamasnda. Virüs mutasyona uramaya devam edecek açklama BioNTech kurucular Prof. Dr. Uur ahin ve Dr. Özlem Türeciden geldi.
Türeci ve ahin, ngiliz The Times gazetesine açklamalarda bulundu. Covid-19 virüsünün evrim sürecine ilikin konuan ahin, Bu uzun bir sava olacak ve halihazrda sadece mutasyonun ilk jenerasyonunu görüyoruz dedi.
ahin, alarn yeni varyantlara kar koruyuculuunu da deerlendirdi. Mu varyant alarn yaratt korumay geçemese bile baka bir mutasyon bunu gerçekletirebilir uyarsnda bulundu.