Filiz YAA
DYARBAKIR-Dr. Öretim Üyesi Didem ahin Ceylan, vertigo hakknda önemli bilgiler paylat ve tavsiyelerde bulundu.
Vertigo hastalk deil, baz hastalklarn belirtisidir
Dr. Öretim Üyesi Didem ahin Ceylan, dengesizlik sebebiyle kliniklere bavuran hastalarn önemli bir ksmnn ikyetleri arasnda vertigonun yer aldn söyledi.
Vertigo, etraf döner tarzdaki ba dönmesinin tp dilindeki karldr diyen Dr. Öretim Üyesi Didem ahin Ceylan, Halk arasnda bilinenin aksine vertigonun bir hastalk deil, klinisyenler için baz hastalklarn belirtilerinden biri olduunu söyleyebiliriz. Denge iç kulak, göz ve iskelet-kas sistemi üzerine kurulmu bir duyudur. Dengesizlik, bu üçgenin herhangi bir yerinde yaanan problemlerden kaynaklanabiliyor. dedi.
Detayl inceleme gerekiyor
Dr. Öretim Üyesi Didem ahin Ceylan, sözlerine öyle devam etti: Problem geni bir anatomik ve fizyolojik bölgeyi ilgilendirdii için altnda yatan sebebin bulunabilmesi adna detay içeren sorular ve incelemeler gerektiriyor. Yani her dengesizlik ikyeti vertigoya sebep olacak bir hastalktan kaynaklanmaz. Sersemlik hali, yürümede zorlanma, göz kararmas ve bazen bu duruma elik eden sendeleme, düme, baylma gibi yaknmalarn hepsi dengesizlik olarak nitelendirilebilir. Aslnda her biri, etraf döner tarzda ba dönmesi yani vertigodan farkl yaknmay ifade ediyor. Dolaysyla farkl organ ve sistemlere bal hastalklardan kaynaklanabilecei için snrlarn iyi belirlenmesi gerekiyor. Kiinin ikyetini net olarak anlamak ve dengesizlik süreçlerinden hangisini yaadn tespit etmek hastaln isminin konulmas adna oldukça önemli.
Vertigo iç kulak ile balantl bir rahatszlk
ç kulan ban hareketi ile ilgili bilgileri göz ve iskelet-kas sistemine göndermekle yükümlü olduunu vurgulayan Dr. Öretim Üyesi Didem ahin Ceylan, Eer iç kulak görevini doru yaparsa gözler ban yeni pozisyonuna göre yeniden konumlanr, iskelet-kas sistemi ise gerekli kaslmalar ve gevemeler ile vücudun dengede kalmasna katkda bulunur. Bu organizasyonun bozulmas iç kulak ve balantlarndan kaynaklanrsa vertigo meydana gelebilir. dedi.
Ba dönmesi birçok hastal belirtisi olabilir
Dr. Öretim Üyesi Didem ahin Ceylan, sklkla vertigo yaknmasna sebep olan iç kulak hastalklar ve vertigonun özelliklerini öyle sralad:
Pozisyona bal ba dönmesi hastal, halk dilinde kristal oynamas olarak bilinir. Özellikle kii ayakkab balamak için eildiinde ve yatakta sadan sola döndüünde ban pozisyonu deitikçe etraf döndüünü hissettiren bir ba dönmesi gerçekleir. Meniere hastalnda kulakta dolgunluk, çnlama ve iitme kaybna elik eden etraf döner tarzda ba dönmesi meydana gelir. ç kulaktaki denge siniri enfeksiyonunda, yakn zamanda geçirilmi üst solunum yolu enfeksiyonu sonras ve bir tarafa yatta rahatlama hissinin olduu etraf döner tarzda ba dönmesi yaanr. ç kulak enfeksiyonunda ise ba dönmesi ile balayan iitme kayb varlndan bahsedilebiliriz.
itme testleri mutlaka yaplmal!
Dr. Öretim Üyesi Didem ahin Ceylan, vertigo ikyeti olan kiilerin öncelikli olarak bir Kulak, Burun, Boaz (KBB) hekimine görünmeleri gerektiini belirtti ve sözlerine öyle devam etti:
KBB hekiminin muayenesinden sonra bir odyolog tarafndan srasyla iitme ve denge deerlendirmeleri yaplmas önemlidir. Baz denge problemlerine iitme kaybnn da elik etmesi, kapsaml iitme testlerinin önemini ortaya koydu. Yani iitme testlerinin yaplmad bir denge deerlendirilmesi düünülemez. Detayl bir iitme deerlendirmesinden sonra iç kulan dengeyle ilgili fonksiyonlarn ölçmek için çok sayda test yaplr. Testlerin bir ksmnda hastann gözüne yerletirilen özel bir gözlük ile ba hareketleri sonras iç kulakta meydana gelen deiimlerin, kiinin gözlerine yansyp yansmayaca tespit edilir. Baz testlerde yüz ve boyun bölgelerine yerletirilen elektrotlar ile iç kulak, göz ve iskelet-kas üçlüsünün salkl bir iletiim içerisinde olup olmad kontrol edilir. Baz denge testlerinde kulaklara hava veya su verilerek kimisinde ise zeminin hareketli olduu sana gerçeklik uygulamalar ile problemin kayna aratrlr. Tüm bu test ve tetkikler en az 45 dakika sürer. Vertigo yaknmalar, öncelikle iç kulak açsndan deerlendirilse de kulak ile ilgili bir skntnn gözlenmemesi durumunda kii ilgili hekimlere yönlendirilmelidir.
Egzersizler ihmal edilmemeli!
Meniere hastalnda bazen beslenme alkanlklarndaki deiiklik, odyolog kontrolünde yaplan manevralar ile yeri deien kristallerin tekrar pozisyonlandrlmas ve bazen de ilgili sistemin sinirsel balantlarn güçlendirmek adna yaplan egzersiz programlar ile rehabilitasyon sürecine geçildiini belirten Dr. Öretim Üyesi Didem ahin Ceylan, Süreç, hastaln ne olduuna ve seyrine göre deimekle birlikte kiiye spesifik olarak bir odyolog tarafndan hazrlanr. Uzun süren rehabilitasyon programlarnda belirli aralklar ile kontrol salanmal, test tekrarlar yaplmal ve hastann egzersizlerini evde titizlikle yapmas gerektii belirtilmelidir. dedi.