Dünya çapnda etkili olan virüs salgnnn tüm bireylerde yaratt ilk duygunun youn bir korku olduunu söyleyen Psikolog Dila Özçelik, bu hastal geçirmi ve iyilemi bireyler için sürecin daha problemli ileyebildiine dikkat çekti. Hastalk sonras kiinin yaad psikolojik süreçlerde en belirleyici faktörün hastal nasl geçirdii olduunu belirten Uzm. Klinik Psikolog Özçelik, Hastal çok hafif atlatanlarn çounda psikolojik sorunlar görülmezken hastal ar bir ekilde yaam, tedavi sürecinde zorluklar deneyimlemi baz kiiler için çok çeitli psikolojik etkiler oluabiliyor. Bunlarn banda ise kayg bozukluu, akut stres bozukluu ve hatta travma sonras stres bozukluu gibi durumlar görülebiliyor. Bu kiilerde youn korku ve kayg hali, gerginlik, huzursuzluk, öfke, ar irkilme, uyku problemleri, çökkünlük ve genel isteksizlik gibi çeitli duygu ve davran problemleri gözlenebiliyor dedi.
KURTULAMAYACAIM DÜÜNCES YANLI
Kimi kiilerin tedavi sonras travma dönemini birkaç hafta içinde atlatabildiklerini söyleyen Uzm. Klinik Psikolog Özçelik, baz bireylerinse çok daha uzun bir süre etkisi altnda kaldklar olumsuz bir ruh hali yannda deien baz düünce ve davran süreçleri yaayabildiklerini belirtti. Bu durumun kiilerde kurtulamayacam gibi bir düünceye sebep olmas yanltr vurgusu yapan Özçelik, Gerektiinde uzmanlardan yardm alnarak, bu sürecin atlatlaca mutlaka aklda tutulmal eklinde konutu.
3-4 HAFTAYI AARSA DKKAT
Uzm. Klinik Psikolog Dila Özçelik, tedavi sonrasnda özellikle 3-4 haftadan fazla süre devam eden psikolojik bozukluklarda istenmeyen düünce ve görüntüleri zihninden uzaklatramama, uykudan aniden dehetle uyanma ve/veya kabuslar görme, tepkiselliin artmas, çökkünlük, olumsuz düünce ve duygularn etkisinin çok iddetli olmas, huzursuzluk, youn korku ve kayg durumu, öfke gibi belirtilerin varlnda bir uzman hekim destei alnmas gerektiini söyledi.
Uzm. Klinik Psikolog Dila Özçelik, tedavi sonras ruhsal travma yaayan Covid19 hastalar ve ailelerine yönelik u önerileri paylat:
Öncelikle aile içi dayanmann çok önemli olduunu bilin. Bu süreçte duygusal açdan yalnz kalmaktansa, kiiler için sosyal destein çok önemli olduunun altn çizmek isterim.
Hastal iddetli geçirmi bireylerin güçten dütüü görülebiliyor. Bu ise kiilerin duygu durumunu olumsuz yönde etkileyebiliyor. yileen kiilerin evde ufak sorumluluklar almalar yine tavsiye edilebilecek noktalardan bir tanesi. Böylece bireylerin ilevselliklerini hatrlama süreci hzlanacak ve psikolojik salamllklar olumlu etkilenecektir.
Fiziki iyilemenin ilerlemesiyle birlikte, kiinin belirtilen snrlar içinde günlük rutinine yava yava dönmeye çalmas da bu süreçte ruhsal olarak ona ve çevresindekilere yardmc olabilecek bir dier unsurdur.
Yaam olduklar bu deneyimin bir süreç olduunu, balangcnn olduu gibi bir bitiinin olduunu kiilerin kendilerine hatrlatmas, sahip olduklar ruh halinden syrlabilmeleri için önemli olan bir dier etken. Kiiler, bu sürecin yaanp bittiini sindirebildiklerinde, normal hayatlarna dönmeleri de kolaylaacaktr.