Tbbi Onkoloji Uzman Prof. Dr. Süleyman Alc Kii, bir yandan sevdii birinin hastaln kabullenmek zorundayken, bir yandan ona destek olmaya çalr. Dier yandan hastane süreci balar ve kii faydal olduunu düünürken istemeden bir takm hatalar da yapabilir. Salk ve sosyal hizmetlerde hasta yakn ve bakm vericiler kanser bakmnn ana öesi konumunda tanmlanmaktadr. Tam da bu noktada kanser hastasna ailenin yaklam ile ilgili önemli görevler dümektedir diyor. Prof. Dr. Süleyman Alc aile üyelerine ve hasta yaknlarna, kaçnlmas gereken davran modellerini anlatt, önemli uyarlar ve önerilerde bulundu.
Bunu yeneceksin basks oluturmayn
Kanser tehisi olan kiiye moral vermek çok önemli ancak onlar zorladnzn farknda olun. Ar motivasyon demoralize eder. Bazen sadece susup onu dinlemek veya onun yannda olmak bile sözcüklerden daha fazla deer tar. Bunu yeneceksin diye moral vermek isterken kiiye bask yapabilirsiniz. Kanserle baa çkmaya çalan kii, yaknlarnn verdii morali içinde hissedemedii için kendini suçlamaya balar. Gerçekçi bir yaklam ve Ben yanndaym demeniz çok daha yeterli ve faydaldr. Hobi edin, spor yap gibi kiinin iine yarayacak etkinlikler, yaknlar tarafndan bir bask aracna dönütürülmemeli.
Hastalk yokmu gibi davranmayn
Kanser hastasna moral vermek için hastalk yokmu gibi davranmak doru deil. çünkü bu hastay ve hastal görmezden gelmenize neden olabilir. Aslnda hastalarn fark edilmeye ihtiyac vardr. Dolaysyla hastalarn birileri ile paylamaya, durumu ifade etmeye ihtiyaçlar vardr. Onun için hastal yok saymak yerine, kabul etmek ve gerekenleri yapmak daha faydal.
Kendinizi adamayn
Kanser tehisi konulan kiinin yaknlarnn birçou kendi tükenmiliklerinden utanrlar. Oysa kanser olan birine bakma süreci stresli ve tüketici olabilir. Kendinizi suçlamayn ve ar yormayn. Adanmlk örnek bir davran gibi görünse de kendi psikolojinizi de göz ard etmemeniz gerekir. Bazen kendinizi çaresiz ve ona yardm edemiyormu gibi hissetmeniz son derece normal. Gerekirse uzmandan psikolojik yardm almaktan çekinmeyin. Kendinize de ara sra da olsa zaman ayrn. Sevdiiniz eylere ve kendinize vakit ayrmazsanz, iyi hissedemezsiniz ve yaknnza da yardmc olamazsnz. Hastann bakm ve duygusal süreçlerine aile bireyleri ayn oranda katlmal. Mutlaka sorumluluk paylalmal.
Onun adna karar vermeyin
yi bir hasta yakn hastas ile empati kurabilen, samimi ve güven verici bir iletiim salayan, kar tarafn akln okumadan ihtiyaçlarn sorup cevap bulmaya çalan ve kendisine iyi bakan hasta yakndr. Kii için daha faydal olacan düünerek onun adna kararlar vermeyin. Kararlar beraberce aln. Hatta bu kararlara ailedeki dier üyeleri de katn.
Suçlamayn
Bazen aileler ve yaknlar Sen kendine bakmadn diye kanser olan kiiyi suçlayabilirler. Ancak artk tan alm birine bunu söylemenin bir anlam yoktur. Suçlayc bir dil kullanmak kiinin kendini daha çok suçlamasna, kötü hissetmesine ve utanmasna içine kapanmasna neden olabilir. Bazen de bu durum hastann ters bir durum sergilemesiyle (tedaviyi kabul etmeme gibi) sonuçlanabilir. Bu durum hasta ile yaknlar arasndaki ilikiyi de olumsuz etkileyebilir.
Acyarak yaklamaktan kaçnn
Kanser hastalarnn bu süreçte yaknlarndan beklentisi, bu sürecin zorlu olduunu yaknlarnn bilmesini ve her zaman yannda olduklarn hissettirmeleri ihtiyacdr. Ayn zamanda kendilerine acnarak yaklalmasndan hiç holanmazlar. Dolaysyla ailelerin hastann hangi psikolojik durum içinde olduunu bilmeleri ve ona göre hareket etmeleri çok önemli. Aile ve hasta arasnda iletiimin sürekli açk tutulmas, özellikle ilk tan anndan itibaren hastada ortaya çkabilecek olan srasyla hastal inkar, ok, öfke ve depresyon gibi duygular hastalarn yaayabileceinin farknda olunmas ve ona göre iletiimin salanmas gerekli.
Polyannaclk oynamasn istemeyin
Tbbi Onkoloji Uzman Prof. Dr. Süleyman Alc Hastaya Pozitif düünmelisin diyerek, Polyannaclk oynamasn istemekten kaçnn. Mümkünse hastanza bir hasta bakm ekibi oluturarak, bakm paylan. Özellikle kronik hastalklarda bakm bir ekiple paylamak, fiziksel ve duygusal açdan tükenmeyi önler. Bu sayede hastanza daha kaliteli bakm vermeniz de mümkün olur diyor.