Melanomu erken evrede yakalamann tedavide çok önemli olduunu belirten Doç. Dr. Burçak Karaca, konuyla ilgili önerilerde bulundu.
Risk tayanlarn, vücuttaki benlerinin çaplarnda deiiklik veya renk deiimi olup olmadn kontrol etmesi ve düzenli olarak dermatolog muayenesi yaptrmas büyük önem tayor.
Dünyada olduu gibi Türkiyede de son 10 ylda 3 kat art gösteren bir cilt kanseri türü olan Melanom, derinin en üst katman olan epidermiste bulunan ve deriye rengini veren melanosit isimli hücrelerden köken alrken, oldukça ölümcül olabilen ve tehlikeli bir kanser türü olarak tanmlanyor. Cildin dier tümörlerinden farkl olarak uzak organlara sçrama, yani metastaz yapma skl yüksek olmas nedeniyle en agresif seyirli cilt kanseri olarak bilinen melanom; ya, rk ya da cinsiyet ayrm gözetmiyor. Dünya Salk Örgütü (DSÖ) verilerine göre her yl 132 bin kiiye melanom tehisi koyuluyor.
Ozon tabakasndaki incelme güne nlarnn zararl etkilerini artrrken, bu durum melanom sklndaki artn en temel nedenlerinden biri olarak gösteriliyor. Yaplan aratrmalara göre ozon tabakasndaki yüzde 10luk bir azalma, her yl 1800 ila 2000 kiinin melanom hastalna yakalanmasna neden oluyor.
Doç. Dr. Burçak Karaca, yaz mevsimi yaklarken yaplmas gerekenler konusunda uyarlarda bulundu. Türkiyede her 50 bin kiide bir orannda saptanan melanoma Kuzey Avrupa ülkelerinde daha sk rastlandn belirten Doç. Dr. Burçak Karaca, melanomun sklkla sonradan ortaya çkan, nadir olarak da doumdan itibaren var olan bir ben üzerinden gelitiini vurgulad.
Beninden üphelenenler acilen dermatoloa gitmeli
Bende renk deiiklii, kenar düzensizlii, kant, kanama ya da cilt üstüne doru kabararak büyümenin melanom açsndan alarm veren bulgular olduunu ifade eden Dr. Karaca, bu tür durumlarda acilen konunun uzman bir dermatoloa bavurulmas gerektiini aktard.
Deerlendirme sonras olumsuz bir tandan üphelenilmesi halinde, hastann plastik cerrahi hekimlerine yönlendirildiini belirten Doç. Dr. Karaca, melanom olduu tespit edilen benlerin ve gerektii takdirde ilgili bölgedeki lenf bezlerinin operasyonla alndn vurgulad.
Herhangi bir lenf bezinde melanom hücrelerine rastlanmas durumunda hastann mutlaka bir Medikal Onkoloji hekimi tarafndan deerlendirilmesi gerektiini söyleyen Doç. Dr. Karaca, eer bölgesel lenf bezi tutulmamsa, hastalk erken evre kabul edilip, dermatologlarca 3-6 ay aralklarla muayene ve lenf bölgesi detayl ultrason (USG) kontrolleri ile takip edildiini belirtti.
Kimler risk altnda?
Doç. Dr. Burçak Karaca, bir kez melanom tans alm olanlar, vücudunda 50den fazla beni olanlar, açk renk saç/ten ve göz rengine sahip olanlar, güne maruziyeti youn olan bölgelerde yaayanlar ve Kseroderma Pigmentosum gibi deriyi ilgilendiren bir takm genetik bozukluu olanlarn melanom açsndan riskli bireyler olduunu belirtirken, bu kiilerin yakn takip edilmelerini ve mümkünse tarama programna girmelerini öneriyor.
Melanomun deri katmann ne denli kaln tuttuu ve ilgili lenf bezine ulap ulamadnn hastaln evresi açsndan en önemli belirleyiciler olduunu aktaran Doç. Dr. Karaca, tarama programlar ile melanomlarn mümkün olduunca erken yakalanmas ve cerrahi operasyon ile uzaklatrlma ansnn yükseldiini ifade etti.
Doç. Dr. Karaca ayrca, Melanom, erken evrede yakalandnda cerrahi tedavi ile tamamen kür olabilme ansna sahip bir hastalktr. Ancak, bölgesel lenf bezlerini tutarsa, hastalk evre 3 hale gelir ve tek bana cerrahi yöntemle benin uzaklatrlmas yeterli olmaz. Bu durumlarda mutlaka Medikal Onkoloji hekimlerinin görüü alnmal. Ayrca uygun olan immunoterapi ya da hedefe yönelik tedaviler ile bir yllk bir koruyucu tedavi yaplmas, bugün için tüm dünyada standart yaklam olarak benimsenmitir. Yeni gelitirilen bu tedaviler sayesinde, hastalk evre 3 olsa bile kür ansna sahip olma durumunu devam ettirebilmektedir. Melanom mutlaka iinin ehli hekimlerce ve multidisipliner merkezlerde takip ve tedavi edilmelidir. Bu durum, hastaln nasl seyredecei konusunda en az hastaln evresi kadar belirleyicidir. dedi.