Hzla akp giden günlük rutin içinde pek çok insan; yeni kiilerle tanmak, grup etkinliklerinde bulunmak, toplantlara katlmak, yeni projeler ortaya koymak ve sunumlar yapmak durumunda kalyor. Fakat bu durum sosyal fobisi olan insanlar için kabusa dönüebiliyor. Uz. Dr. Nehir Kürklü, sosyal fobi ve tedavi yöntemleri hakknda bilgi verdi.
KSEL GÖRÜNÜMLE LGL KAYGILAR SOSYAL FOBY ARTIRIYOR
Sosyal fobi; hata yapma, küçük düme, rezil olma, utanç duyma, aalanma, reddedilme korkusu nedeniyle, çeitli toplumsal performans gerektiren durumlarda yaanan sosyal kayg bozukluuna denilmektedir. Günlük yaamda sosyal fobisi olan ki kendi görünümünün ya da sunumunun dier insanlar tarafndan beenilmeyeceini, onlarn önünde rezil olacan ve utanç duyacan düünür. Bu düünceler kaygy artrr ve sempatik sinir sistemi aktif hale gelerek, kaygnn vücutta yaratt bedensel etkiler ortaya çkar.
KALABALIK ORTAMLARDA BULUNMAK TEHDT HALNE GELEBLYOR
Bir sosyal fobi hastas için yeni insanlar ile tanma, otorite olarak gördüü önemli insanlar ile konuma, kalabalk önünde sunum yapma gibi durumlar tehdit olarak alglanr. Toplulukta adnn söylenmesi, söz hakk verilmesi, fikrinin sorulmas, telefon görümesi yapmas ve sözlü snavlara girmek de bir ikence haline gelebilir. Bunun yannda; toplum içinde yemek ya da içmek, bir eyler yaparken bakalarnca izleniyor olmak, toplant, düün, parti gibi kalabalk ortamlara katlmak ve umumi tuvaletleri kullanmak gibi birçok durum da onlar için oldukça zorlaycdr.
SOSYAL FOB GENEL VÜCUT SALIINI DA BOZUYOR
Sosyal fobisi olan kiilerde kalp at ve nefes al veriinde hzlanma, az kuruluu, seste titreme, ate basmas, kzarma, terleme eklinde ortaya çkan kayg belirtileri görülür. Ki bu belirtilerin dardan fark edileceini, kendisini toplum önünde küçük düüreceini ve utandracan düünerek, daha çok korkar ve bir ksrdöngünün içine girer. Sonuçta, kendince tehdit olarak gördüü durumlardan kaçnarak yaamn sürdürmeye çalr.
çOCUUNUZ EN ARKA SIRADA OTURMAK STYORSA
Sosyal fobi hastalar, çocukluklarndan itibaren özellikle tehdit unsuru olarak gördükleri durumlarla ba etmek için baz yöntemler gelitirir. Küçük yata snfta arka sralarda oturmaya ve kendisine özellikle sorulmadkça cevap vermemeye çalmak bunlardan bazlardr. Yeni ve yabanc ortamlarda kaygs art için, yalnz ya da tand kiiler ile kstl aktivitelerde bulunur. çok iyi yapm olsa bile kaygs nedeniyle ürettii ödev ve projeleri sunmaktan çekinir.
DORU PLANLAMA LE TEDAV EDLEBLYOR
çeitli ortam ve durumlarda yaanan bu korku ve bedensel belirtilerin, mizaç ya da kiilik özellii olduu, asla deitirilemeyecei düünülerek çounlukla bir uzmana bavurulmamaktadr. Oysa hayat bu kadar kstlamasna ramen sosyal fobi; hem psikoterapiler hem de ilaç tedavileriyle, iyileme oranlar oldukça yüksek olan bir bozukluktur.
HAREKETL YAAM VE GEVEME TEKNKLER KAYGIYI AZALTABLR
Sosyal fobi ile ilgili ikayetler fark edildiinde tedavi için bavurulmaldr. çünkü sosyal fobi, doru tedaviyle tamamen iyiletirilebilir bir rahatszlktr.
Kiinin rahatszlyla ilgili bilgi almas ve aratrmas hem duygularn anlamasna hem de sorunlaryla ba etmesine yardmc olur
Kiinin iyerinde kayg uyandran durumlar belirlemesi ve yaad kaygy tanmas önemlidir. Kiiler bu düünceleri tanmakla onlar deitirmeye yönelik önemli bir adm atm olurlar
Sosyal ortamlardan kaçnma, sorunun sürmesine ve younlamasna yol açacandan, kii en kolay yapabileceklerinden balayarak, iyeri ve i dnda sosyal ortamlara girmeye çalmaldr
Kii, ruhsal ve fiziksel stresle ba etmek için fiziksel aktivitelerde bulunmal ve spor yapmaldr
Nefes egzersizleri, geveme teknikleri, yoga gibi anksiyete azaltc yöntemleri örenmek ve uygulamak sürece yardmc olabilir
çay, kahve ya da kolal içecekler gibi uyarc maddelerin ar tüketiminden kaçnlmaldr
Bamlla yol açabilecei için alkollü içeceklerden ya da kontrolsüz sakinletirici tarzda ilaç kullanmndan uzak durulmaldr.