çileri Bakanlnn yapt aratrmaya göre, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) döneminde vatandalarn en fazla maruz kald siber suç türü zararl yazlm bulamas oldu. Bunun en önemli nedeninin, vatandalarn bireysel siber güvenlik tedbirlerini uygulamadaki zaafiyetleri olduu belirtildi.
ç Güvenlik Stratejileri Dairesi Bakanl, 320si kadn olmak üzere 649 kiinin katld aratrmada, Kovid-19 pandemisi sosyal izolasyonu döneminde, vatandalarn internet kullanm alkanlklarndaki deiimler, maruz kalnan siber suç riskler, siber tehdit alglar ve siber suç korkusunu inceledi.
Aratrmaya katlanlarn yüzde 90,3ü 21-64 aras, yüzde 8,3ü 18-20 aras ve yüzde 1,4ü 65 ve üzeri yataki kiilerden olutu.
Katlmclardan alnan cevaplar, pandemi öncesi dönemle kyaslanarak analiz edildi ve Emniyet Genel Müdürlüü Siber Suçlarla Mücadele Daire Bakanlnn katklaryla Covid-19 Pandemisi Döneminde Siber Suç Riskleri ve Güvenlie Etkileri raporu hazrland.
Rapora göre, pandemi sosyal izolasyonu döneminde, Türkiyede internet kullanm skl yüzde 70 artt.
Bu dönemde internet kullanclarndan yüzde 39unun internetten yapt alveriler artt, yüzde 40 internet bankacln daha fazla kulland.
Katlmclarn yüzde 58inin sosyal medya kullanmnda, yüzde 45inin ise internetten film ya da dizi izleme durumunda art oldu.
çevrim içi telekonferans araçlar
kullananlarn says da bu dönemde yüzde 32 artt.
- En az bir siber suç maduru olanlarn oran yüzde 7,1
nternetin i, eitim ve sosyal amaçlarla daha youn kullanlmas, suçlular için de yeni suç imkanlar yaratt.
Pandemi sürecinde katlmclarn yüzde 7,1inin en az bir siber suçun maduru olduu tespit edildi.
Salgn döneminde siber ekonomik suç maduriyeti yaayan internet kullanclarnn yüzde 40 güvenli sitelerden, yüzde 60 güvenli olmayan sitelerden alveri yaptn belirtti.
Aratrmaya katlan kiilerden yüzde 0,8i biliim sistemlerine izinsiz/yetkisiz giri (bilgisayar korsanl), yüzde 1,8i kiilere kar siber suçlar (siber taciz ve siber zorbalk), yüzde 2,3ü siber ekonomik suçlar ve yüzde 5,1i zararl yazlm bulamas maduriyeti yaadn ifade etti.
Böylece zararl yazlm bulamas yüzde 5,1 ile pandemi döneminde en fazla maruz kalnan siber suç türü olarak kaytlara geçti.
Raporda, vatandalarn bireysel siber güvenlik tedbirlerini uygulamadaki zaafiyetlerinin bu olumsuz sonucun ortaya çkmasnda en önemli etken olduu belirtildi.
Aratrmaya katlanlardan yüzde 87sinin pandemi döneminde korsan sitelerden film ya da dizi izlediini ifade ettii belirtilen raporda, bu davrann, zararl yazlm maduriyet riskini arttrd kaydedildi.
- Güvenli internet kullanm için tavsiyeler
Raporda, bireysel olarak alnabilecek siber güvenlik tedbirleri öyle sraland:
Tannan ve güvenilir çevrim içi satclar tercih etmek, Güven Damgas olan siteleri kullanmak, URL adresinde https kontrolü yapmak, banka ve kredi kart bilgilerini sitelere kaydetmemek, güçlü ve karmak ifreler kullanmak, hesap özetlerini sk sk kontrol etmek, bilgisayar düzenli olarak taramak, güvenli internet balantlarn kullanmak, anti-virüs ve güvenlik duvar gibi güvenlik yazlmlarn güncellemek, kayna bilinmeyen e-postalar açmamak, çevrim içi alverite sanal kart kullanmak, kilit simgesini kontrol etmek.
Türkiyede sadece 19 internet sitesinin siber ekonomik suçlar önlemede etkili bir yöntem olarak deerlendirilen Güven Damgasna sahip olduu belirtilen raporda, bu uygulamann vatandalara duyurulmas ve daha fazla firmann söz konusu damgay kullanmaya tevikinin önemli olduu vurguland.