Koronavirüs salgnyla mücadelede iyilemi hastalardan alnan kan plazmasyla kritik durumda olan hastalarn tedavisine Kzlay koordinasyonunda resmen balanyor. Konuyla ilgili düzenlenen online basn toplantsnda konuan Türk Kzlay Bakan Dr. Kerem Knk, Önümüzdeki hafta plazma almlarna balyoruz. stanbulda ilk olarak Lütfi Krdar Eitim Aratrma Hastanesi, stanbul Tp Fakültesi, Zeynep Kamil, Kartal ve Baakehirdeki Kzlay aferez merkezlerinde gönüllü baçlardan plazma almna balanacak dedi.
KRTERLERE UYAN HASTALARA VERLECEK
Vücudumuza yabanc bir antijen ya da mikroorganizma, virüs girdiinde vücudumuzun buna kar bir tepkisi oluuyor. Bu antikor oluturma dediimiz bir tepki. Biz bu yolla iyileiyoruz, bu sayede mikroorganizmalarla savayoruz diyen Dr. Knk, sözlerini öyle sürdürdü: çok sayda koronavirüs hastamz, yüzde 98-99 orannda iyileiyor. yiletikten sonra bu savatan çkm metabolizmada çok sayda savaç antikor bulunuyor. yiletikten sonraki 14. günde bu antikorlar vücutta en üst seviyeye çkyor. Bu nedenle baçlarmzn, hastal geçirdikten sonraki 14. günü bizim için çok önemli. Biz iyilemi vatandalarmz 14 gün sonra, kan verme artlarna sahiplerse Kzlayn kan merkezlerine bekliyoruz. Zaten kendilerine de ulaacaz. Plazmaferez denilen aferez sistemiyle, kann içinden 400 ml plazma alnacan belirten Dr. Knk, Bu plazma daha sonra Salk Bakanlmzn rehberinde belirttii artlar tayan hastalarda kullanlmak üzere hastanelere sevk edilecek. Plazma almn Salk Bakanlmzn Covid-19 tans koyduu ve daha sonra taburcu olan, kan verebilme özelliklerine sahip olan 18-65 ya aras vatandalarmzdan alacaz
EN YÜKSEK GÜVENLKL LEMLER KIZILAYDA OLACAK
Salk Bakanlnn, aferez ruhsatna sahip bütün merkezlere bu izni açtn açklayan Dr. Knk Bu izin tek bir artla açld: Orkestrayson Kzlayda olacak. Türkiyede plazma tedavisi yapacak olan her bir merkez, kendi hastas ifa bulduunda onu ikna ederek kan ba alabilir. Ancak Kzlaya bunu bildirerek provizyon almak zorundalar. Bu provizyon ulusal düzeyde izlenebilirlik ve güvenlik salayacak. Kaç hastamzdan ne kadar plazma alnd, kaç kiiye aktarld, bunlarn kaytlarn da Salk Bakanlmz ile beraber tutmu olacaz. Alnan bu plazmalarda hepatit, HIV gibi bulaclk olmadn tekrar test edeceiz. Bu anlamda Kzlayn dier merkezlerden farkl olarak pencere dönemindeki hastalar tespit eden, sadece Kzlayda bulunan nükleer antikor testini yapabilen sistemimiz var. Dolaysyla en yüksek güvenlikli plazma bu anlamda Kzlayda olacak ifadelerini kulland.
ÜLKENN HER YERNE GEREKRSE JET UçAKLARLA GÖNDERLECEK
Knk, ülkemizde pandemi hastanelerinin olduu her noktaya, youn bakmlarda entübe vaziyette bulunan, akcier doku harabiyeti balam hastalarda tamamlayc bir metot olarak bu yöntemin kullanlacan belirterek öyle devam etti: Bu metot tabii ki bir mucize ya da hastaln çaresi deil. Yllardr bilinen, kullanlan bir yönetim. Avantaj, bakl düük olan, savunma sistemini ayaa kaldramam olan hastalarmz açsndan bu antikorlar destek kuvvet anlamna geliyor. Bu yöntemin iyileme sürecini hzlandrd biliniyor. yileen hastaya u mesaj veriyoruz: Sen bir kahramansn. Hastalandn ama iyiletin. Hadi imdi ar hastalar için bu kahramanln kullan. Umuyorum balayan bu çalma ile pandemiden daha az insann zarar görerek kurtulmasn salayacaz. Plazmalarn ihtiyac olan hastalara datm için Kzlayn ülke genelindeki a kullanlabilecek. Gerekirse kara yolu ile, gerekirse hava yolu ile ambulans uçak ya da helikopterlerle kanlarn transferi Türkiye genelinde ihtiyaç olan her merkeze acilen salanabilecek.
BAIçI, COVD-19 OLDUUNU TEST SONUCU LE SPATLAYACAK
Plazma ba yapacak kiilerin enfeksiyonu geçirmi olduuna dair laboratuvar test sonucu; batan 14 gün öncesinde bu kiilerin klinik semptomlarnn tamamyla ortadan kalkm olmas bir ya da daha fazla kez olmak kaydyla burun-boaz (nazofarengeal) sürüntü örnei ile yaplan test sonucunun ya da kan numunesinden çallan moleküler test sonucunun negaitf olmas iyilemi bireylerin, mevcut yasal mevzuata uygun olarak kan baçs olabilmesi için gerekli artlar tayor olmas gerekiyor.
ADIM ADIM PLAZMA TEDAVS SÜREC
Dr. Kerek Knk, sürecin ileyii konusunda ise u bilgileri verdi:
Kiinin koronavirüsle enfekte olduu yaplan testlerle belirlenir. Hastaya tedavi süreçleri uygulanr. Tedavi süreçleri sonras iyileen kii kan bandan önce 14 gün bekleme sürecine girer. Plazma bandan önce tekrar test yaptrlr.
Negatif sonucu gösterir raporla baç Kzlayn aferez ba noktalarna gider. Baçnn kan vermesinde saknca olup olmad tespiti yaplr. Beyan ve onam formu alnr. Kan baçsnn kannda bulunan ve hastann ihtiyac olan plazma aferez cihaznda ayrtrlr ve dier bileenler kan baçsna geri verilir. Alnan plazma için standart testler uygulanr
Testleri tamamlanan plazma tedavi bekleyen hastalar için ilgili hastanelere ulatrlr.