Diyarbakr Barosu çocuk Haklar Merkezi, Dünya çocuk çilii le Mücadele Gününe ilikin Adli Yardm Hizmet Binasnda açklama yapt. Birçok avukatn katld açklamay, çocuk Haklar Komisyonu üyesi Ali Can ve Feyza Nur Ik okudu. Açklamada ilk olarak konuan Can, Uluslararas çalma Örgütünün (LO) ve Birlemi Milletlerin çocuk içiliinin sonlanmas için ortaya koyduu çeitli çalmalara deindi.
152 MLYON çOCUK çALIIYOR
Dünyada 152 Milyon çocuun içi olarak çaltrldn ve bu çocuklarn 73 milyonunun salklarnn ve geliimlerinin olumsuz yönde etkilediini belirten Can, Uluslararas çalma Örgütünün hazrlad u verileri paylat: Afrikann çocuk içiliinde 72 milyon ile en yüksek rakamlara sahip olduu, ikinci srada ise 62 milyon çocuk içi ile Asya-Pasifik bölgesinin bulunduu görülmektedir. Amerika Ktasnda 11 milyon, Avrupa ve Orta Asya 6 milyon, Arap Ülkelerinde 1 milyon çocuk içinin bulunduu bilinmektedir. çocuk içiliinin sektörlere göre dalmnda ise yüzde 71 ile tarm içilii açk arayla en büyük paya sahiptir, bu da 108 milyon çocuk içi anlamna gelmektedir.
494 çOCUK YAAMINI YTRD
Türkiye statistik Kurumunun (TÜK), Türkiyede 720 bin çocuk içi olduu verisinin gerçei yanstmadn dile getiren Can, Devrimci çi Sendikalar Konfederasyonunun (DSK) hazrlad rapora atfta bulunarak, 2 milyona yakn çocuun içi olarak çaltrldn söyledi. Türkiyede çocuk içiliinin her geçen gün arttna dikkat çeken Can, Türkiyede çocuk içi says ile birlikte is srasnda hayatn kaybeden çocuk içi saylar da gün geçtikçe artmaktadr. Resmi kaytlara göre 2013 ylnda 59 çocuk, 2014 ylnda 54 çocuk, 2015 ylnda 63 çocuk, 2016 ylnda 56 çocuk, 2017 ylnda 60 çocuk, 2018 ylnda 67 çocuk, 2019 ylnda 67 çocuk ve 2020 ylnda 68 çocuk çalrken yaamn yitirdi. Mays ay içerisinde 7 yanda Urfal Fadime mevsimlik tarm içisi olmak için gittii Antalyada traktör carpmas,15 yandaki Fevzi tarlada çalmak için gittii Balkesirde traktör devrilmesi, Arl Muhammet sigortasz olarak çalt Marmariste bir inaatta yüksekten düme sonucuyla hayatn kaybetmiti dedi.
PANDEMYLE ETMDEN UZAKLATILAR
Ardndan konuan Feyza Nur Ik ise, Koronavirüs (Kovid-19) salgn sonras çocuklarn eitim kurumlarndan bir destek alamadn ve uzaktan eitime geçmelerinden dolay çocuklarn ekonomik sebeplerden dolay internet, bilgisayar ve tablete ulaamadn dile getirdi. Ik, devamnda unlar söyledi: Pandemi nedeniyle arlaan ekonomik artlar halihazrda eitim hakkndan mahrum braklan çocuklar ailelerine destek olmak zorunda brakm, böylece çocuk içi saysnda art meydana gelmitir. Açklamalarmzdan çocuk içiliinin halen hem küresel hem de ulusal bir sorun olduu görülmektedir. çocuk içi kavram yasalar ve gelenekler açsndan belirlenmi bir yan altnda olan ve çaltrlan çocuklar kapsamaktadr. Öncelikle ILO sözlemesinde istihdam kabulde asgari çalma yann zorunlu örenim yann bittii yan altnda ve her hlükrda 15 yan altnda olmayaca hüküm altna alnmtr. Ayrca ilköretim kanunu madde 59a göre; ilkörenim çanda olup da mecburi ilköretim kurumlarna devam etmeyenler, hiçbir resmi ve özel is yerinde veya her ne surette olursa olsun çalmay gerektiren baka yerlerde ücretli veya ücretsiz çaltrlamazlar. çünkü çocuk içilii çocuun zihinsel, bedensel, ruhsal ve genel olarak sosyal geliimini olumsuz yönde etkilenmektedir.
çOCUK çL ETKENLER
Bu durum balangçta ucuz is gücü olarak görülse de uzun vadede üretken bireylerin yetimesi engellenecek ve ilerde çok daha pahal bir emek haline dönüecektir. Yine Türkiyenin de onaylad Birlemi Milletler (BM) çocuk Haklar Sözlemesinin 1. maddesi, 18 yasndan küçük herkesi çocuk olarak tanmlamaktadr. Bu yas snrnn altndaki bireyler çocuktur ve srf çocuk olduklar için sahip olduklar haklar vardr. çocuk içilii çocuklar yönünden haklara ulamay bariz bir ekilde engellemektedir. Elbette çocuk içiliinin çocuklardan bamsz sebepleri vardr. Yoksulluk, isizlik, eitim ile ilgili nedenler, göç gibi olgular çocuk içiliine sebep olmaktadr. Günün önemi ve çocuk içiliinin önlenmesi adna birtakm önerilerde bulunacaz, bu öneriler tek bir çocuun dahi hayatn olumlu yönde etkileyebilecekse bu bizler için bir baar demektir.
Ik, çocuk içiliinin engellenmesi için u önerilerini öyle sralad:
* Öncelikle çocuk içiliine maruz kalan çocuklarn aile yaplar denetlenmeli ve varsa yetikin aile bireylerinin istihdam desteklenmelidir. stihdama açk yetikin aile bireyleri yoksa bu aileye gerekli nakdi yardm yaplmal. Yine varsa ailede özel durumlu bireyler desteklenmelidir.
* MEB ile birlikte yürütülecek karde okul projeleri ile çocuklar sokaklardan uzak okullara daha yakn hale getirilmelidir.
* Esnaf odalar ve esnaflar ile görüme salanmal, çocuk içiliinin zorluklar ve ekonomiye uzun vadede zarar verildii anlatlmal, gerekirse bu yönde eitim verilmelidir. Hatta yeni kurulacak olan iletmeler için bu eitim art haline getirilmelidir.
* Daha önce Aile ve Sosyal Politikalar Batman l Müdürlüünce sokaklarda çalmann önüne geçmek adna oluturulmu olan mobil ekiplerin her ilde oluturulmas ve bu sayede yaplacak okul görümeleri ile çocuun devam durumu, akademik baars hakknda bilgi alnp çocuklarn okullara tevik edilmesi salanmaldr.
* Hepimize düen görevlerin olduunu unutmayp çocuk içiliine dikkat eden sinema film ve dizilerinin çekimleri yaplmal ve izlenmeye tevik edilmelidir. Bu anlamda çocuk içiliine dikkat çeken filmler desteklemelidir.
Ik, çocuklarn sesi olmak zorunda olduklarn belirterek, açklamasn air Ece Ayhann Her çocuun kalbinde kendinden daha büyük bir çocuk vardr. Bütün snf sana çocuk bayramlarnda zarfsz kular gönderecek sözleriyle sonlandrd.