Dünyann en istikrarsz ülkelerinden Afganistanda, 40 yldan bu yana kesintisiz bir ekilde komu ülkelere, Türkiye ve Avrupaya göçmen akn yaanyor.
UNHCRnin verilerine göre, 2020de Türkiyede kayt altna alnan Afgan snmaclarn says 116 bin civarnda. En son 14 Nisanda güncellenen verilere göre ise 2021in bandan bu yana 12 bin civarnda Afgan kayt altna alnd. Afgan göçmenlerin kimileri, yolculuklar esnasnda ölüm ve yaralanma olaylarna maruz kalyor. Göçmenler ayrca, açlk ve susuzlukla sonuçlanan uzun yolculuklar neticesinde Türkiyeye gelerek buradan ya batdaki ehirlere ya da Avrupaya yasa d yollardan göç etmeye çalyor.
En önemli duraklarndan biri Diyarbakr otogar
Göçmenlerin Türkiyedeki en önemli duraklarndan biri de Diyarbakrdaki ehirleraras otogar olarak dikkat çekiyor.
Her gün onlarca kiilik gruplar halinde otogar çevresinde kümelenen Afgan göçmenler, halkn gözünden de kaçmyor.
Büyük umutlarla ülkelerinden kaçan Afgan göçmenlerin, özellikle insan kaçakl yapan ebekelerin kskacnda olduu belirtiliyor.
LKHAnn ulat baz kaynaklarn iddialarna göre göçmenler, batdaki ehirlere ulamak için stanbulda bulunan kaçakçlar tarafndan organize ediliyor. Bu kaçakçlarn, Diyarbakrda da baz araclarnn olduu ve bunlarn eliyle otogar çevresindeki göçmenlerle irtibata geçtikleri ileri sürülüyor.
Otobüs firmalarnn da göçmen kaçakçlna kartklar iddia ediliyor
Diyarbakrdaki araclarn da göçmenleri istedikleri ehre ulatrmak için kii ba 200 TL ald iddia ediliyor. Söz konusu araclarn, bu ahslar batdaki ehirlere ulatrmak için otogardaki baz yolcu firmalaryla anlatklar da iddialar arasnda. Bu firmalarn da göçmen bana 100 dolar ald ileri sürülüyor.
Baz kaynaklardan edinilen bilgiye göre, Diyarbakrda bu ii yürüten 4-5 arac grup var. Bir arac, günde 8-10 yolcu gönderiyor. Araclarn büyük çounluunun uyuturucu madde ile ilgilerinin olduuna dair kanaatler var.
Arnn Doubayazt ilçesi ile Van ehri üzerinden getirilen ve büyük çounluu Afganllardan oluan göçmenler, trafik kontrol noktasna varmadan Diyarbakrn Sur ilçesine bal Karaçal (Tralo) denilen mevkide indiriliyor.
Burada inen göçmenler, ortalama 20 kilometre yürüyerek otogara (DT) varyorlar. Diyarbakr ehirleraras Otogarna gelen göçmenler, hareket edecekleri gün veya saate kadar otogar çevresindeki aaçlarn altnda, yakndaki camii alannda, sanayi sitesi çevresinde zaman geçiriyorlar.
Göçmenlerin bu çaresizlii, baz kesimler tarafndan frsata çevrilmi yüksek ücretlerle yolcu tamacl, yeme, içme ve bunun gibi zaruri ihtiyaçlar için ederinden fazla para talep ediliyor.
Düzensiz göçmenlerin skntlar bununla bitmiyor. Kural d ve salksz ortamlarda yolculuk eden göçmenlerin çou, anlama gerei gitmeleri gereken yerlere varmadan yolda indiriliyor.
Göçmenlerin, otobüs bagajlarnda ve oför yata bölümünde zulalanm olarak tandklarn iddia eden kaynaklar, çou zaman göçmenlerin Siverekin giriinde kontrol noktasndan önce indirildii ve kendilerine, kontrol noktasnn arkasndan dolanp yolun üstüne gelin, sizi oradan tekrar alrz denildiini ifade ediyor. Ancak göçmenleri indirdikten sonra onlar geri almadan yoluna devam eden firmalar da oluyor. stanbula götürülen kaçak göçmenlerin ise genellikle Gebzede indirildii belirtiliyor.
Göçmen kaçakçl yapan otobüs firmas kameralara takld
Baka bir kaynaktan edinilen bilgiye göre, Batmandaki otobüs firmalarndan biri Osmaniye Otoyolunda Buras stanbul diyerek kaçak göçmenleri indiriyor.
Bu olay otoyoldaki kamera kaytlarndan tespit edilip ilgili firmaya ceza kesiliyor. Bu olaydan sonra trafik ekipleri Osmaniye Otoyolunda ayr bir kontrol noktas oluturup denetimleri sklatryor.
Afgan göçmenlerle ilgili çou zaman Diyarbakr l Göç daresi Müdürlüünün de bir ilem yapamad, bunun için ikayet veya ihbarn ardndan kolluk kuvvetlerinin müdahalesi sonucu göçmenlerin Müdürlüe getirilmesi gerektii ifade ediliyor.