Bilgi Edinme Deerlendirme Kurulu (BEDK) verilerine göre, geçen yl 2 milyon 43 bin 467 kii kamu idarelerinden bilgi edinme talebinde bulundu.
BEDK Bakan Prof. Dr. Hasan Tahsin Fendolu, kurulun, 2003te çkarlan Bilgi Edinme Hakk Kanunu kapsamnda 2004te faaliyete geçtiini bildirdi.
Fendolu, 1. maddede kanunun amacnn Demokratik ve effaf yönetimin gerei olan eitlik, tarafszlk ve açklk ilkelerine uygun olarak kiilerin bilgi edinme hakkn kullanmalarna ilikin esas ve usullerin düzenlenmesi. olarak belirtildiini aktard.
Vatandalarn muhtarlklar dndaki kamu kurumlar ile meslek odalarndan bilgi ve belge talebinde bulunma haklarnn olduunu kaydeden Fendolu, bu taleplerin idare kurumlarnca reddedilmesi halinde de vatandalarn 15 gün içinde kurula bavurabildiini ifade etti.
Fendolu, mütekabiliyet kapsamnda 74 ülke vatandalarnn da bilgi edinme talebinde bulunabildiini söyledi.
Verilerin kamu kurum ve kurulular tarafndan kanun gerei BEDKya, kurul tarafndan da TBMMye gönderildiini ifade eden Fendolu, TBMMnin internet sitesinde de kurulun raporunun yaymlandn bildirdi.
Bilgi edinme hakk kapsamnda kanundaki istisnai durumlarn da belirlendiini kaydeden Fendolu, devlet srr, ticari sr, özel hayatnn gizliliine ilikin bilgiler ile kiisel nitelikteki bilgilerin paylalmadn dile getirdi.
Daha önce yaymlanm, kamuoyuna açklanm bilgilerin de paylalmadn belirten Fendolu, ancak bu bilgilerin hangi kaynaklarda paylald yönünde talepte bulunanlara bildirim yapldn söyledi.
Kurulun, kanunda ve yönetmelikte olmayan ilke kararlar verebildiini anlatan Fendolu, Hayat çok dinamik, dolaysyla güncel kararlar almak da gerekiyor. dedi.
Kurul tarafndan verilen kararlarn tavsiye deil idareyi balayc nitelikte olduunu belirten Fendolu, kararlarn idare mahkemesine, istinafa ve Dantaya da tanabildiini bildirdi.
Fendolu, kurulun görevleri arasnda yer almayan bavurularda da vatandalar ilgili kurumlara yönlendirdiklerini ifade ederek, Türkiye, insan odakl bir yönetim anlay konusunda büyük gayretler içerisinde, büyük çaba sarf ediyor. Bu konuda sadece Bilgi Edinme Deerlendirme Kurulumuz deil, 2 milyonun üzerinde bavuru alan, vatanda yönlendiren kamu idareleri de insan odakl bir kamu yönetimi anlay olsun diye urayor. Bu da Türkiyenin kazanmdr. diye konutu.
EN YÜKSEK BAVURU 2014TE YAPILDI
Hasan Tahsin Fendolu, geçen yl kurula yaplan bavurulara ilikin bilgileri de paylat.
Buna göre, 2019da yaklak 1 milyon 400 bin olan bilgi edinme bavurusu, 2020de 2 milyon 43 bin 467 olarak gerçekleti ve yüzde 29,77 art gösterdi. Bu bavurulardan 1 milyon 723 bin 379u kabul edilirken, kabul oran yüzde 84,33 oldu.
Geçen yl yaplan bilgi edinme bavurularndan 143 bin 940 reddedildi, 166 bin 978i ksmen kabul edildi. Bavurulardan 9 bin 170i ise gizli-ayklanm bilgi olarak deerlendirildi.
Ayrca 2020de BEDKye intikal eden bavuru says 1140, kurul tarafndan karar verilen müracaat says ise 1853 olarak gerçekleti.
Bavuruya ret cevab verilen 2 bin 628 dosya ise yargya intikal etti.
En fazla bilgi edinme bavurusu alan kamu kurum ve kuruluu 2020de 345 bin 466 ile Yükseköretim Kurulu (YÖK) olurken, bunu 141 bin 542 ile Adalet Bakanl, 111 bin 53 ile Tarm ve Orman Bakanl izledi.
En az bavurunun yapld kamu kurum ve kurulular ise Türkiye Noterler Birlii, Yüksek Seçim Kurulu ve Basn lan Kurumu oldu.
Ayrca geçen yl valiliklere toplam 727 bin 256 bavuru gerçekletirildi. Buna göre en çok bilgi edinme bavurusu alan iller srasyla stanbul, Tekirda ve Antalya, en az müracaat yaplan iller ise Mu, Kars ve Gümühane oldu.
Belediyelere ise toplam 265 bin 375 bavuru yapld. Bunlarn 100 bin 349unun Samsunda yaplmas dikkati çekerken, bu ili srasyla Konya, Adana, stanbul ve Uak izledi. En az bavuru alan belediyeler ise Ar, Krehir, Kars, Bartn ve Batman olarak sraland. Batmanda bavuru says 1 olarak kaytlara geçti.
Kanun kapsamnda bilgi edinme bavurularnn yapld ilk yl 2004te 395 bin 557 müracaat oldu. Yllara göre en fazla bavuru ise 3 milyon 298 bin 465 ile 2014te gerçekleti.