Boaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Aratrma Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Haluk Özener, u anda 7.2lik bir enerji birikmi durumda. Dolaysyla 1 ay sonra olabilir, 15 gün sonra olabilir, 10 sene sonra olabilir diyemiyoruz ama biz bu periyot içerisinde baz depremlerle karlaacaz dedi.
Boaziçi Üniversitesi, stanbul Teknik Üniversitesi (TÜ) ve Ankara Üniversitesinden bilim insanlar, son 1500 yln deprem verilerini inceleyerek stanbul ve çevresi için olas depremin büyüklüüne dair senaryolar hazrlad. Hazrlanan senaryoya göre, stanbulun hemen güneyinde yer alan Kuzey Anadolu Faynda doudan batya doru srasyla 7.5, 7.4 ve 7.2 büyüklüünde depremler bekleniyor.
1500 YILLIK DEPREM KAYITLARINI NCELEDK
Deprem senaryosuyla ilgili açklamada bulunan Boaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Aratrma Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Haluk Özener, Tarihsel depremler ve kaytlarn devam edecei gibi bir düüncemiz varsa, bu periyotun dolmas için minimum 2, maksimum 4 tane daha depreme ihtiyacmz var dedi.
Biz bu çalmay yaparken 1500 yllk deprem kaytlarn inceledik diyen Özener, Fayn yerlerini tespit ettik, son yllardaki sismik aktiviteyi, GPS hzlarn inceledik ki Kuzey Anadolu Faynn 2,5 santim civarnda bir hzla Güneybat yönünde hareket ettiini biliyoruz. Böylelikle bir enerji birikiyor. Kuzey Anadolu Faynn Marmara Denizi içinde henüz krlmam olan ksmnn ne kadarlk deprem üretebilecei konusunda detayl bir çalma. Biz depremleri kümelediimizde aslnda 7 tane periyod buluyoruz. Bu periyotlar içinde düen depremlere baktmz zaman, her bir kümede 4 ila 6 deprem olduunu tespit ediyoruz. çinde bulunduumuz periyotta ise sadece 2 deprem olduunu görüyoruz. Dolaysyla tarihsel depremler ve kaytlarn devam edecei gibi bir düüncemiz varsa, bu periyotun dolmas için minimum 2, maksimum 4 tane daha depreme ihtiyacmz var. Bu yaplan hesaplamalara göre Marmara Denizi içerisinde Kuzey Anadolu Faynn 3 tane farkl segmentinin olduu, bu segmentlerinde 7.2, 7.4, 7.5 büyüklüünde deprem üretecek potansiyele sahip olduunu ortaya koyuyoruz diye konutu.
U ANDA 7.2LK BR DEPREM OLURSA SÜRPRZ OLMAZ
Özener, u ana kadar elde ettiimiz bilgilerle u anda bu röportaj yaparken 7.2 büyüklüünde bir deprem olursa sürpriz olmamas lazm. Yani u anda 7.2lik bir enerji birikmi durumda. Dolaysyla 1 ay sonra olabilir, 15 gün sonra olabilir, 10 sene sonra olabilir diyemiyoruz. Ama biz bu periyot içerisinde baz depremlerle karlaacaz eklinde konutu.
Haluk Özener, Marmara Denizi içinde olacak depremde, nüfus younluuna bakarsanz tabii ki stanbul bata olmak üzere çevre iller, belki bir 10 tane il bu depremden etkilenecek. Ama tabii ki bata 15-17 milyon diye telaffuz ettiimiz nüfus younluu olan stanbul, en çok etkilenecek kent olacak. Nüfusun youn olmas, ekonominin kalbi olmas, sanayinin kalbi olmas dolaysyla stanbul, Marmara bölgesi çok önemli ifadesini kulland.
KENTSEL DÖNÜÜM BRAN ÖNCE TAMAMLANMALI
Özener, Deprem öldürmez bina öldürür. Dolaysyla deprem güvenli binalarda yaamamz lazm. Bu noktada karar vericilere büyük rol düüyor. Karar vericiler belli önlemler almal. Bunlarn en büyüü de kentsel dönüüm. Kentsel dönüümün biran önce tamamlanmas, hedeflerin takip edilmesi büyük önem tayor. Ve bu süre içerisinde bize düen ey, belki biraz dua etmek, olas depremin biraz bizi beklemesi ve dolaysyla depreme hazr hale gelmemiz. çevre ve ehircilik Bakan Murat Kurum, yllk kentsel dönüüm hedefinin 300 bin olduunu söyledi. 20 ylda bu iin tamamen çözüleceinden bahsetti. Biz bilim insanlar olarak bu hedefleri çok önemsiyoruz. Bu hedefler güzel ama takip edip gerçekletirmek kesinlikle karar vericilere düüyor. Ümit ediyorum bu kapda olan Marmara depremi bizi 20 yl bekler ifadelerini kulland.
TSUNAMY DE BO GEçMEYELM
Prof. Dr. Haluk Özener, Olas depremle birlikte tsunami de olur mu sorusuna ise u yant verdi:
Tarihsel kaytlarda da Marmara Denizi içerisinde Tsunami görülmü. Hayalinize Uzak Douda depremlerden sonra olan tsunamiler gelmesin. Kuzey Anadolu Faynn bat kesimindeki fay dorultu atml bir fay. çok ciddi bir tsunami beklenmeyebilir. Marmara Denizinde olabilecek tsunami açkças deniz tabannda meydana gelecek heyelanlardan sonra olacak. Bu heyelanlardan sonra oluacak dalgalar tsunami yaratacak. Marmara Denizi için arkadalarmzn yapt simülasyon çalmalarnda 2 - 2 metre 20 santim gibi dalga boyu yükseklikleri geliyor. unu söyleyeyim, Tsunami olacaktr ama Marmara Denizinde olacak depremden sonra meydana gelecek zararlar, tsunaminin meydana getirecei zararlardan çok kat ve kat büyük olacaktr. Ancak tsunamiyi de bo geçmeyelim, biliyorsunuz Bodrum-Kos depremi oldu. Oradan sonra oluan küçük bir tsunami dalgas, 30 santimlik yükseklikteki bir dalga denizdeki teknelerin çarpmasna sebep oldu. Dolaysyla diz kapan geçecek miktardaki bir tsunami dalgas açkças insanlarn yaralanmasna ve ölümüne sebep olacaktr. Dolaysyla olas bir Marmara Denizi depreminden sonra vatandalar merakl bir ekilde kyya, deniz kenarlarna gitmektense iç bölgelere yüksek kesimlere gitmelerini öneriyoruz