Fransaya ubat aynn balarnda Sahra çölünden gelen tozun, 1960 ylnda bölgede gerçekletirilen nükleer denemeden kalan sezyum 137 radyoaktif kalntlarn Jura Dalarna brakt açkland. lerleyen günlerde Türkiyeye de Avrupa üzerinden beklenen toz tanm beklentisi endieye yol açt. Dicle Üniversitesi Nükleer Tp Ana Bilim Dal Bakan Doç. Dr. Tademir, sezyum 137 radyoaktif kalntl toz tanmyla ilgili uyarlarda bulundu.
BU HAVANIN SOLUNMAMASI GEREK
Sezyum 137 radyoaktif kalntlarnn 6 ubatta Fransada tespit edildiini anlatan Doç. Dr. Tademir, Muhtemelen Sahra çölünde yaplan nükleer denemeleri neticesinde olumu radyoaktif atklar olduu düünülüyor. Bunun miktar konusunda u anda tam net bir bilgi yok. Toz tanm içerisinde ne kadar sezyum 137 bulunduu konusunda net bir açklama yok. Ancak olas bir durumda yüksek miktarda tespit edilmesi halinde halkn uyarlmas gerekmekte. Halkn gerekirse bu dönemlerde dar çkmamas, evinde bulunmas, camlarn açmamas ve bu havay mümkün mertebe solumamas gerekir. Bu toz tanm olduu dönemde yamur söz konusu olursa dar çkmamak gerekiyor. Eer çkmak zorundaysak emsiye veya yamurluk kullanmak koruyucu olma niteliktedir. Olas bir durumda yamura yakalanmas durumda ise hzl bir ekilde o kyafetleri çkarp ykamak, du almakta yarar olacaktr. Bu radyoaktif atklar vücuda ve kyafete temas edip üzerinde birikmesi halinde vücuda çok yakn temas oluturduundan dolay riskler oluturabilmektedir. Toz zerreciklerin bitkilerde birikme ihtimali üzerine veya sebze ile meyve üzerinde bulunabilmektedir. Yamurla özellikle bu meyve ve sebzelerin üzerine serpilebilmektedir. Bu gdalarnda mümkünse ykanarak tüketilmesinde yarar olacaktr diye konutu.
Her toz tanmn tehdit unsuru olarak düünmemek gerektiini hatrlatan Doç. Dr. Tademir, Diyarbakr ve Güneydou Anadolu Bölgesi civarnda zaman zaman yaygn toz tanm Suriye ve Suudi Arabistan tarafndan geliyor. Ancak Avrupadaki toz bulutuyla bunu kartrmamak gerekiyor. Avrupaya genellikle Sahra çölünden bu toz bulutlar tanmakta. Avrupann Güney ve Dou kesimlerine etkisi altna almakta. Sahra çölünde 1960ta nükleer denemeler gerçekletirildii için orada artk bu radyoaktif maddeler bulunabilmekte. Ancak bizim bu bölgemize gelen Suriye ve Sudi Arabistan gibi bölgelerden toz bulutlar geçmite bu bölgede nükleer deneme veya nükleer saldr gerçeklemedii için bu riski tamadn düünüyorum dedi.
SEZYUM 137 NEDR?
Sezyum 137 isimli madde, ölümcül etkisiyle bilinen kimyasal element olarak nükleer sanayide kullanlmaya devam ediliyor. çplak elle dokunulmas halinde saniyeler içinde ölüme neden olabilen sezyum, yan etkileri nedeniyle sk denetim altnda tutuluyor.