Vatandalar arayarak dolandrmaya çalan telefondaki sesin sahibi, Adli Tp Kurumu (ATK) Adli Biliim htisas Dairesi bünyesindeki Ses ve Görüntü nceleme ubesinde yaplan analizle yakay ele veriyor.
Güvenlik güçleri tarafndan yaplan operasyonlarda olay yerinde ele geçirilen dijital deliller ile mahkemelerden gönderilen üphelilere ait elektronik cihazlar üzerinde incelemeler yapan ATK Adli Biliim htisas Dairesi, görüntülendi.
Görüntü ve ses analizlerinden ifre krmaya kadar birçok alanda vakalarn çözüme kavuturulmasna katk salayan dairenin bünyesinde Veri nceleme, Ses ve Görüntü nceleme, Mobil Cihazlar, Kriptoloji ve Elektronik Cihazlar, Ar-Ge, Tasnifi ve Öncelii Bürosu adyla 6 alt birim hizmet veriyor.
Soruturma savclklar ve mahkemelerden incelenmek üzere gönderilen deliller, Tasnifi ve Öncelii Bürosu tarafndan snflandrldktan sonra ilgili birime aktarlyor.
TELEFON DOLANDIRICILARININ SES ANALZ YAPILIYOR
Türkiyede sklkla karlalan ve vatandalar zor durumda brakan telefon araclyla dolandrclk vakalarnda, adli makamlar tarafndan gönderilen delil niteliindeki ses kaytlar, Ses ve Görüntü nceleme ubesince ele alnyor.
Mahkeme kararyla kurumca incelenmesine karar verilen üpheli ahsn sesi de bu birimde analiz ediliyor. Ses Kayt Odasna alnan ahs, görevlilerin sorularn yantlarken sesi de bilgisayara kaydediliyor.
Kiinin sesini bilinçli olarak deitirip deitirmediine dikkat edilirken ses kayd uzman kiiler tarafndan dardan ses geçirmeyen kulaklklar taklarak dinleniliyor. Uzmanlar, adli makamlardan gönderilen ses ile üpheliden alnan ses kaydn karlatrarak, benzerlii orannda +4 ile -4 arasnda puan veriyor. Bu ilemin ardndan sesin benzerlik derecesi belirtilerek hazrlanan rapor, ilgili makamlara gönderiliyor.
çÖZÜNÜRLÜÜ DÜÜK FOTORAFLARDAN KARILATIRMA YAPILABLYOR
Fotoraf karlatrmasnda ise eer üpheli kii ATKya yönlendirilmise belirli kurallar çerçevesinde fotoraf çekiliyor. Birim, güvenlik kameralar gibi çözünürlüü düük videolar ve kalitesi düük fotoraflar özel programlar araclyla iyiletirerek, varsa üphelinin çekilen fotoraflar veya eldeki verilerle karlatrma yapp raporunu hazrlyor.
Her türlü elektronik delil inceleniyor
Adli Biliim htisas Dairesi Bakan Timur Kaan Gündüz, bilgisayar, laptop ve telefon gibi veri içeren her tür cihazdan elde edilen elektronik delillerin incelendiini belirterek, hazrlanan raporun mahkemeler veya savclklara gönderildiini anlatt.
Gündüz, adli bir operasyon srasnda üpheliler tarafndan krlarak, suya atlarak ya da yaklarak imha edilmeye çallan dijital materyallerin de incelendiini dile getirerek, Bize deliller nadiren iyi artlarda gelir. Bunun üzerinde elde edebildiimiz oranda veri kurtarma ve tamirat ilemi yapyoruz. Bunlardan tekrar edilebilir ve bilimsel yöntemlerle delil elde etmeye çalyoruz. ifadelerini kulland.
Gündüz, terör örgütlerinin kendi aralarnda kullandklar ByLock gibi uygulamalarn incelemelerinin de bu birimlerce yapldn belirtti.
Dairede çocuk pornografisi suçlaryla ilgili de incelemeler yapldna dikkati çeken Gündüz, unlar aktard:
çocuk pornografisi dünyann çok önemli sorunlarndan bir tanesi. Bununla ilgili yakn dönemde koronavirüs sebebiyle çocuklarn evde kapal kalmas ve üphelilere yakn durmas sebebiyle art oldu. Bu vakalar dorudan inceliyoruz. nceleme yapmaya yetkili nadir laboratuvardan bir tanesi de buras. Bununla ilgili uluslararas paylamlar var. Ortak veri tabanlar araclyla bilgi paylamlar yapyoruz. Kendi gelitirdiimiz bir skala yöntemi var. Aslnda biz mahkemelere savclklara yardmc olmaya çalyoruz. çok ypranarak, izlerken bile bizi bu kadar üzen görüntülere maalesef engel olamyoruz ama en azndan sanklarn yakalanmasna ve ceza almasna katkda bulunmaya çalyoruz.
ADL BLM ALANINDA YAZILIM GELTRYORUZ
Gündüz, mahkeme ve savclklardan birime gönderilen delillerin inceleme esnasnda birebir kopyalarnn alndn, incelemesi biten delillerin raporlandktan sonra imha talimat gelinceye kadar birimdeki server odasnda saklandn söyledi.
Adli biliim alanndaki yazlm ve donanmlarn gelitirilmesi üzerine Ar-Ge bölümlerinin faaliyet gösterdiini aktaran Gündüz, Yüz karlatrmayla ilgili ses ve görüntü analizi yazlmlar gelitiriyoruz. çok sayda delil geldiinde bunlar otomatik ekilde insanlardan bamsz inceleyebilecek sistemler dizayn ediyoruz. Yaptmz eylerin hepsi bu dairenin, aslnda adli biliimin daha çok gelimesi üzerine. Bunlar burada yapmak da oldukça keyif ve onur verici. ifadelerini kulland.