Dünya Salk Örgütü verilerine göre salgnn balad Aralk 2019 tarihinden bu yana dünya genelinde koronavirüse yakalanan kii says yüz milyona yaklat. Türkiyede ise ilk vakann açkland tarihten bu yana geçen yaklak bir yla yakn bir süre içerisinde 2,4 milyon kii Kovid-19 pozitif tans ald.
Uzmanlar, karantina sürecini evde geçiren hastalara panie kaplmadan önlem almalar konusunda uyarlarda bulunuyor. Mikrobiyolog pek Ada Alver, evde karantina sürecinde dikkat edilmesi gereken önemlere ilikin bilgi verdi.
KARANTNA SÜRES KAç GÜN?
Salk Bakanlnn Kovid-19 Rehberinde yaymlanan güncellemeyle, testi pozitif çkan hastalarn ve semptom (hastalk belirtisi) göstermeyen yakn temasllarn 10 gün boyunca evde karantinada kalmak zorunda olduklarn belirten Dr. Ör. Üy. Alver, hastalarn 10uncu gün sonunda PCR testi yaplmakszn ilgili toplumsal kurallar devam ettirerek karantinay sonlandrabileceklerini söyledi.
Dr. Ör. Üy. Alver, Semptom göstermeyen yakn temasllar da 7nci gün sonunda PCR testi negatif olduklar dorulandktan sonra karantinay sonlandrabilirler, fakat yakn temasllarda her ne sebeple olursa olsun karantina süreci 7 günden önce sonlandrlamaz. çalan kiiler 8. günde ie balayabilir fakat toplu yaam alanlarnda ve yüksek riskli kiilerin bulunduu yerlerde çalanlarda bu süre 7 günden daha fazla olacak ekilde planlanmtr diye konutu.
KOVD POZTF HASTALARIN ELER DAH NEGATF OLABLYOR
Evde karantina sürecinde bulunan bir Kovid pozitifli aile üyesi olsa bile hane halkndan dier bireylerin negatif sonuç verebildiine dikkat çeken Dr. Ör. Üy. Alver, Hane halkndan birinin testi pozitif çksa bile ayn evdeki dier kii ya da kiilerin testleri negatif çkabiliyor ve ilginç bir ekilde bu eler arasnda bile görülebiliyor. Bu durum, negatif çkan bireyin baklk sisteminin güçlü olmasndan, pozitif bireyle yakn temas kurmamasndan ya da temas kurduu bireydeki viral yükün düük olmasndan kaynaklanyor olabilir. Tabi negatif olsanz bile evde pozitif karantina sürecinde yaknnz olduundan 10 günlük karantina sürecini muhakkak uygulamanz gerekiyor. Baz durumlarda negatif çkan bireylerin günler sonra bile pozitif olma ihtimali de var, bu da virüsün kuluçka süresine ve immün sisteminize bal olarak deimektedir ifadelerini kulland.
EVDE KARANTNA SÜRECNDE 15 ALTIN KURAL
Mikrobiyolog Dr. pek Ada Alver, Kovid-19 karantinasnn evde geçirildii durumlarda belirtilen kurallarn uygulanmasyla dier aile bireylerine virüs bulann engellenebilir olduunu vurgulayarak evde karantina sürecinde dikkat edilmesi gereken noktalar 15 maddede özetledi:
Öncelikle hem tüm aileniz hem de toplum sal için Kovid-19 pozitif yaknnza karantina kurallarn uygulamas konusunda destek olun, tevik edin.
Kovid-19 pozitif yaknnz temel ihtiyac olan eyalar ve ilaçlaryla birlikte, temiz çaraflarn olduu ve dinlenmesi için yatak olan ayr bir odada izole edin.
Kovid-19 pozitif yaknnza götüreceiniz yemeklerde tek kullanmlk karton ya da plastik tabak, çatal, kak, bçak ve bardak kullann ve oda kapsnn önüne koyacanz bir tepsi ile temas etmeden almasn salayn.
Koronavirüste solunum güçlüü yaanabileceinden ve oksijen önemli olduundan yaknnza, bulunduu izolasyon odasn muhakkak havalandrmas gerektiini belirtin.
zole kii, odada tek iken maskesini takmasna gerek yoktur. Fakat odaya girmeniz gerekirse, pozitif olan yaknnza 4 admdan fazla yaklamamaya, temas kurmamaya ve çift maske takmaya özen gösterin.
zole kiinin odasna girmek bula ihtimalini arttracandan bunun yerine telefonla sk sk arayarak durumunu kontrol edin, ilaçlarn zamannda içmesini söyleyin ve moral verin. Her hastalkta olduu gibi bu süreçte de moralin önemli olduunu unutmayn.
Kovid-19 pozitif yaknnzn sigara, alkol gibi kötü alkanlklar varsa bu süreçte uzak durmasn salayn.
Kovid-19 pozitif yaknnzn temas etmesi gereken kap kollar gibi yerlere eldivenle dokunmas gerektiini söyleyin.
zole yaknnzn tüm temas ettii yerleri ve özellikle tuvalet, banyo gibi ortak alanlar her kullanmndan sonra muhakkak çift eldiven ve maske giyerek çamar suyu ve tek kullanmlk mendillerle silip havalandrn. Bunun dnda haftada en az iki kere çamar suyu, alkol bazl dezenfektanlar ya da beyaz sirke ile tüm evi temizleyip havalandrn.
zole hastann kirli çamar ya da çaraflarn dier hane halknn çamarlar ile kartrmadan yüksek scaklkta ykayn.
zole hastann eldiven, maske, peçete vb. gibi tüm atklarn, evsel atklarnzdan ayr bir poette tutarak azn skca balayp her gün bekletmeden evden uzaklatrn.
Koronavirüs baklk sistemini düürdüünden yaknnzn bol su tüketmesini, vitamin takviyesi almasn ve karantina sürecinde özel beslenme listeleri ile beslenmesini salayn. Bu anlamda zencefil, bal, ar sütü, polen, propolis, probiyotik, pekmez, mevsim meyveleri, bitki çaylar, soan, sarmsak, tavuk suyu çorba, krmz lahana, pancar vb. gibi baklk sistemini güçlendirmede etkisi olan doal gdalardan tüketmesini salayn.
Kovid-19 pozitif yaknnzn koku ve tat alma kayb varsa izolasyon odasna koyduunuz doal aromatik bitkisel kokularla duyu egzersizi yapmasn salayn.
Koronavirüs solunum güçlüü yaratabildiinden izole yaknnzn nefes açma egzersizleri yapmasn salayn. Bu durum hem kiinin solunumunu rahatlatmaya yarayacak hem de psikolojik olarak kaygy azaltacaktr.
Tüm hane halk olarak, CDC (Hastalk Kontrol ve Önleme Merkezi)nin belirttii ekilde ellerinizi en az 30 saniye normal su ve sabunla sk sk ykayn.