Koronavirüsün ikinci ylnn ardndan fiziksel etkilerinin yannda ruhsal olarak da olumsuz yönde etkileri artarak devam ediyor. Koronavirüs sonras ruhsal pandeminin baladn kaydeden Doç. Dr. Memduha Aydn, Yaplan çalmalar depresyon alannda büyük oranda art olduunu söylese de elik eden anksiyete bozukluklar, travma sonras stres bozukluklar, yaslar, obsesif kompulsif bozukluk, panik bozukluk gibi birçok alanda insanlarn özellikle de ruhsal anlamda krlgan olan bireylerde ruhsal hastalklar ortaya çkmasna sebep olmu olabilir diye konutu.
PANDEM, TAKINTIYI ARTIRDI
Taknt hastal ve yeni semptomlarda da art yaandn dile getiren Doç. Dr. Aydn, Taknt olarak baktmzda salgn döneminde dünya genelinde yaplan çalmalarda yüksek oranda belirtilerin artt söyleniyor. Taknt hastal ve taknt semptomlar farkl eyler. Pandemi taknty nasl etkiledi, diye baktmzda bunu parçalara ayrabiliriz. Hiç daha önce takntyla ilgili ikayeti olmayan bireyleri nasl etkiledi? Böyle baktmzda dünyada yaplan çalmalarda taknt hastalnn dünya orannda yüzde 1 ile 3 arasnda olan saynn arttn görüyoruz ama unu da bilmiyoruz ki pandemi ortaya çkmasayd bu bireylerle tekrar taknt hastal ortaya çkacak myd? Bu sorular henüz bilmiyoruz. Taknt hastal olup, tedavi olmu, iyilemi olan bireylerde tekrarlama oranlarnn arttn ortaya koyan çalmalar var. Taknt hastal olup u an tedavi aamasnda olup tedavi görmekteyken iyileme sürecinin uzadyla ilgili çalmalar var. Her bakmdan baktmzda, her boyutundan baktmzda taknt hastalyla ilgili de olsa taknt semptomlaryla da ilgili olsa pandeminin bu durumu artrdn söyleyebiliriz dedi.
PSKOTERAP TEKNKLERN OLUMSUZ ETKLED
Koronavirüsün tedavi boyutunu da etkilediini söyleyen Doç. Dr. Aydn, unlar kaydetti:
Bizi zorlayan konulardan bir tanesi bozukluk tans alm bireylerin bu dönemde tedavilerinde güçlük yaadk. Gerek geçmite tan alm olsun, tekrar hastalanm olsun gerek bu süreçte tan alm olsun, tedavi etmeye çalalm. Kullanm olduumuz psikoterapi yöntemlerinde oldukça zorlandk. Obsesif kompulsif bozukluunun temizlik takntsyla ilgili özellikle çalrken terapide, maruz brakma tedavisi uyguluyoruz. Yani kirli olan bir duruma belli bir süre tahammül edebilme gibi açklayabilirim. Belli yerlere dokunabilme, dokunduktan sonra hemen eli temizlememe, temizlik ritüellerini yerine getirmeme gibi baz yöntemlerimiz var. Ancak bu dönemde psikoterapilerde kullandmz yöntemleri kullanamadk. Dünya Salk Örgütünün nereye dokunursak elimizi ykamamz söyledii bir önlem çerçevesinde hastalarmz herhangi bir yere dokunup ellerini ykamadan tutmaya çalmak çok da mümkün olmad. Bu anlamda psikoterapilerinin de olumsuz etkilendiini söyleyebiliriz. Yani hem pandeminin kendisi ya da hastalk geçirmi olmak ruhsal hastalklar artrrken bir yandan da pandeminin getirmi olduu önlemler bizim psikoterapide kullandmz teknikleri olumsuz yönde etkiledi.
DEPRESYON, KAYGI, OBSESF BOZUKLUKLARDA ARTI
Ruhsal bozukluklarn art oranlarn da açklayan Doç. Dr. Aydn, Salgn döneminde dünya genelinde yaplan çalmalarda, yüksek oranda belirtilerin artt söyleniyor. Dünya üzerinde yaplan yaynlarda kendisi Covid-19 hastal geçirmi olan bireylerin depresyon oranlarnn yüzde 50-70 orannda, kayg bozukluklarnn yüzde 20 oranda artt yer ald. Yine hastala bal yaknn kaybeden kii de travma sonras stres bozukluu yüzde 20lerde artt. Obsesif kompulsif bozukluk tansnn da yüzde 20 orannda artt gözlemlenmi. Tan almadan da bireylerin hayatnda obsesif özelliklerin arttn görebiliyoruz. Takntl davranlarmzda özellikle temizlik alannda yüzde 60-70 orannda bir art olduunu görebiliyoruz dedi.