Bitlisin Tatvan ve Ahlat ilçelerinde volkanik Nemrut Da eteklerinden çkarlarak birçok ile gönderilen ponza ekonomiye ylda 500 milyon lira katk salyor.
Türkiyede ponza rezervinin yaklak yüzde 70nin bulunduu Bitliste, inaat, s ve ses yaltmnda kullanlan ponzann, katma deeri yüksek ürünlere dönütürülerek ekonomiye katksnn artrlmas hedefleniyor.
Nemrut Dann eteklerindeki ocaklardan çkarlarak bims yaplmak üzere trlarla yurdun dört bir yanna gönderilen ponzann, inaatn yan sra ilaç, tarm, barut ve temizlik gibi birçok sanayide kullanlmas amacyla çalma yürütülüyor.
Tatvan Ticaret ve Sanayi Odas Bakan Bilal Dadaan, AA muhabirine, kentte zengin ponza yataklarnn bulunduunu, dünya rezervinin yüzde 15nin Türkiyede, ülkedeki rezervin yüzde 70nin de Bitliste bulunduunu söyledi.
Ponzann literatürde 120-130 sektörde kullanlan deerli bir malzeme olduuna dikkati çeken Dadaan, öyle konutu:
Tarm, ilaç ve savunma sanayisine kadar birçok sektörlerde kullanlyor. 25e yakn ruhsatl iletme sadece bims üretimi yapyor. 4 yl önce Bitlis Eren Üniversitesi ile yaptmz çaltayda ponzann farkl ürünlerde kullanlabileceini gördük. Bitlis Eren ve Hac Bekta Veli Üniversitesi ile ortak proje yapmay planlyoruz. Dünyada stratejik konumda olan ponza madeninden katma deeri yüksek ürünler üretmek istiyoruz. naat sektörü yaltm malzemesi olarak kullanabiliriz. Ponzay bimsten kurtarp ekonomik deeri yüksek ürünler üretmemiz gerekiyor. Almanya bu konuda vatandalarn tevik ediyor. imdi eskiden yapt bimsleri söküp bunlar dönüüme alyor. çindeki malzemelerle uzay sanayisinde kullanlabilecek farkl materyalleri gelitiriyor. Bunlar nanoteknolojiyle yaplabilecek iler.
EKONOMYE 1 MLYAR LRA KATKISI OLABLR
Ponza ve bims imalatçlarnn bir kooperatif çats altnda toplanp Ar-Ge laboratuvar kurarak farkl ürünler gelitirmeleri gerektiini aktaran Dadaan, Bir kamyon ponzay 200 liraya satan ocak sahipleri var. 750 lirann altnda satmamamz gerekiyor. Ocak sahipleri bu iten kar etmiyor, ülkemiz kazanmam oluyor. Ham maddeyi içeride tutarak katma deeri yüksek ürün haline dönütürüp öyle satmamz gerekiyor. Mineral sva yaparak satabiliriz. Bir teneke mineral svann fiyat 300-400 lira iken bir kamyon ponzay 200 liraya satyoruz. Ponza çok büyük bir ekonomik potansiyel. u anda ekonomiye yllk 500 milyon lira katk salyoruz. Bu 1 milyar liraya yükselebilir. 10 yl önceki fiyatlarla imdiki fiyatlar ayn. Bu konuda ciddi bir çalmaya ihtiyaç var. Farkl ürün gelitirecek herkese kapmz açk. randa nanoteknoloji ile yaplm ürünleri getirerek üniversitede sergiledik. I absorbe edip darya yanstan, havay temizleyen farkl ürünler getirmilerdi. Bu bizim için mutluluk verici. ifadelerini kulland.
- Ponzann anavatan Bitlistir
Van Gölü Ponza Oca iletme sahibi Murat Barut, ponzann ekonomik deerinin yükseltilmesi ve ekonomiye daha çok katk salanmas amacyla bir kooperatif çats altnda birlemeleri gerektiini aktard.
Ponzann deerli bir maden olduunu ve Arnn Patnos ilçesinden sviçreye ihraç edildiini anlatan Barut, unlar kaydetti:
Orada kot talamada ve di macunlarnda kullanlyor. Uçak kanatlarnda bile ponza var. Amacmz büyük bir istihdam yaratmas ve farkl sanayilerde kullanlmasdr. Kayseri, Nevehir, Erzurumda da ponza var ama Türkiyenin en kaliteli ponzas burada. Ponzann gelecek yllarda en deerli madenlerden biri olaca kanaatindeyim. Sektörlerde deerlendirilirse Bitlis ve bölgede 1 milyon insan bundan ekmek kazanr. Ponzann s yaltm çok iyi ve binalarn temelinde kullanlyor. Ponzann anavatan Bitlistir. Bu kalitede ponza hiçbir yerde yok.