Bakanlıktan Dünya Hepatit Günü dolayısıyla yapılan açıklamaya göre, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), bu yılın temasını, hepatitsiz bir geleceğin mümkün olduğunu vurgulamak amacıyla Bir Hayat! Bir Karaciğer! olarak belirledi.
DSÖ, ayrıca dünyada ciddi bir halk sağlığı sorunu olan viral hepatitlerin 2030a kadar tüm ülkelerde ortadan kaldırılması için birlikte çalışmayı hedefliyor.
En basit haliyle karaciğer iltihabı anlamına gelen, birçok nedene bağlı gelişebilen hepatit, enfeksiyonlar içinde tüberkülozdan sonra en sık ölüme yol açan hastalık.
Viral hepatitlere başta Hepatit A, B, C, D ve E virüsleri olmak üzere farklı virüs tipleri sebep olabilirken, Hepatit B ve Hepatit C virüslerinin uzun vadede kronik karaciğer hastalığı, siroz veya karaciğer kanserine yol açma riski bulunuyor.
- 2022de aşıların kapsayıcılığı yüzde 96,6 oldu
Sağlık Bakanlığınca yürütülen Türkiye Viral Hepatit Önleme ve Kontrol Programı ile risk altındaki kişilerin farkındalığının artırılması, bulaşın önlenmesi, hastalığın erken dönemde tespit ve tedavisi amaçlanıyor.
Su ve besinlerle bulaşabilen, kötü hijyenik koşullarda kolayca yayılan Hepatit A hastalığı, çocuklukta hafif belirtilerle geçerken, ileri yaşlarda ciddi karaciğer hastalığına ve ölümlere neden olabiliyor.
Türkiyede hijyen kurallarına ve temiz su kaynaklarına ulaşımın artması ve Hepatit A aşısı uygulamaları sayesinde enfeksiyon görülme sıklığı da azaldı.
Hepatit A aşısı, Türkiyede çocuklara 18 ve 24üncü aylarda, risk grubundaki kişilere ise 6 ay arayla 2 doz ücretsiz yapılıyor. Bu kapsamda 2022de yapılan aşıların kapsayıcılığı yüzde 96,6 oldu.
- Hedef nüfusun neredeyse tamamına Hepatit B aşısı yapıldı
Hepatit B ve Cnin bulaş yolları arasında kontrol edilmemiş kan ve kan ürünlerinin transfüzyonu, enfekte enjektörlerin paylaşımı, cinsel ilişki, anneden bebeğe bulaş ve aile içi temas bulunuyor.
Hepatit Bden en etkili korunma yolunu aşılama oluşturuyor. Türkiyede 1998den itibaren rutin çocukluk aşı takvimine eklenen Hepatit B aşıları, risk grubundaki kişilere de ücretsiz uygulanıyor.
Hepatit C virüsüne karşı aşı henüz bulunmasa da dünya genelinde uygulanan etkili tedaviler Türkiyede de genel sağlık sigortası kapsamında ücretsiz sunuluyor.
Bu kapsamda 2022de Hepatit B aşısının 3. doz kapsayıcılığı yüzde 99,41 olarak gerçekleşti, yani neredeyse hedeflenen tüm kişilere aşı yapıldı. Bu sayede hastalığa karşı ülke genelinde başarılı bir koruma sağlandı.
- Çocuklarda akut Hepatit B görülme sıklığı 100 binde 1in altında
Yapılan çalışmalar sonucunda Türkiyede 5 yaş altı çocuklarda akut Hepatit B görülme sıklığı, Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerine uygun şekilde, 100 binde 1in altına indirildi. 2002de 5 yaş altında 136 vaka görülürken, bu 2022de 1e düştü. 2002de 100 binde 2 olan 5 yaş altı akut Hepatit B görülme sıklığı, 2022de 100 binde 0,02 olarak saptandı.
2002de 734 olan 15 yaş altı akut Hepatit B vaka sayısı ise 2022de 8e düştü. Bu başarılarla Türkiye, Hepatit B hastalığının yayılımını önemli ölçüde azalttı ve hedeflenen insidans oranlarına ulaştı.
Aşılanmanın yanı sıra bulaşa karşı önlemlerin alınması, bilinçlenme ve bu konuda sağlık kurumlarından bilgi edinilmesi viral hepatitlerin önlenmesi ve kontrolü için önem taşıyor.