Mardin 1. dare Mahkemesinin Eylül 2015te Cizrede sokaa çkma yasaklar döneminde patlayc nedeniyle sa eli ve sol bacan kaybeden 13 yandaki Yusuf ka tazminat ödenmesine karar verdii bildirildi.
Mahkeme, Cizrede, 4-12 Eylül 2015te ilan edilen ilk sokaa çkma yasa döneminden hemen sonra, patlayc nedeniyle sa eli ve sol bacan kaybeden 13 yandaki Yusuf ka 555 bin maddi, 40 bin lira manevi tazminat ödenmesine karar verdi. Mahkeme, kn anne, baba ve kardelerine de 60 bin lira manevi tazminat ödenmesini kararlatrd.
Karar, sokaa çkma yasaklar döneminde yaanan çatmalarda yaamn yitiren ya da yaralanan ve zarar görenler için de emsal nitelii tayor. Mahkeme, buna karlk, sokaa çkma yasa bittikten sonra sokaa çkan Yusuf kn ailesini yüzde 50 kusurlu bularak yeni bir tartma balatt. El yapm patlayc ve maynlar temizlenmeden ve halk uyarlmadan yasan bitirilmesinden idarenin sorumlu tutulmas gerekirken, mahkeme, Yusuf kn yasak kalktktan birkaç saat sonra sokaa çkmasn kusur sayd ve 1 milyon 111 bin lira yerine, yarsnn tazminat olarak ödenmesine kararlatrd.
22 kii hayatn kaybetti, 9 kii yaraland
Cizredeki ilk sokaa çkma yasaklar srasnda yaamn kaybeden 22 kii ile yaralanan 9 kii için hangi yargsal ilemlerin yapld, açlan soruturmalarn nasl sonuçlandrld, tazminat istemlerine neden yant verilmedii de hl belirsiz. Cizrede ilk sokaa çkma yasa 4 Eylül 2015te balad ve 12 Eylüle kadar sürdü.
Yusuf k, anne, babas ve dört kardei ile yasak süresince komularnn evinde kalmlard. 12 Eylül sabah 07.00de biten yasaktan birkaç saat sonra 13 yandaki Yusuf k, arkadana ödünç verdii ayakkabsn geri almak için evden çkt. Yusuf k, dar çktnda, yol kenarnda bulunan bir araba lastiinin üzerine oturdu. Ancak oturur oturmaz büyük bir patlama meydana geldi.
iddetli patlamann etkisiyle birkaç metre havaya frlad ve ar biçimde yaraland. Sa eli bilekten, sol aya ise diz altndan kopan kn vücuduna onlarca metal parça sapland.
Önleyemeyen devlet sorumlu
Avukat Neet Girasun, aylarca tedavi gören k adna tazminat talebinde bulundu. Bu talep idare tarafndan yantsz brakld. Girasun, bunun üzerine Mardin dare Mahkemesinde dava açt. Mahkeme tarafndan verilen kararda, terör olaylar olarak nitelenen eylemlerin, devlete yönelik olduu, anayasal düzeni ykmay amaçlad, bu tür olaylarda zarar gören kii ve kurululara kar kiisel husumetten kaynaklanmad vurguland.
Buna karlk, olaylar nedeniyle zarara urayan kiilerin de kendi kusur ve eylemleri sonucu deil, toplumun bir bireyi olmalar nedeniyle zarar gördükleri ifade edildi.
Kararda, öyle devam edildi: Belirtilen ekilde ortaya çkan zararlarn ise, özel ve olaand nitelikleri dikkate alnp, terör olaylarn önlemekle yükümlü olduu halde önleyemeyen idarece, yukarda açklanan sosyal risk ilkesine göre, topluma pay edilmesi suretiyle tazmini hakkaniyet gerei olup, sosyal devlet ilkesine de uygun düecektir.
Bu nedenle, devletin, sosyal risk ilkesi gereince olaydan sorumlu olduunun alt çizildi. Kararda, devletle birlikte, zorunlu bir neden bulunmakszn, çocuun riskli ortamda dar çkmasna izin veren ailesinin de olayda yüzde 50 orannda kusurlu olduklar ifade edildi. Bilirkii incelemesi sonucunda, yüzde 75 orannda maluliyeti bulunan Yusuf kn 1 milyon 111 bin lira maddi kaybnn olduu hesapland. Bu rakamn yüzde 50sine denk gelen 555 bin lirasnn devlet tarafndan ödenmesi gerektii vurguland.
çileri Bakanlnn bilirkii raporuna itiraz ettiinin belirtildii kararda, buna ramen, raporun hükme esas alndn da alt çizildi. Kararda, Yusuf ka 555 bin 824 lira maddi tazminatn idare tarafndan ödenecei belirtildi. Kararda, yaanan olayn manevi boyutunun da bulunduu belirtilerek, Yusuf ka 40 bin, anne ve babasna 20er, dört kardeinin her birine de 5er bin lira tazminat ödenmesi hüküm altna alnd.
Sosyal risk deil kusurlu sorumluluk
Karara kn avukat Girasun itiraz etti. Girasun, kn sokaa çkma yasa bittikten sonra sokaa çktn belirterek, ailenin bu nedenle sorumlu tutulamayacan bildirdi. Girasun, dilekçesinde, devletin, sokaklara el yapm patlayc ve mayn döenmesinden, hendekler kazlmasndan da sorumlu olduunun altn çizdi.
Sokaa çkma yasann, sokaklar patlayclardan temizlenmeden kaldrldn, bu konuda halka uyarda da bulunulmadn belirten Girasun, kn ailesinin, yasak kalktktan sonra yüzlerce kii sokaa çkmken çocuun sokaa çkmasndan dolay yüzde 50 kusurlu saylmasnn anlalr olmadn vurgulad.
Yetersiz ve geç kamu hizmeti verilmesi ve gerekli önlemlerin alnmamas nedeniyle devletin sosyal risk ilkesi gereince deil sorumluluundan dolay asli kusurlu olduunun altn çizdi.