Meteorolojinin yapt ar scak uyarlarn göz önünde bulunduran Uzmanlar, ar scaklarn yol açt risklerden korunmak için alnmas gereken önlemleri açklad.
Altnba Üniversitesi Sal ve Güvenlii Uygulama ve Aratrma Merkezi (SGAM)dan yaplan açklamada, hava scaklnn artt ve bunun sonucunda kaza riskinin yükseldii istatistik verilerle saptanm olarak maysn son pazartesi günü ile eylülün ilk pazartesi günü arasndaki dönemin 101 kritik gün olarak bilindii hatrlatld. SGAM, basit önlemlerle, bu dönemde oluabilecek risklerden korunulabileceini ifade etti. Merkez, ar scaklarn etkili olduu 101 kritik günde dikkat edilmesi gerekenleri tek tek açklad.
MECBUR KALMADIKçA çIKMA
Günün en scak saatlerinde (10.00-16.00) mecbur kalnmadkça dar çklmamas gerektiini belirten SGAM, darda çalmas gerekenleri mümkün oldukça güne altnda korunmasz kalmama, ar hareketlerden kaçnma, sk sk tuz içeren sulu gdalar almaya dikkat etmeleri konusunda uyard.
Merkez u açklamalarda bulundu:
Darda bulunulduunda açk renkli, hafif, bol ve sk dokunmu kumalardan yaplan giysiler tercih edilmeli; geni kenarl ve hava delikleri olan apka giyilmeli ve günein zararl nlarndan koruyan güne gözlüü kullanlmal. Güne nlarnn dik geldii saatlerde (10.00-16.00) denize girilmemeli ve günelenilmemeli. Bu saatlerin dnda denize girmek isteyenler güneten koruyucu krem (en az 15 koruma faktörlü) kullanmal, apka ve gözlük gibi gerekli koruyucu önlemleri almal ve uzun süre kesintisiz günelenmemeli. Youn fiziksel aktivite ve spor yapmak için sabah ve akam saatleri tercih edilmeli, her bir saatlik spor için en az 2-4 bardak sv alnmal. Ar fiziki aktivitelerden kaçnlmal.
YALI VE BEBEKLER MUTLAKA KONTROL EDN
Risk altndaki yetikinler ve yallarn, günde en az iki kez güne veya scak çarpmas yönünden izlenmesi gerektiini kaydeden SGAM, Bebekler ise bu açdan daha sk izlenmeli. Bebek, çocuk, engelliler ve hayvanlar kapal ve park etmi araçlarda kesinlikle braklmamal. Araçlarn iç slar, klima olsa dahi park edildikten çok ksa süre sonra yükselmekte. Araç terk edilirken herkesin dar çktndan emin olunmal. Kapal alanlar iyi havalandrlmal. Güne gören pencereler perde vb. güneliklerle gölgelendirilmeli açklamasnda bulundu.
AZ YALI BESNLER TÜKETN
Vücut ssnn yükselmemesi için sk sk du alnmas gerektii konusunda uyarda bulunan merkez, bunun mümkün olmad durumlarda ayaklar, eller, yüz ve ensenin souk suyla slatlmas veya silinmesi gerektiini ifade etti.
SGAM ayrca unlar ekledi:
Piknik alanlarnda ve dier açk alanlarda kene vb. zararl böceklerin olabilecei akldan çkarlmamal ve çplak ayakla dolamaktan kaçnlmamal. Kene srmas durumunda derhal en yakn salk kuruluuna bavurulmal. Özellikle 101 kritik günde, yaamn temel kaynaklarndan biri olan su bolca tüketilmeli ve kiilerin yannda daima hazr bulundurulmal. Susuzluk hissi olmasa bile her gün en az 2-2,5 litre (12-14 su barda) sv alnmal. Kahvaltda az yal peynirler, zeytin ve taze sebzeler bulunmal, kafein içeren içecekler yerine de süt, meyve suyu, hlamur ve kuburnu gibi bitki çaylar tercih edilmeli. Yal besinlerin ve yada kzartmalarn tüketiminden kaçnlmal yemeklerde bitkisel sv yalar kullanlmal. Yemekleri piirirken kzartma ve kavurma yerine halama, zgara, kendi suyunda veya az suda piirme gibi salkl piirme yöntemleri uygulanmal. Vücut direncini artrmak ve vücudun yeterli miktarda vitamin ve mineral almasn salamak için bol miktarda sebze ve meyve tüketilmeli.
KAFEN VE ALKOLDEN UZAK DURUN
Terleme ile artan sv ve mineral kaybnn önlenmesi için her zamankinden daha fazla miktarlarda sv alnmas gerektiini kaydeden merkez, Sv almnda su içmek esas olmakla beraber, su d sv almnda kahve, çay ve gazl içecekler yerine süt, ayran ve meyve suyu gibi içecekler tercih edilmeli. Eer doktor tarafndan sv alm kstlanm veya idrar söktürücü ilaç kullanlmas söz konusu ise ilgili doktora bavurmak gerekir. Mide kramplarna neden olabilecei için çok souk ve buzlu içecekler tercih edilmemeli. Kafein, alkol ve fazla miktarda eker içeren içecekler vücuttan daha fazla sv kaybna yol açt için tüketilmemeli. Darda ve açkta satlan yiyeceklerin, tüketiminden kaçnlmal, çabuk bozulma riski olan besinler (et, yumurta, süt, balk vb.) açkta bekletilmemeli, besinlerin hazrlanmas ve piirilmesi aamalarnda hijyen kurallarna özen gösterilmeli konularnda uyard.
YANGINA KARI ALINMASI GEREKEN TEDBRLER
Altnba Üniversitesi Sal ve Güvenlii Uygulama ve Aratrma Merkezi (SGAM), ar scaklarn yol açabilecei yangnlardan korunmak için de u uyarlarda bulundu:
Piknik yaplan açk alanlarda kontrolsüz ate yaklmamal ve herhangi bir nedenle ate yakld ise söndüünden kesin emin olunmadan ortam terkedilmemeli. Güne altnda mercek ilevi gören ie ve cam parçalar doaya atlmamal. Kuruyup risk oluturan çim ve otlarn biçimi/toplanmas sklkla yaplmal. Özellikle ormanlk alanlarda üpheli durum ve kiilerle karlaldnda 110 Yangn hbar hatt veya 156 Jandarma hatt ile yetkililer haberdar edilmeli.