Nevruz bayramı, her sene Mart ayının sonlarına doğru baharın müjdecisi olarak kutlanır. Farklı kültürlerde de yerleşmiş özel bir bayram olan Nevruz farklı etkinliklere de ev sahipliği yapar. 2024 Nevruz Bayramı Ne Zaman? Baharın gelişi ne zaman kutlanacak? Hemen aktaralım.
2024 Nevruz Bayramı Ne Zaman?
Nevruz, kuzey yarım kürede bahar ekinoksunun olduğu günde kutlanır ve baharın ilk günüdür. Bu önemli günde, güneş ekvatora dik açı ile gelir ve gündüz gece süresi eşitlenir. Bu tarihten sonra ise gündüz süreleri uzamaya başlar. Ekinoksun tarihi ise 21 Mart olarak kabul edilir.
Nevruz ne demek?
Kökeni eski Farsçadan gelen Nevruz, yeni anlamına gelen nava ve gün, gün ışığı anlamına gelen r?za?h kelimelerinin birleşmesiyle oluşmuştur. Kelime anlamı, yeni gün dür. Bu kelime zaman içerisinde Nevruz şeklini almıştır.
Türklerde Nevruz kültürünün, Göktürklerden geldiği ve ilk olarak Ergenekon Destanında yer aldığı belirtilir. Ergenekon destanında, Türklerin 400 yıl boyunca çok dik yamaçlı dağlarla çevrili bir vadide yaşadıktan sonra dağı eriterek kurtuldukları anlatılır. Bu tarih ise 21 Marta denk geliri ve bu sebeple Nevruzun bu tarihte kutlandığı aktarılır.
Nevruz, Türk devletlerinde farklı isimlerle kutlanır.
- Azerbaycanda Novruz,
- Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinde Mart Dokuzu,
- Kazakistanda Nawrız, ,
- Kırgızistanda Nooruz,
- Arnavutlukta ise Sultan Nevruz olarak isimlendirilir.
Nevruz nasıl kutlanır?
Tabiatın yeniden uyanışını ve baharın gelişini kutlamak amacıyla doğan Nevruz, yılların eskitemediği bir gelenek.
Nevruz Bayramı kutlamalarında, baharın simgesi olan renklere yer verilir. Renkli elbiseler giyilir, yumurtalar rengrenk boyanır, uçurtmalar uçurulur. Tüm topluluklarda ortak rutin ve en önemlisi de büyük bir ateş yakılmasıdır. İnsanlar bu ateşin etrafında toplanır ve ateşin üzerinden atlayarak baharın gelişini kutlar. Ateş üzerinden atlamanın kişinin tüm senenin günahlarını affettirdiğine ve günahlarından arınarak yeni bir yıla başladığına inanılır. Ayrıca Nevruz ateşinin üzerinden beraber atlayan gençlerin evleneceği ve mutlu bir yuva kuracağına da inanılır.
Nevruz Bayramı gelmeden önce de bazı kültürlerde kötü söz orucu tutulur, kişisel ve çevre temizliğine önem verilir, yaşanan maddi sıkıntılar bir kenara bırakılır ve küsler barışır. Orta Asyanın birçok toplumunda kutlanan Nevruzda birlik, beraberlik, yardımlaşma, dostluk ve dayanışmaya büyük önem verilir.
Nevruz, Dünya Manevi Kültür Mirası Listesinde
3000 yıldan beri kutlanmakta olan Pers kökenli bu bayramı Birleşmiş Milletler Genel Kurulu 2010 yılında, Dünya Nevruz Bayramı ilan etti. BM Manevi Kültür Mirası Koruma Kurulu, aynı zamanda bu özel günü Dünya Manevi Kültür Mirası Listesine de dahil etti. Birleşmiş Milletler Genel Kurulu 2010dan bu yana 21 Mart tarihini Dünya Nevruz Bayramı olarak kabul ediyor.