Van Kalesinin kuzeyindeki höyükte yürütülen kaz çalmalarnda ortaya çkarlan ve 2 bin 700 yl önce Urartu aristokrat kesiminin yaad deerlendirilen yaplar, orijinaline uygun kerpiçlerle yeniden ina edildi.
Vanda, Kültür ve Turizm Bakanlnn izniyle yürütülen çalmalarda, bata Urartu dönemine ait olmak üzere önemli bulgular gün yüzüne çkarld.
stanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Van Bölgesi Tarih ve Arkeoloji Merkezi Müdürü Doç. Dr. Erkan Konyar bakanlnda, antropolog, arkeolog, sanat tarihçisi ve restoratörlerden oluan 50 kiilik ekiple yürütülen kaz çalmalarnda bu yl sona gelindi.
Kalenin kuzeyinde yer alan 1,5 kilometre uzunluunda ve 500 metre geniliindeki höyük alannda yürütülen kazlar srasnda ortaya çkarlan, Urartu aristokrat kesiminin yaad deerlendirilen yaplar, yeniden ina edildi.
Orijinaline uygun olarak kerpiçlerle yeniden ayaa kaldrlan Urartularn en büyük yerleim yeri, yürütülecek baz çalmalarn ardndan turizme kazandrlacak.
- Van bölgenin metropollerinden biriydi
Doç. Dr. Konyar, altyap sistemleri, oda boyutlar, genel plan anlay ve metrekarelerindeki standartlarn, buradaki yaplarn devlet eliyle yapldn gösterdiini söyledi.
Yaplarn düzgün ve standart ina edildiini anlatan Konyar, u bilgileri verdi:
Bu yaplar o dönemin vatandalar tarafndan yaplm olsayd, çok daha karmak bir yaplanma görecektik. Ancak burada standart planl, 450-500 metrekare alana yaylan, 12 oda, orta salonlar ve bu salonlarla ilikili tandr evleri, atölyeler ve kilerler var. Buras çok büyük bir alan. Van, bundan 2 bin 700 yl önce de sivil yerleme noktasnda bölgenin metropollerinden biriydi. Baz bilim adamlar o tarihte Vanda 50 bin kiinin yaadn söylüyor.
- Burada aristokratlarn yaadna dair birçok ey var
Höyükte devlet tarafndan bir sivil yerleme modelinin uygulandn ifade eden Konyar, Urartularn tek kompleks eklinde büyük yaplar ina ettiklerini belirtti.
Bu alann kamusal bir bölge olarak kullanldn deerlendirdiklerini kaydeden Konyar, Burada Urartu aristokratlarnn yaadna dair birçok ey var. çivi sayl tabletler, birçok mühür, kemer parçalar, tunçtan bilezikler, boya bezemeli alanlar bulundu. 100 metrekareyi bulan tek sütunlu salonlar ortaya çkarld. Bütün bunlar, burada yaayanlarn katip ya da aristokrat olduunu gösteriyor. diye konutu.
- Orijinal dokuya zarar vermeden yaptk
Konyar, orijinaline uygun ina edilen yaplarn turizme hizmet edeceini belirterek, u ifadeleri kulland:
lk aamada pasif koruma uygulamalar ürettik. Pasif uygulamay orijinal dokuya zarar vermeden yaptk. Orijinal doku ile yeni arasnda net bir fark braktk. ki türlü kerpiç kullandk. Urartularn kulland 50 santimetre geniliinde, 50 santimetre uzunluunda kerpiçler kullandk. Eski ile yeni arasndaki farkn anlalmas için de 25 santimetre boyunda kerpiçler kullandk.