Yaklak 2 yldr tüm dünyay etkisi altna alan Coronavirus salgnna kar uygulanan Evde Kal çarlar ve sokaa çkma yasaklaryla teknoloji bamllnn arttn belirten Dicle Üniversitesi Tp Fakültesi çocuk ve Ergen Ruh Sal Anabilim Dal Dr.Ör.Üyesi Masum Öztürk, özellikle anne-babalarn küçük yataki çocuklarna söz geçirebilmek için uyguladklar baz yöntemlerin yol açt olumsuz neticelere dikkat çekti.
Yaplan aratrmalarda ekran bamllnn çocuk ve ergenlerde ciddi sonuçlara yol açtn belirten Öztürk, özellikle derslerin online olmas, gençlerin ve çocuklarn internet ile ekrana maruziyetlerini arttrdnn altn çizdi. Ciddi beslenme sorunlarna yol açan ekran bamllnn, fiziksel alanda da birçok etkisi olduuna vurgu yapan Öztürk, baz çevrimiçi oyunlarn, çocuklar inanç ve ruhsal açdan olumsuz etkileyebildiini söyledi.
YAPILAN çALIMALARDA EKRAN BAIMLILIININ çOCUK VE ERGENLERDE CDD SONUçLARA YOL AçTII SAPTANDI
Özellikle Coronavirüs salgnndan sonra aslnda bir ekran bamll pandemisinin de dünya da olumaya baladn dile getiren Öztürk, Maalesef ülkemizde de çok ciddi sorunlar oluturmaya balad. Yakn zamanda çin; çocuklarda internet ve televizyon ekran kullanmn devlet eliyle belli bir seviyeye indirdi ve kat bir ekilde snrlandrd. çünkü yaplan çalmalarda ekran bamllnn çocuk ve ergenlerde özellikle çok ciddi sonuçlara yol açt saptand. Özellikle 0-3 ya aras erken çocukluk döneminde ekrann yasaklanmas ve hiç maruz kalmamas gerektii belirtiliyor. Maalesef çocuklar, faydal olacana inanlan farkl yollarla bunlara maruz kalabiliyorlar. dedi.
Ülkemizde çocua yemek yedirirken, çocuk yaramazlk yaparken sakinletirmek ve söz dinletmek için ekrana maruz brakldn söyleyen Öztürk, Bazen aileler, kendilerini çok yorulmu-bunalm hissettii günlerde çocuun oluturduu baz sorunlar azaltmak için ekrana maruz brakabiliyor. Bu ekilde bazen çocuklar sabahtan akama kadar ekrana maruz kalabiliyor. Bunlar erken çocukluk döneminde otizme, dil geliim geriliine ve çeitli duygusal-davransal bozukluklara, uyku ve yemek düzensizliklerine yol açabiliyor. ifadelerini kulland.
DERSLERN ONLNE OLMASI, GENçLERN VE çOCUKLARIN NTERNET LE EKRANA MARUZYETLERN ARTTIRDI
Yakn zamanda yaplan geni çapl bir aratrmada beynin dil geliimiyle alakal alannda sorun oluturduu, bunun da kalc etki brakabileceine dair sonuçlarn arttn dile getiren Öztürk, 3 yandan sonra günde 45 dakika veya bir saat ekran izletilebileceini fakat yakn zamanda pandemi yasaklarnn uygulanmas, derslerin online olmas ergenlerin, gençlerin ve çocuklarn internet ile ekrana maruziyetlerini arttrdna dikkat çekti.
Öztürk, Son dönemde bize müracaat eden hastalarn çou ekran bamll sebebiyle geliyor. Günde 6-7 saat ekrandan uzak duramama okul reddine yol açabiliyor. Özellikle çevrimiçi oyun bamll olan çocuklarda, oyundan ayr kalmamak için okula gitmedii ve okulu brakt anlar olabiliyor. Bu da aile içinde strese ve ebeveyn-çocuk arasnda ciddi sorunlara yol açabiliyor. çocuklarn ekrana uzun süre maruz kalmalar ve geç uyumalar, ertesi gün okula geç kalmalarna ve derslerde baarszlklaryla beraber akademik hayatlarnn olumsuz etkilenmesine yol açyor. eklinde konutu.
CDD BESLENME SORUNLARINA YOL AçAN EKRAN BAIMLILIININ FZKSEL ALANDA DA BRçOK ETKS VAR
Ciddi beslenme sorunlar ve bozukluklarna yol açan ekran bamllnn obezite, hareketsizlik, kan dolamnn yavalamas, ruhsal sorunlarn olumas, agresiflik, depresyon ve kayg bozukluu gibi fiziksel alanda da birçok etkisinin olduuna vurgu yapan Öztürk, Bu sebeple oluan söz konusu durumlar, çocuklarn kontrol edecei veya ön görebilecei durumlar olmadndan ailelerin kontrolünde çocuun mutlaka snrlandrmas gerekmektedir. diye belirtti.
çocuklar ruhsal açdan olumsuz etkileyen baz çevrimiçi oyun ve uygulamalara deinen Öztürk, unlar söyledi:
Pubg, özellikle pandemi döneminde Türkiye de ve Ortadou da 5-6-7 ya çocuklar ve gençler arasnda çok fazla oynanmaya baland. Klinie gelen ve çevrimiçi oyun bamll olan çocuklarn büyük bir ksm Pubg oynuyor. çevrimiçi oyun bamll olan çocuklarda hem oyun içinde hem de kendi arkada grubunda level atlamak ciddi bir rekabet alan oluturuyor. Oyunlarn içinde level atlamaya yönelik putlara tapnma, inançlar etkileyecek ekilde artlarn olmas gençleri daha fazla etkiliyor.
BAZI çEVRMç OYUNLAR, çOCUKLARI NANç VE RUHSAL AçIDAN OLUMSUZ ETKLEYEBLR
Öztürk, Daha önce farkl oyunlarda da bu tür aamalar vard. çocuklarda yaptklar eylerin sonucunu öngörmeleri, yetikinler kadar çabuk olmayabiliyor. Oyun içerisinde inanç yönünden yaplmaya çallan etkiler, çok fazla tepki alp çou kii tarafndan silinince firma bu ksm oyundan kaldrd. Bu tür oyunlarn kötü taraflarndan biri de oyunda baar elde edebilmek için her türlü eyin yaplabilecei, kardaki kiiye zarar verebilecei ve hatta öldürebilecei mesaj içeriyor. Bu tür oyunlarn ebeveynler tarafndan kontrol edilmesi ve engellenmesi gerekir. ifadelerini kulland.
Baz çocuklarn söz konusu bu tür oyunlara daha fazla meyilli olabileceini kaydeden Öztürk, Günlük hayatlarnda dikkat eksiklii, davran ve hiperaktivite bozukluu olan çocuklar bu tür oyunlara daha yatkn oluyor. Bu da klinik tedavide ileri zorlatrp beraberinde agresif, duygusal sorunlar, akademik baarszlk, derslerde dikkatin azalmas, aile içi sorunlar ve çocuun karlat problemleri iddetle çözüm yoluna gitmesi gibi ek sorunlar dourabiliyor. Ebeveynlerin, bu tür oyunlar tamamen yasaklamak deil; daha salkl ve kontrollü kullanmay, çocuun yana ve geliim düzeyine uygun uygulamalar kullanmasn salamalar gerekir. dedi.