Kaz çalmalarnn ardndan Zerzevan Kalesinin tarihi Asur Dönemine (MÖ 882-611) kadar gittii anlalyor. Roma Dönemine MS. 3. yüzylda asl askeri yerleim ina edilmi ve 400 yl boyunca bu özelliini koruduu ve 639 ylnda slam ordularnn fethine kadar kesintisiz kullanld çkyor ortaya.
ZERZEVAN KALESNDEK TARH
Zerzevan Kalesinde Mithras Tapnann ortaya çkmas bütün dünyann ilgisini çekti. Ancak ondan önce Roma Dönemi askeri yerleimde birçok yeni yaplar da ortaya çkarld. Aytaç Cokunun verdii bilgiye göre gözetleme-savunma kulesi, surlar, yeralt sna, kilise, askeri-sivil konutlar, yeralt kilisesi, sunaklar, kaya mezarlar ve su kanallar gibi döneme k tutan buluntulara da ulald ve bu alanlarda çalmalar halen devam ediyor.
çokun, u an tespit edilmi yeraltnda ve yerüstünde çok sayda yap bulunmaktadr. Mimari yaplarn yan sra askeri yerleimde yaayan askerlerin ve sivillerin günlük hayatlarna dair yeni arkeolojik buluntular da ortaya çkacaktr diyor.
ASUR MÜHRÜ
Zerzevandaki Roma öncesi dönemlere ait önemli verilere de rastlayacaklarndan emin olduunu vurgulayan çokun, Son zamanlarda bulduumuz 3 bin yllk bir Asur mührü ve beraberinde ortaya çkan dier eserler de yerleimin tarihini 1200 yl geriye götürmütür diyerek, Zerzevan Kalesinde yürütülen kaz çalmasnn önemine dikkat çekiyor.
Cokun, Mithras Tapna için, Zerzevan Kalesinde dünyada bulunmu son Mithras Tapna ortaya çkarld. Bu yap Romann dou snrndaki tek tapnaktr. Dünyann en iyi korunmu günümüze kadar gelen Mithras Tapna Diyarbakr, bölgemiz ve ülkemizin tantm ve turizmi açsndan son derece önemlidir. çünkü yaplan çalmalar Diyarbakr ve bölge tarihini deitirecektir dedi.
2021 ZERZEVAN YILI OLSUN
Zerzevan Kalesinin UNESCO Dünya Miras Geçici Listeye almas önemli ama bundan sonra neler yaplmal? çokun, Kalc listeye girmek için de çalmalar balatld. Kaz Bakanl ve Karacada Kalknma Ajans ibirlii ile hazrlanan bavuru dosyas Kültür ve Turizm Bakanlna teslim edilmiti ve sonrasnda UNESCO Dünya Miras Geçici Listesine girilmesi bizde büyük bir mutluluk salad eklinde cevap verdi.
Aytaç Coun unlar söyledi: Zerzevan UNESCO listesine girmemiz bütün dünyada tannrlmz daha da artrd. Ayrca Diyarbakr turizmi açsndan da bu durum çok önemlidir. Salgndan sonra ziyaretçi saysnda önemli bir art bekliyoruz. Türkiyede 2021 Ylnn Zerzevan Yl olmas konusunda Diyarbakrda önemli çalmalar yaplyordu. Korona virüsü salgn dolaysyla çalmalar biraz yavalamasna ramen devam ediyor. Hem UNESCO kalc listeye girmek hem de 2021 ylnn Zerzevan Yl olmas için gönülden çalyoruz.